| Prawo związkowe |
 |
 |
 |
| Wpisany przez Administrator | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| poniedziałek, 21 czerwca 2010 11:40 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PRAWO ZWIĄZKOWE
UWAGA ! Wszystkie teksty aktów prawnych uwzględniają stan prawny na dzień 2 marca 2006 r.
USTAWAz dnia 23 maja 1991 r.
o związkach zawodowych.
( j.t. Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.: Nr 100,
Rozdział 1 Przepisy ogólne
Art. 1. [Definicja związku zawodowego]
1. Związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania 2. Związek zawodowy jest niezależny w swojej działalności statutowej od pracodawców, administracji państwowej i samorządu terytorialnego oraz od innych organizacji. 3. Organy państwowe, samorządu terytorialnego
ORZECZENIA. 1999.12.14 wyrok SN I PKN 457/99 OSNP 2001/10/339 Zgodność działalności związku zawodowego ze statutem nie podlega ocenie sądu pracy.
1999.09.22 wyrok SN I PKN 278/99 OSNP 2001/2/42 Zbiorowy interes pracowników, do reprezentowania którego powołane są związki zawodowe, nie może być utożsamiany z własnym interesem prawnym związku zawodowego w rozumieniu art. 189 KPC. Art. 2.
1. Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych mają pracownicy bez względu na podstawę stosunku pracy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracodawcami.
2. Osobom wykonującym pracę nakładczą przysługuje prawo wstępowania do związków zawodowych działających w zakładzie pracy, z którym nawiązały umowę 3. Przejście na emeryturę lub rentę nie pozbawia osób, 4. Osoby bezrobotne w rozumieniu przepisów 5. Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych w zakładach pracy przysługuje również osobom skierowanym do tych zakładów w celu odbycia służby zastępczej. 6. Do praw związkowych funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej i Służby Więziennej oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej, a także pracowników Najwyższej Izby Kontroli stosuje się odpowiednio przepisy niniejszej ustawy, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających 7. Przepisy ustawy dotyczące pracowników stosuje się odpowiednio również do innych osób, o których mowa ORZECZENIA. 1992.01.10 uchwała SN I PZP 63/91 OSNC 1992/7-8/129 Osoby bezrobotne w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu nie mają prawa tworzenia związków zawodowych. Art. 3. [Zakaz dyskryminacji członków związku]
Nikt nie może ponosić ujemnych następstw z powodu przynależności do związku zawodowego lub pozostawania poza nim albo wykonywania funkcji związkowej.
Art. 4. [Reprezentowanie pracowników i ich obrona przez związki zawodowe]
Związki zawodowe reprezentują pracowników i inne osoby, o których mowa w art. 2, a także bronią ich godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych, zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych.
Art. 5. [Reprezentowanie interesów pracowniczych przez związki na forum międzynarodowym]
Związki zawodowe mają prawo reprezentowania interesów pracowniczych na forum międzynarodowym.
Art. 6. [Współuczestnictwo związków zawodowych w tworzeniu warunków pracy]
Związki zawodowe współuczestniczą w tworzeniu korzystnych warunków pracy, bytu i wypoczynku.
Art. 7. [Reprezentowanie pracowników przez związki zawodowe niezależnie od ich przynależności związkowej]
1. W zakresie praw i interesów zbiorowych związki zawodowe reprezentują wszystkich pracowników, niezależnie od ich przynależności związkowej. 2. W sprawach indywidualnych stosunków pracy związki zawodowe reprezentują prawa i interesy swoich członków. Na wniosek pracownika nie zrzeszonego związek zawodowy może podjąć się obrony jego praw i interesów wobec pracodawcy.
ORZECZENIA. 1999.09.02 wyrok SN I PKN 229/99 OSNP 2000/24/897 Pracodawca jest obowiązany skonsultować zamiar rozwiązania umów
1994.12.20 wyrok NSA II SA 1460/94 ONSA 1996/1/20 1. W sprawach indywidualnych stosunków pracy związki zawodowe reprezentują tylko interesy swoich członków. Obrony wobec pracodawcy praw i interesów pracowników nie zrzeszonych związki zawodowe mogą się podjąć tylko na wniosek pracownika (art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych - Dz. U. Nr 55, poz. 234).
