Zmiany w organizacji oświaty |
Wpisany przez Wiesław Serafin |
czwartek, 13 października 2016 12:07 |
Są projekty ustaw dotyczące zmian w organizacji oświaty. Projekt ustawy Prawo oświatowe oraz Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe opisują zmiany w organizacji oświaty w Polsce, które rozpoczną się już w roku szkolnym 2017/2018. Dotyczą one ustroju szkolnego oraz związanych z tym modyfikacji w organizacji i funkcjonowaniu szkół i placówek oświatowych. Prezentujemy szczegóły projektowanych zmian! Co się zmieni w systemie edukacji Projekt ustawy wprowadzającej ustawę – Prawo oświatowe opisuje mechanizmy i tryb wdrażania nowych regulacji zawartych w ustawie – Prawo oświatowe. Przewiduje, że dotychczasowy ustrój szkolny ulegnie przekształceniu. Docelowa struktura szkolnictwa będzie obejmowała:
Od roku szkolnego 2017/2018 uczniowie kończący klasę VI szkoły podstawowej staną się uczniami VII klasy szkoły podstawowej. Rozpocznie się wygaszanie gimnazjów – nie będzie prowadzona rekrutacja do gimnazjum. W jaki sposób zostaną przekształcone szkoły podstawowe W przypadku publicznej szkoły podstawowej prowadzonej przez JST w projekcie założono, że z 1 września 2017 r. dotychczasowa 6-letnia szkoła podstawowa staje się 8-letnią szkołą podstawową. Organ stanowiący JST zobowiązany będzie do 30 listopada 2017 r. stwierdzić to przekształcenie w drodze uchwały. Oznacza to, że z 1 września 2017 r. uczniowie, nauczyciele i pracownicy dotychczasowej szkoły podstawowej stają się uczniami, nauczycielami i innymi pracownikami 8-letniej szkoły podstawowej. Natomiast w przypadku dotychczasowej 6-letniej publicznej szkoły podstawowej prowadzonej przez osobę prawną niebędącą JST lub osobę fizyczną przyjęto analogicznie, że szkoła ta z 1 września 2017 r. może stać się 8-letnią szkołą podstawową, o ile osoba prowadząca szkołę:
Przepisami objęto również szkoły niepubliczne – w przypadku szkoły podstawowej proponowane w niniejszym projekcie przepisy wprowadzają uproszczony tryb obejmujący jedynie uaktualnienie danych zawartych w ewidencji prowadzonej przez właściwą JST i tym samym umożliwiają kontynuowanie działalności przez szkołę w ramach nowego ustroju. Dalsze prowadzenie 8-letniej szkoły podstawowej uzyska każdy dotychczasowy organ prowadzący, który przedstawi do 30 czerwca 2017 r. dokumenty niezbędne dla zachowania aktualności i ciągłości ewidencji samorządowej. W przypadku niepublicznych gimnazjów będzie istniała możliwość bezpośredniego przekształcenia gimnazjum w 8-letnią szkołę podstawową lub włączenia gimnazjum do 8-letniej szkoły podstawowej. Wymagane będzie złożenie wniosku o zmianę wpisu do ewidencji szkół niepublicznych. Projekt dopuszcza trzy terminy złożenia dokumentów dotyczących przekształcenia niepublicznego gimnazjum w 8-letnią szkołę podstawową, do:
Wygaszanie gimnazjów Na rok szkolny 2017/2018 nie będzie przeprowadzana rekrutacja do klasy I gimnazjum, a w następnych latach zostaną zlikwidowane kolejne klasy dotychczasowego gimnazjum. Wygaszanie gimnazjum może być realizowane w różnych wariantach, poprzez:
Decyzja co do formy i czasu przekształcenia gimnazjum albo jego włączenia do innej szkoły należy do kompetencji odpowiednio organu stanowiącego JST prowadzącego gimnazjum, osoby prawnej niebędącej JST lub osoby fizycznej prowadzącej dotychczasowe publiczne lub niepubliczne gimnazjum. Z dniem 1 września 2017 r. zespół szkół, w skład którego wchodzi dotychczasowa 6-letnia szkoła podstawowa i dotychczasowe gimnazjum, stanie się 8-letnią szkołą podstawową. W roku szkolnym odpowiednio 2017/2018 i 2018/2019 w przekształconej szkole podstawowej, prowadzone będą także klasy dotychczasowego gimnazjum, aż do czasu wygaszenia kształcenia. Co z uczniami, którzy nie będą promowani Projekt określa rozwiązania dla niepromowanych uczniów gimnazjów:
