Opiniowanie regulaminów przez związki zawodowe |
Wpisany przez Wiesław Serafin |
poniedziałek, 27 sierpnia 2018 21:57 |
Opinia prawna w sprawie opiniowania projektów Regulaminów wskaźników oceny pracy nauczycieli przez organizacje związkowe
reprezentatywne w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszające nauczycieli.
Wstęp Do 1 września 2018 r. trzeba przygotować wewnątrzszkolny regulamin oceny pracy nauczycieli, który określi wskaźniki oceny pracy dopasowując je – z uwzględnieniem specyfiki danej placówki – do kryteriów ustalonych w rozporządzeniu. Regulamin oceny pracy nauczycieli tworzy dyrektor szkoły, jednakże musi skonsultować jego treść ze związkami zawodowymi oraz radą pedagogiczną. Zobacz procedurę uchwalania regulaminu oceny pracy nauczycieli i poznaj praktyczne wskazówki jak go stworzyć. Od 1 września 2018 r. zmienią się zasady oceniania pracy nauczycieli. Kryteria oceny pracy nauczyciela będą dotyczyć stopnia realizacji obowiązków określonych w art. 6 i art. 42 ust. 2 Karty Nauczyciela oraz w art. 5 ustawy - Prawo oświatowe i będą obejmować wszystkie obszary działalności szkoły z odniesieniem do posiadanego stopnia awansu zawodowego. Szczegółowe kryteria oceny pracy zostały określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów Regulamin oceny pracy nauczycieli musi odnosić się do poziomu spełniania wszystkich kryteriów oceny pracy nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, określonych w rozporządzeniu oraz uwzględniać specyfikę pracy w danej szkole (art. 6a ust. 14 Karty Nauczyciela w brzmieniu od 1 września 2018 r.) Do obowiązków dyrektora szkoły, przedszkola należy przygotowanie projektu Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli. Podstawy prawne do opiniowania Regulaminów wskaźników oceny pracy nauczycieli przez związki reprezentatywne Zgodnie z regulacją prawną zawartą w art. 6a ust. 14 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2018 r., poz. 967) uprawnionymi organizacjami związkowymi są: Ø zakładowe organizacje związkowe będące jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszające nauczycieli, Ø albo jednostki organizacyjne organizacji związkowych wchodzące w skład organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszające nauczycieli. Oznacza to, że Oddziały ZNP są jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowej zrzeszającej nauczycieli (ZNP), wchodzącej w skład organizacji związkowej reprezentatywnej w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego (OPZZ). Zgodnie 1) z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, 2) z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, 3) z dnia 14 grudnia 2016 r. przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe. Sąd Okręgowy w Warszawie VII Wydział Cywilny Rejestrowy postanowieniem z dnia Oznacza to, że dyrektor szkoły i przedszkola przedkłada projekt Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli do zaopiniowania międzyzakładowej organizacji związkowej (w przypadku ZNP – Zarządowi Oddziału ZNP). Zgodnie z art.18 ust. 1 Statutu ZNP Oddział jest międzyzakładową organizacją związkową o uprawnieniach zakładowej organizacji związkowej w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych. Zgodnie z treścią zawartą w drugiej części ust. 14 art. 6a Karty Nauczyciela projekt Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli mogą opiniować również jednostki organizacyjne organizacji związkowych wchodzących w skład organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszające nauczycieli. Oznacza to, że w przypadku ZNP może to być także Zarząd Okręgu ZNP. Organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu ustawy Jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych reprezentatywnych Oznacza to, że wszystkie zakładowe (międzyzakładowe) organizacje związkowe Zgodnie z art. 6a ust. 14 ustawy Karta Nauczyciela dyrektor szkoły/przedszkola zobligowany jest do zasięgnięcia opinii tylko tych jednostek organizacyjnych organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego albo jednostek organizacyjnych organizacji związkowych wchodzących Ø innych organizacji związkowych (zakładowych, międzyzakładowych organizacji związkowych), które nie są jednostkami reprezentatywnymi w rozumieniu ustawy Ø organizacji związkowych reprezentatywnych (które są jednostkami reprezentatywnymi w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego albo jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych wchodzących w skład organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego), które nie wykonują obowiązku informowania o liczbie zatrudnionych członków, o której mowa w art. 251 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (informacja kwartalna), Ø organizacji związkowych, które nie zrzeszają nauczycieli z danej szkoły/przedszkola. Przepisy prawa pracy i prawa oświatowego narzucają na pracodawcę (szkołę/placówkę) w wielu kwestiach obowiązek – często bardzo szerokiej - współpracy Pracodawca (szkoła/placówka), w jej imieniu dyrektor szkoły/placówki, aby mógł współdziałać z zakładową (międzyzakładową) organizacją związkową musi być objęty działaniem tej zakładowej (międzyzakładowej) organizacji związkowej. Oznacza to, że w tej szkole/placówce musi mieć swoich członków ZNP (związek musi zrzeszać pracowników szkoły/placówki); Aby organizacja związku zawodowego mogła spełniać wymagania zakładowej (międzyzakładowej organizacji) związkowej, to musi zrzeszać co najmniej 10 pracujących członków ZNP i przekazywać pracodawcy (szkole/placówce) co kwartał informację o liczbie członków ZNP – podstawa prawna: art. 251 ust. 2 i art. 34 ust. 1 Przestawienie kwartalnej informacji w terminie wynikającym z ustawy Nieprzestrzeganie kwartalnej informacji ze strony zakładowej (międzyzakładowej) organizacji związkowej o liczbie członków związku zawodowego powoduje, że organizacji związkowej nie przysługują uprawnienia ustawowe, a pracodawca (szkoła/placówka) jest zwolniony z obowiązku współdziałania z tą organizacją . Pracodawca (szkoła/placówka) nie ma obowiązku współdziałania z międzyzakładową organizacją związkową, która nie obejmuje swym działaniem tej szkoły/placówki (nie zrzesza członków związku zawodowego z tej szkoły/placówki, tj. nie posiada ani jednego członka związku). Oznacza to, że pracodawca nie ma obowiązku konsultowania wewnętrznych regulacji ze związkami zawodowymi, skoro nie działają one w jego zakładzie pracy. Powyższe potwierdza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 18 października 2017 r., II SA/Bd 944/17, LEX nr 2417457). Czy opinię może wydać ognisko ZNP, koło NSZZ „Solidarność”? Opinię w imieniu związków zawodowych powinien wydać uprawniony organ związku, który przedstawił dyrektorowi szkoły informację, o której mowa w art. 251 ust. 2 ustawy Zgodnie z treścią art. 251 ust. 1 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych, uprawnienia zakładowej organizacji związkowej ma ta organizacja, która na podstawie ustawy Na gruncie wspomnianej ustawy o związkach zawodowych funkcjonuje także pojęcie międzyzakładowej organizacji związkowej, do której stosuje się przepisy dotyczące zakładowej organizacji związkowej. Zgodnie z treścią art. 34 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych przy ustalaniu liczby członków uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji. Zatem wymóg posiadania co najmniej 10 członków odnosi się do wszystkich pracodawców objętych działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej (np. takim obszarem jest często gmina). O tym, jakie jednostki organizacyjne (szkole) obejmuje działaniem międzyzakładowa organizacja związkowa, rozstrzygają samorządne decyzje właściwych organów danego związku zawodowego. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1997 r., I PKN 41/97 (OSNP 1997/24/493...). Stąd ustalenie struktury organizacyjnej danego związku zawodowego wymaga sięgnięcia do zapisów jego statutu. Międzyzakładowa organizacja związkowa posiada status zakładowej organizacji związkowej u każdego pracodawcy, którego ta organizacja obejmuje swoim zasięgiem i posiada tam członków. W związku z powyższym obowiązek wskazany w treści art. 6a ust. 14 KN dotyczy jedynie tych zakładowych (międzyzakładowych) organizacji związkowych, które zrzeszają co najmniej jednego członka w danej szkole, a jednocześnie spełniają pozostałe warunki określone w treści ww. przepisu. Ognisko ZNP nie ma uprawnień zakładowej organizacji związkowej. Zgodnie z art. 18 Statutu ZNP Oddział jest międzyzakładową organizacją związkową o uprawnieniach zakładowej organizacji związkowej w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych. Reasumując: Dyrektor szkoły lub przedszkola zobowiązany jest przesłać do zaopiniowania projekt Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli do tych jednostek organizacyjnych organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy Termin na wydanie opinii przez związki zawodowe Przepisy, tj. art. 6a ust. 14 ustawy Karta Nauczyciela i rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu Termin przedstawienia opinii do projektu Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli określa dyrektor szkoły, jednak termin ten nie może być krótszy niż 30 dni. Termin ten może zostać skrócony do 21 dni ze względu na ważny interes publiczny. Skrócenie terminu wymaga szczególnego uzasadnienia. Bieg terminu na przedstawienie opinii liczy się od dnia następującego po dniu doręczenia założeń albo projektu wraz z pismem określającym termin przedstawienia opinii. Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia. Należy postawić pytanie, na jakiej podstawie prawnej wskazuje się 14 dniowy termin udzielenia opinii przez organizacje zakładowe/ międzyzakładowe w sprawie projektu Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli?. Termin do opiniowania projektów Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli musi być 30 dniowy, by odpowiedni organ statutowy zakładowej/międzyzakładowej organizacji związkowej miał szansę na dogłębne przeanalizowanie projektu Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli i wniesienie uwag w formie opinii do przedstawionego projektu Regulaminu … . W tej sprawie nie powinno być pośpiechu przy wprowadzaniu Regulaminów wskaźników oceny pracy nauczycieli przez dyrektorów szkół i przedszkoli Dyrektorzy szkół/przedszkoli po otrzymaniu opinii związków zawodowych w sprawie regulaminu, winni się zastanowić nad przekazanymi uwagami. Opinia związków zawodowych nie jest w tym przypadku wiążąca, jednakże przedstawione uwagi mogą być warte uwzględnienia. Szkolny regulamin określający wskaźniki oceny pracy nauczycieli może nie uwzględniać stanowiska zakładowych organizacji związkowych. Dyrektor szkoły ustala ostateczną wersję regulaminu określającego wskaźniki oceny pracy nauczycieli, odnoszące się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów oceny pracy nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz uwzględniające specyfikę pracy Reasumując Do 1.09.2018 r. dyrektor szkoły przygotowuje regulamin określający wskaźniki oceny pracy nauczycieli, odnoszące się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów oceny pracy nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz uwzględniające specyfikę pracy w danej szkole. Dalsze działania związane z regulaminem dyrektor może podjąć po 1.09.2018 r. ponieważ rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego wejdzie w życie z dniem Powoływanie zespołów Rad Pedagogicznych Szkół/Przedszkoli do opracowania projektu Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli UWAGA! Obecnie niektórzy dyrektorzy szkół powołują nauczycielskie zespoły w celu opracowania projektu Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli. W skład tych zespołów dyrektorzy powołują również przedstawicieli związków zawodowych. Zwracamy uwagę, Ponadto dyrektorzy szkół wyznaczają do składu zespołów do opracowania projektu Regulaminów przedstawicieli związków zawodowych, w tym członków ZNP zrzeszonych Należy podkreślić, że zgodnie z obowiązującym przepisami prawa, tj. m.in. z art. 6a ust. 14 Karty Nauczyciela ustalanie Regulaminu wskaźników oceny pracy nauczycieli, w tym przygotowanie projektu tego Regulaminu oraz przedłożenie tego projektu Regulaminu do zaopiniowania uprawnionym podmiotom, tj. radzie pedagogicznej, zakładowym organizacjom związkowym reprezentatywnym w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego jest wyłącznym zadaniem dyrektora szkoły/przedszkola, a nie zatrudnionych w szkole/przedszkolu nauczycieli. W związku W tej sprawie podobne stanowisko zajęło w dniu 5 czerwca 2018 r. Prezydium Zarządu Głównego ZNP, które znajduje się na stronie internetowej Okręgu Podkarpackiego ZNP.
Podstawa prawna: 1) Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2018 r., poz. 967) 2) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1133), 3) Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jedn. z 2018 r. poz. 996, 4) Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. 5) Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn. z 2015 r. poz. 1881), 6) Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r., poz. 1240 ze zm.)
Opracował: Stanisław Kłak - specjalista prawa pracy, prawa oświatowego
Rzeszów, 20 sierpnia 2018 r. |