1994.10.11 postanow. NSA II SA 839/94 1. Kierownik urzędu tylko wtedy obowiązany jest zasięgnąć opinii zakładowej organizacji związkowej w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy z urzędnikiem państwowym mianowanym, który nie jest członkiem związku zawodowego z własnej woli lub nie może należeć do związku zawodowego z racji zajmowania kierowniczego stanowiska, gdy urzędnik taki wcześniej zwróci się do związku zawodowego w trybie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234) - 2. W sprawie o rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem państwowym mianowanym zakładowej organizacji związkowej nie służy skarga do sądu administracyjnego na decyzję w tym przedmiocie ani na podstawie art. 197 pkt 1 kpa, ani na podstawie art. 197 pkt 2 kpa. 3. Uprawnienie zakładowej organizacji związkowej do wniesienia skargi do sądu administracyjnego w takiej sprawie, opierać się może natomiast na zasadzie reprezentowania pracownika w postępowaniu sądowym - art. 462 kpc w zw. z art. 393 § 1 kpc
1994.06.30 wyrok NSA II SA 800/94 ONSA 1995/3/112 Kierownik urzędu tylko wtedy jest obowiązany zasięgnąć opinii zakładowej organizacji związkowej w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy z urzędnikiem państwowym mianowanym, który nie może należeć do związku zawodowego z racji zajmowania kierowniczego stanowiska, gdy urzędnik taki wcześniej zwróci się do związku zawodowego w trybie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234) o ochronę jego praw pracowniczych wobec pracodawcy.
Art. 8. [Kontrolowanie przez związki przestrzegania przepisów]
Na zasadach przewidzianych w niniejszej ustawie oraz ORZECZENIA. 1993.07.16 uchwała SN I PZP 28/93 OSNC 1994/1/2 1. Zawarte w art. 8, 23 ust. 1 i art. 26 pkt 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. 2. Ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 i 24 kodeksu cywilnego. Art. 9. [Określanie struktur organizacyjnych związku]
Statuty oraz uchwały związkowe określają swobodnie struktury organizacyjne związków zawodowych. Zobowiązania majątkowe mogą podejmować wyłącznie statutowe organy struktur związkowych posiadających osobowość prawną. ORZECZENIA. 1997.10.14 wyrok SN I PKN 325/97 OSNP 1998/16/475 Określenie struktury organizacyjnej związku zawodowego, w tym także ilości członków związku, która pozwala powołać zakładową organizację związkową, jako należące do sfery swobodnego działania związku, następuje w statucie i uchwałach statutowych organów związkowych (art. 9 i 10 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.).
Art. 10. [Zasady członkostwa w związku oraz sprawowania funkcji związkowych]
Zasady członkostwa w związku zawodowym oraz sprawowania funkcji związkowych ustalają statuty i uchwały statutowych organów związkowych.
ORZECZENIA. 1997.10.14 wyrok SN I PKN 325/97 OSNP 1998/16/475 Określenie struktury organizacyjnej związku zawodowego, w tym także ilości członków związku, która pozwala powołać zakładową organizację związkową, jako należące do sfery swobodnego działania związku, następuje w statucie i uchwałach statutowych organów związkowych (art. 9 i 10 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.).
Art. 11. [Prawo tworzenia zrzeszeń]
1. Związki zawodowe mają prawo tworzyć ogólnokrajowe zrzeszenia (federacje) związków zawodowych. 2. Ogólnokrajowe związki zawodowe i zrzeszenia związków zawodowych mogą tworzyć ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe (konfederacje). 3. Organizacje związkowe, w tym federacje i konfederacje, mają prawo tworzenia i wstępowania do międzynarodowych organizacji pracowników.
Rozdział 2 Tworzenie związków zawodowych
Art. 12. [Tworzenie związku zawodowego]
1. Związek zawodowy powstaje z mocy uchwały o jego utworzeniu, podjętej przez co najmniej 10 osób uprawnionych do tworzenia związków zawodowych. 2. Osoby, które podjęły uchwałę o utworzeniu związku zawodowego, uchwalają statut i wybierają komitet założycielski w liczbie od 3 do 7 osób.
ORZECZENIA. 2005.09.20 uchwała SNIII SZP 1/05 Biul.SN 2005/9/29 Dopuszczalne jest połączenie się dwóch związków zawodowych polegające na tym, że związek zawodowy przejmujący przejmuje prawa i obowiązki związku zawodowego przejmowanego, po przeprowadzeniu procedury likwidacyjnej prowadzącej do rozwiązania i wykreślenia z rejestru związku przejmowanego.
