Reforma oświaty nie zmienia zasad przydzielania godzin nauczycielom gimnazjum, ani nie uchyla ich ochrony związkowej.

Czy w przypadku włączenia gimnazjum w strukturę szkoły podstawowej uzupełnianie godzin nauczycielom gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018 może odbyć się kosztem ograniczenia zatrudnienia nauczycielom szkoły podstawowej ?

Jak zgodnie z prawem powinno wyglądać przydzielanie godzin nauczycielom gimnazjum włączonego do szkoły podstawowej?

Czy w przypadku włączenia gimnazjum do szkoły podstawowej znajdują zastosowanie wobec nauczycieli gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018 przepisy dotyczące ochrony związkowej?

Odpowiedź

W związku z reformą oświaty nie obowiązują żadne szczególne zasady przydzielania godzin nauczycielom gimnazjum, ani nie została uchylona ich ochrona związkowa.

Na podstawie art. 323 ustawy z dnia 14.12.2016 r.– Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe –dalej p.w.p.o.w przypadku szkoły podstawowej, do której z dniem 1 września 2017 r. zostanie włączone gimnazjum, arkusz organizacji szkoły podstawowej na rok szkolny 2017/2018 opracowuje dyrektor tej szkoły we współpracy z dyrektorem dotychczasowego gimnazjum. Dyrektorzy powinni w związku z tym m.in. ustalić sprawy kadrowe związane z dalszym zatrudnianiem nauczycieli każdej ze szkół. Zgodnie z art. 236 p.w.p.o. zasadą jest, że nauczyciele dotychczasowego gimnazjum z dniem włączenia gimnazjum do ośmioletniej szkoły podstawowej, stają się nauczycielami ośmioletniej szkoły podstawowej. Nauczyciele bez kwalifikacji do nauczania w szkole podstawowej otrzymają zwolnienia na podstawie art. 236 ust. 4 i 5 p.w.p.o. Natomiast, jeśli na skutek takiego połączenia szkół i zmian organizacyjnych wynikających z wygaszania klas gimnazjalnych, dla nauczycieli nie będzie pracy w szkole podstawowej, nauczyciele mogą zostać zwolnieni, przeniesieni w stan nieczynny lub wyrazić zgodę na propozycję obniżenia wymiaru zatrudnienia w trybie przepisów art. 225 p.w.p.o. Włączenie gimnazjum do szkoły podstawowej może również skutkować zmianami kadrowymi wśród jej dotychczasowych nauczycieli – zwolnieniami w trybie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26.01.1982 r. - Karta Nauczyciela - dalej KN, przeniesieniem w stan nieczynny lub zaproponowaniem nauczycielom ograniczenia zatrudnienia w trybie art. 22 ust. 2 KN.

Ponieważ przepisy nie uprzywilejowują ani nauczycieli gimnazjum, ani szkoły podstawowej, jeśli reforma oświaty wymaga zmian kadrowych, dyrektorzy dotychczasowych szkół wykonują w odniesieniu do swoich dotychczasowych pracowników czynności z zakresu prawa pracy. Powinni kierować się obiektywnymi kryteriami, takimi jak poziom wykształcenia, kwalifikacje, doświadczenie zawodowe nauczycieli, itp. Może więc dojść do takich sytuacji, że na skutek włączenia gimnazjum do szkoły podstawowej, ograniczeniu ulegnie wymiar zatrudnienia nauczyciela te ostatniej szkoły. Przepisy u.p.w.u.p.o. nie uchylają ochrony związkowej nauczycieli gimnazjów, którą są objęci zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 23.05.1991 r. o związkach zawodowych. Gimnazjum włączone do szkoły podstawowej w ramach reformy oświaty nie podlega całkowitej likwidacji, a tylko w takiej sytuacji nauczyciele utraciliby prawo do tej ochrony - art. 411 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.