Jak będą przekształcane licea ogólnokształcące Od 1 września 2019 r. dotychczasowe liceum stanie się 4-letnim liceum ogólnokształcącym. Natomiast od 1 września 2020 r. rozpocznie się stopniowe wygaszanie 3-letniego liceum ogólnokształcącego. Na rok szkolny 2020/2021 nie będzie prowadzone już postępowanie rekrutacyjne do klasy I dotychczasowego 3-letniego liceum ogólnokształcącego. Natomiast do czasu ukończenia cyklu kształcenia, czyli do 31 sierpnia 2022 r. w oddziałach dotychczasowego 3-letniego liceum uczyć się będą ostatni absolwenci wygaszonego gimnazjum. W latach szkolnych 2019/2020–2021/2022 w 4-letnim liceum ogólnokształcącym będą prowadzone klasy dotychczasowego 3-letniego liceum ogólnokształcącego. Przekształcenie szkół zawodowych w szkoły branżowe I stopnia… Projekt przewiduje przekształcenie od 1 września 2017 r. dotychczasowej 3-letniej zasadniczej szkoły zawodowej w 3-letnią branżową szkołę I stopnia. Już na rok szkolny 2017/2018 nie będzie prowadzona rekrutacja do klas pierwszych 3-letnich zasadniczych szkół zawodowych. Będzie za to prowadzona rekrutacja kandydatów do klasy I branżowej szkoły I stopnia. Na lata szkolne 2017/2018–2019/2020 do branżowej szkoły I stopnia będzie przeprowadzana rekrutacja absolwentów gimnazjum, od roku szkolnego 2019/2020 przeprowadzana będzie rekrutacja absolwentów 8-letniej szkoły podstawowej. W roku szkolnym 2017/2018 kształcenie w branżowej szkole I stopnia będzie odbywało się w zawodach ustalonych dla przekształcanej zasadniczej szkoły zawodowej. Uczniowie dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej, którzy nie uzyskają promocji do klasy programowo wyższej, będą kontynuowali naukę w odpowiedniej klasie branżowej szkoły I stopnia. W okresie przejściowym (lata szkolne 2017/2018 i 2018/2019) branżowe szkoły I stopnia będą prowadziły klasy dotychczasowej 3-letniej zasadniczej szkoły zawodowej (odpowiednio klasy II i III). Do klas tych będą miały zastosowanie przepisy dotyczące dotychczasowych zasadniczych szkół zawodowych, a co za tym idzie uczniowie tych klas otrzymają świadectwa i dyplomy ustalone dla dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej. … i szkoły branżowe II stopnia Pierwsi absolwenci ukończą branżową szkołę I stopnia w 2020 r., w związku z tym, utworzenie branżowej szkoły II stopnia nastąpi 1 września 2020 r., a pierwsza rekrutacja kandydatów zostanie przeprowadzona na rok szkolny 2020/2021. Przekształcenie technikum Dotychczasowe 4-letnie technikum od 1 września 2019 r. zostanie przekształcone w 5-letnie technikum. Do roku 2019/2020 prowadzona będzie rekrutacja do dotychczasowego 4-letniego technikum (dla absolwentów gimnazjum), natomiast na rok szkolny 2019/2020 i późniejsze lata rekrutacja będzie prowadzona do 5-letniego technikum (dla absolwentów ośmioletniej szkoły podstawowej). Od września 2020 r. nastąpi likwidacja klasy I 4-letniego technikum, a w następnych latach kolejnych klas. 4 ważne informacje dotyczące statutów szkół W związku z projektowanymi zmianami wprowadzone zostały przepisy przejściowe, które pozwolą na dokonanie pożądanych zmian w odpowiednim czasie, w zakresie obecnie funkcjonujących szkół oraz ich statutów. Według zaproponowanych rozwiązań: 1) statuty dotychczasowych szkół podstawowych, szkół specjalnych przysposabiających do pracy, szkół policealnych i gimnazjów, zachowują moc do dnia wejścia w życie statutów wydanych na podstawie ustawy – Prawo oświatowe, nie później jednak niż do 30 listopada 2017 r., 2) statuty dotychczasowych liceów ogólnokształcących i techników zachowują moc do dnia wejścia w życie statutów wydanych na podstawie ustawy – Prawo oświatowe, nie później jednak niż do 30 listopada 2019 r., 3) statuty dotychczasowych zasadniczych szkół zawodowych zachowują moc nie później niż do 30 listopada 2017 r., 4) branżowe szkoły I stopnia utworzone zgodnie z art. 225 projektu ustawy uchwalą statuty do 30 listopada 2017 r. Kiedy zostanie wprowadzony egzamin 8-klasisty Od roku szkolnego 2018/2019 planowany jest pierwszy egzamin dla 8-klasisty w ostatniej klasie szkoły podstawowej. Będzie to obowiązkowy egzamin zewnętrzny, przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Egzamin składać się będzie z dwóch części: testowej oraz opisowej, i będzie obejmował przedmioty:
Wyniki uzyskane na egzaminie określą poziom kompetencji uczniów kończących szkołę podstawową. Nie będą miały jednak wpływu na ukończenie szkoły, ale będą stanowiły jedno z kryteriów rekrutacji do szkół ponadpodstawowych. Nowe regulacje dotyczące działalności innowacyjnej w szkole Zmiany w działalności innowacyjnej określać będą konieczność zapewnienia przez system oświaty kształtowania u uczniów postaw przedsiębiorczości i kreatywności, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu gospodarczym. Możliwe będzie to przez stosowanie w procesie kształcenia innowacyjnych rozwiązań programowych organizacyjnych lub metodycznych. Zniesiona zostanie konieczność zgłaszania innowacji pedagogicznej kuratorowi oświaty i organowi prowadzącemu oraz wymagania formalne warunkujące rozpoczęcie działalności innowacyjnej w szkole lub placówce. Rekrutacja do szkół i przedszkoli – również na nowych zasadach Nowe założenia dotyczące rekrutacji do placówek oświatowych określają one m.in.:
W projekcie ustawy znalazły się również zapisy dotyczące m.in.:
W zakresie rekrutacji do publicznych przeszkoli i publicznych innych form wychowania przedszkolnego nie przewiduje się żadnych zmian. Dodano jednak, że postępowanie rekrutacyjne odbywa się również do oddziałów przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych. Dotychczas nie było takiej regulacji. Jakie zmiany w kształceniu specjalnym Projektowane regulacje przewidują zmiany porządkujące polegające na wskazaniu, że system oświaty obejmuje również przedszkola z oddziałami specjalnymi, przedszkola integracyjne oraz szkoły podstawowe i ponadpodstawowe z oddziałami specjalnymi. Proponowane jest również doprecyzowanie przepisów, z których wynika, że zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka organizowane są w publicznych i niepublicznych jednostkach systemu oświaty: przedszkolach, szkołach podstawowych, innych formach wychowania przedszkolnego, specjalnych ośrodkach wychowawczych, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych. Zmianie uległa również delegacja ustawowa dotycząca wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, zgodnie z którą w rozporządzeniu zostanie określony także wzór opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Rozporządzenie to powinno uwzględniać jak najpełniejszą realizację potrzeb dziecka lub ucznia, a także zapewnić możliwość dostosowania odpowiednio działań w ramach wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, form wychowania przygotowania przedszkolnego oraz form kształcenia do aktualnych możliwości psychofizycznych dziecka lub ucznia. Zrezygnowano natomiast ze wskazania szczegółowych zasad kierowania dzieci i młodzieży do kształcenia specjalnego, indywidualnego rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego nauczania. Doradztwo zawodowe na nowych warunkach W projekcie ustawy wskazano zajęcia realizujące treści z zakresu doradztwa zawodowego, jako jedną z form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły. W nowym rozporządzeniu określone zostaną warunki i sposoby oraz wymagania w zakresie przygotowania osób realizujących doradztwo zawodowe w szkołach i placówkach, uwzględniając rolę doradztwa zawodowego we wspieraniu uczniów i słuchaczy w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych. Z uwagi na trwające w projekcie pozakonkursowym prace nad opracowywaniem szczegółowych zmian w zakresie doradztwa zawodowego, zakłada się, że rozporządzenie to zostanie wydane nie później niż do 1 września 2018 r. Od 1 września 2017 r. realizacja treści programowych z zakresu doradztwa będzie odbywała się na dotychczasowych zasadach. Pozostałe zmiany wzmacniające nowy system szkolnictwa W wyniku zmian struktury szkolnictwa projekty przewidują również m.in.:
Ważne daty dotyczące zmian:
Źródło:
Opracowanie: Monika Fidler |