2005.02.23 wyrok SN II PK 201/04 OSNP 2005/21/333 1. Zamiar utworzenia organizacji związkowej nie usprawiedliwia przerwania wykonywania pracy bez zgody pracodawcy, lecz może być jedną z przesłanek oceny stopnia winy pracowników naruszających podstawowy obowiązek wykonywania pracy (art. 52 § 1 pkt 1 k.p.). Organizatorzy nielegalnego strajku ponoszą surowszą odpowiedzialność niż jego bierni uczestnicy.
1996.01.16 wyrok SN I PRN 85/95 OSNP 1997/1/9 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. W okresie przed rejestracją związku zawodowego organem uprawnionym do reprezentowania nowo powstałego związku zawodowego jest komitet założycielski i tylko jego członkowie korzystają z ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy przewidzianej w art. 32 ust. 1 w związku z ust. 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.). Ochrona stosunku pracy pracowników wybranych w tym czasie na członków zarządu lub komisji rewizyjnej nowo powstałego związku zawodowego rozpoczyna się od dnia rejestracji związku.
Art. 13. [Statut związku zawodowego]
Statut związku zawodowego określa w szczególności: 1) nazwę związku, 2) siedzibę związku, 3) terytorialny i podmiotowy zakres działania, 4) cele i zadania związku oraz sposoby i formy ich realizacji, 5) zasady nabywania i utraty członkostwa, 6) prawa i obowiązki członków, 7) strukturę organizacyjną związku ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną, 8) sposób reprezentowania związku oraz osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań majątkowych 9) organy związku, tryb ich wyboru i odwołania, zakres ich kompetencji oraz okres kadencji, 10) źródła finansowania działalności związku oraz sposób ustanawiania składek członkowskich, 11) zasady uchwalania i zmian statutu, 12) sposób rozwiązania związku i likwidacji jego majątku.
ORZECZENIA. 1996.06.05 postanow. SN I PR 1/96 OSNP 1997/13/243 Związek zawodowy ma swobodę w określaniu swej nazwy, z tym że przyjęta nazwa powinna dostatecznie identyfikować ten związek w obrocie prawnym i społecznym.
1996.04.17 postanow. SN I PRZN 1/96 OSNP 1997/13/244 Dopuszczalne jest zarejestrowanie związku zawodowego, którego nazwa jest zbliżona do nazwy innego związku zawodowego, jeżeli tylko nazwa ta pozwala na identyfikację tego związku.
1996.04.17 postanow. SN I PRZN 2/96 OSNP 1996/21/325 Osoby, które w następstwie wyborów nowych władz, przestały pełnić funkcje przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego związku zawodowego, nie są upoważnione do występowania w imieniu tego związku przed sądem, w tym także do wnoszenia skargi o wznowienie postępowania.
1993.03.25 uchwała SN I PZP 73/93 OSNC 1993/10/169 1. Na podstawie rejestracji Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" osobowość prawną uzyskał tylko ten Związek. Jednostki organizacyjne Związku istniejące w dniu wejścia w życie zmiany statutu, określającej jednostki mające osobowość prawną (art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych - Dz. U. Nr 55, poz. 234), nabyły tę osobowość z tym dniem. 2. Jednostki organizacyjne powstające po tej dacie nabywają osobowość prawną
Art. 14. [Obowiązek rejestracji związku zawodowego]
1. Związek zawodowy podlega obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, zwanym dalej "rejestrem". 2. Jeżeli komitet założycielski nie złoży w terminie 30 dni od dnia założenia związku wniosku o rejestrację, uchwała o utworzeniu związku traci moc. 3. Postępowanie w sprawach rejestracji jest wolne ORZECZENIA. 1998.12.15 postanow. s.apel. I ACa 487/98 OSA 1999/5/25 W rejestrze związków zawodowych wpisuje się organizacje związkowe oraz ich jednostki organizacyjne, ale tylko te, które stosownie do postanowień statutu związku posiadają samodzielną osobowość prawną.
