Od 1 stycznia 2014 r. nauczyciele zatrudnieni w przedszkolach publicznych i przedszkolach niepublicznych mogą składać wnioski o legitymację służbową.

 Z początkiem nowego roku wchodzą w życie zmiany w Karcie nauczyciela, wynikające z ustawy z dn. 11.10.2013 r. o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz ustawy – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2013 r. poz. 1421).

Powyższa nowelizacja realizuje wyrok TK z dn. 16.11.2010 r. (sygn. akt K 2/10) i poszerza krąg nauczycieli uprawnionych do ulg w przejazdach publicznym transportem zbiorowym (kolejowym i autobusowym, z wyłączeniem komunikacji miejskiej) o nauczycieli przedszkoli publicznych i niepublicznych (dotychczas uprawnienie do ulg przysługiwało wyłącznie nauczycielom szkół i nauczycielom akademickim). Ponieważ dokumentem poświadczającym prawo do zniżek jest legitymacja służbowa nauczyciela, nowelizacja zmienia również art. 91b ust. 2 pkt 1 i 2 KN, który określa zakres stosowania przepisów tej ustawy do poszczególnych grup pracowników pedagogicznych. Nowelizacja rozciąga stosowanie art. 11a KN, uprawniającego nauczycieli do otrzymania legitymacji także na nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach publicznych prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące j.s.t. i w przedszkolach niepublicznych. Nauczyciele przedszkoli publicznych samorządowych takie uprawnienie posiadali już wcześniej, mogli wnioskować o wydanie legitymacji, lecz nie mieli uprawnień do ulgowych przejazdów. TK uznał jednak, że odmienne traktowanie nauczycieli przedszkoli (publicznych i niepublicznych) w zakresie uprawnień do zniżek jest niezgodne z art. 32 ust. 1 w związku z art. 2 konstytucji i podkreślił, że kryterium miejsca pracy (przedszkole, szkoła) nie może rozstrzygać o prawie do ulgi, skoro wszyscy nauczyciele muszą legitymować się odpowiednim przygotowaniem zawodowym czy zdaniem wymaganych egzaminów.

Kto ma prawo do ulgi?

Od 1 stycznia 2014 r., zgodnie ze zmianami wprowadzonymi do ustawy z dn. 20.06.1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 1138), prawo do ulg w przypadku pracowników pedagogicznych kształtuje się następująco:
- do ulgi 33% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych, uprawnieni są: nauczyciele przedszkoli publicznych lub niepublicznych oraz nauczyciele szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych – publicznych lub niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, nauczyciele akademiccy (art. 4 ust. 7 ustawy),
- do ulgi 33% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego autobusowego w komunikacji zwykłej, na podstawie biletów imiennych miesięcznych, uprawnieni są: nauczyciele przedszkoli publicznych lub niepublicznych oraz nauczyciele szkół podstawowych, gimnazjów szkół ponadgimnazjalnych – publicznych lub niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, nauczyciele akademiccy (art. 5 ust. 2 ustawy).

Legitymację wystawia się na wniosek nauczyciela

Objęcie nauczycieli przedszkoli uprawnieniem do ulgowych przejazdów nie oznacza, że dyrektorzy tych przedszkoli muszą z dniem 1 stycznia 2014 r. wydać legitymacje wszystkim nauczycielom. Zgodnie z art. 11a KN dyrektor wystawia legitymację na wniosek nauczyciela. Oznacza to, że nauczyciel nie ma obowiązku posiadania legitymacji, a dyrektor nie ma obowiązku jej wydania, dopóki nie wpłynie do niego wniosek w tej sprawie. Zgodnie z § 2 ust. 1 rozp. MEN z dn. 29.09.2006 r. w sprawie wzoru oraz trybu wystawiania legitymacji służbowej nauczyciela (Dz.U. Nr 189, poz. 1393) dyrektor wydaje legitymację w terminie 30 dni od dnia złożenia przez nauczyciela wniosku o jej wystawienie. Legitymację wystawia się albo na okres trzech lat – nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony (w trzecim roku legitymacja jest ważna do końca lutego), albo na czas trwania stosunku pracy – nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony. Legitymacja poświadcza nie tylko uprawnienie nauczycieli do zniżek przy przejazdach. Jest przede wszystkim dokumentem potwierdzającym zatrudnienie na stanowisku nauczyciela.