1997.02.13 wyrok SN I PKN 4/97 OSNP 1997/19/375 Członek komitetu założycielskiego związku zawodowego traci ochronę przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy, w razie niezłożenia przez ten komitet,
1996.01.16 wyrok SN I PRN 85/95 OSNP 1997/1/9 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. W okresie przed rejestracją związku zawodowego organem uprawnionym do reprezentowania nowo powstałego związku zawodowego jest komitet założycielski i tylko jego członkowie korzystają z ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy przewidzianej w art. 32 ust. 1 w związku z ust. 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.). Ochrona stosunku pracy pracowników wybranych w tym czasie na członków zarządu lub komisji rewizyjnej nowo powstałego związku zawodowego rozpoczyna się od dnia rejestracji związku.
Art. 15. [Uzyskanie osobowości prawnej]
1. Związek zawodowy oraz jego jednostki organizacyjne wskazane w statucie nabywają osobowość prawną 2. (skreślony). ORZECZENIA. 1998.12.15 postanow. s.apel. I ACa 487/98 OSA 1999/5/25 W rejestrze związków zawodowych wpisuje się organizacje związkowe oraz ich jednostki organizacyjne, ale tylko te, które stosownie do postanowień statutu związku posiadają samodzielną osobowość prawną.
1993.03.25 uchwała SN I PZP 73/93 OSNC 1993/10/169 1. Na podstawie rejestracji Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" osobowość prawną uzyskał tylko ten Związek. Jednostki organizacyjne Związku istniejące w dniu wejścia w życie zmiany statutu, określającej jednostki mające osobowość prawną (art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych - Dz. U. Nr 55, poz. 234), nabyły tę osobowość z tym dniem. 2. Jednostki organizacyjne powstające po tej dacie nabywają osobowość prawną
Art. 16. [Dokonywanie zmian w statucie związku]
1. Związek zawodowy zawiadamia niezwłocznie właściwy sąd o zmianie statutu. Zmiana wchodzi w życie 2. W razie zgłoszenia zastrzeżeń, o których mowa 3. Art. 18 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 17. [Wykreślenie związku zawodowego z rejestru]
1. Sąd skreśla związek zawodowy z rejestru, gdy: 1) wskazany w statucie organ podjął uchwałę o rozwiązaniu związku, 2) zakład pracy, w którym dotychczas działał związek zawodowy, został wykreślony z właściwego rejestru 3) liczba członków związku utrzymuje się poniżej 2. Okoliczności wskazane w ust. 1 sąd stwierdza 3. (skreślony).
ORZECZENIA. 1996.04.24 uchwała SN I PZP 38/95 OSNP 1996/23/353 1. Zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.) jest tylko taka podstawowa jednostka organizacyjna Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", która jako jedyna organizacja tego Związku zakresem swojego działania obejmuje cały zakład pracy (art. 3 k.p.). 2. Związek zawodowy działający w zakładzie pracy nie ma obowiązku zmiany swojej struktury organizacyjnej w przypadku przekształceń zakładu pracy; jednakże zakładową organizacją związkową w rozumieniu prawa jest tylko jednostka organizacyjna spełniająca warunek z pkt 1. Art. 18. [Stosowanie przepisów k.p.c. przy rejestracji związku]
1. Sprawy dotyczące rejestracji związków zawodowych są rozpatrywane w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym (patrz też zał. nr 3, poz. 4). 2. Sprawy, o których mowa w ust. 1, sąd rozpatruje 3. (skreślony). 4. (skreślony).
Rozdział 3 Uprawnienia związków zawodowych
Art. 19. [Katalog uprawnień organizacji związkowej]
1. Organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji 21. Założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego przekazują również na odpowiedni adres elektroniczny wskazany przez właściwy organ statutowy związku, nie później niż w dniu ich doręczenia na piśmie 3. W razie odrzucenia w całości lub w części stanowiska związku, właściwy organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego informuje o tym związek na piśmie, podając uzasadnienie swojego stanowiska. W razie rozbieżności stanowisk związek może przedstawić swoją opinię na posiedzeniu właściwej komisji sejmowej, senackiej lub samorządu terytorialnego
(obowiązuje od 23.11.2004 r. - patrz też zał. nr 2, poz. 5).
4. Związkom zawodowym przysługuje prawo wyrażania publicznie opinii na temat założeń lub projektów, o których mowa w ust. 1, w środkach masowego przekazu,
ORZECZENIA. 1999.12.17 wyrok NSA II SA 1814/99 LEX nr 46593 Art. 20 ust. 2 ustawy z 1990 r. o pracownikach samorządowych zawiera upoważnienie dla Rady Ministrów do określenia, w drodze rozporządzenia, zasad wynagradzania
1995.12.01 wyrok NSA SA/Gd 1949/95 Wokanda 996/10/34 Nie przedstawienie przez związek zawodowy w terminie 30 dni od dnia doręczenia projektu uchwały rady gminy zastrzeżeń powoduje, iż rada gminy nie ma obowiązku przeprowadzania dalszych konsultacji i uzgodnień, o jakich mowa w art. 19 ust. 3 ustawy o związkach zawodowych.
1995.11.17 wyrok NSA SA/Wr 1843/95 OSP 1997/1/26 Rada gminy nie ma obowiązku zachowania trybu konsultacji przewidzianej w art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.), skoro strona nie posiada statusu, o jakim mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy, lecz jest organizacją związkową działającą w ramach art. 26 ustawy o związkach zawodowych.
1995.11.03 wyrok NSA SA/Sz 1845/95 Pr.Gosp. 1996/5/28 Przewidziane w art. 19 ustawy o związkach zawodowych uprawnienie związków do opiniowania aktów wykonawczych do ustaw i odpowiadający temu uprawnieniu obowiązek organów samorządu terytorialnego przedstawiania projektów aktów lokalnych do zaopiniowania związkom zawodowym odnosi się do spraw przekazywanych przez ustawę do wydania aktu wykonawczego, które odnoszą się do praw i interesów ludzi pracy.
1994.06.30 wyrok NSA SA/Gd 2363/93 Wokanda 1994/12/36 Ustalenie wysokości opłaty targowej i sposobu jej poboru nie mieści się bezpośrednio w przedmiocie działalności związku zawodowego i nie wymaga spełnienia obowiązku konsultacji przewidzianego w art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.
1993.06.17 uchwała SN I PZP 2/93 OSNC 1994/1/1 1. Obowiązek zasięgania przez organy samorządu terytorialnego opinii odpowiednich władz statutowych ogólnokrajowych organizacji międzyzwiązkowych lub ogólnokrajowych związków zawodowych reprezentatywnych dla pracowników większości zakładów pracy (art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych - elegacji ustawowej, jeżeli treść tych aktów odnosi się wprost do przedmiotu działalności związków zawodowych, określonego w art. 1 ust. 1, 4 i 6 tej ustawy. 2. Władzami statutowymi związku zawodowego "odpowiednimi" w rozumieniu art. 19 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych są te z nich, które na podstawie przepisu statutu lub decyzji właściwych władz związkowych mają uprawnienie do wypowiadania się w imieniu związku zawodowego w tych sprawach. 3. Uchylenie się organu samorządu terytorialnego od zasięgnięcia opinii związku zawodowego o założeniach lub o projekcie aktu wykonawczego do ustawy stanowi naruszenie prawa dające podstawę do podjęcia przez organ nadzoru czynności przewidzianych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym
1991.12.19 wyrok NSA SA/Kr 1512/91 Wokanda 1992/5/21 Podjęcie przez radę gminy uchwały, z pominięciem obowiązkowego uprzednio przedłożenia projektu uchwały do zaopiniowania związkom zawodowym, w myśl art. 19 ustawy z dnia 25 maja 1991 r. o związkach zawodowych, stanowi rażące naruszenie prawa, powodujące nieważność uchwały.
Art. 191. [Katalog uprawnień organizacji związkowej - opiniowanie dokumentów Unii Europejskiej]
1. Organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, ma prawo opiniowania dokumentów konsultacyjnych Unii Europejskiej, 2. Organy władzy i administracji państwowej kierują dokumenty konsultacyjne Unii Europejskiej oraz projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii. 3. Dokumenty konsultacyjne Unii Europejskiej oraz projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, organy władzy i administracji państwowej przekazują na odpowiedni adres elektroniczny, wskazany przez właściwy organ statutowy związku
(obowiązuje od 23.11.2004 r. - patrz też zał. nr 2, poz. 5).
Art. 20.
[Prawotwórcze uprawnienia organizacji związkowej]
1. Organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, ma prawo występowania z wnioskami 2. Organ państwowy, do którego został skierowany wniosek, obowiązany jest w terminie 30 dni przedstawić związkowi zawodowemu swoje stanowisko, a w razie negatywnego stanowiska - także jego uzasadnienie.
Art. 21. [Uprawnienia w zakresie prowadzenia rokowań zbiorowych i zawierania układów zbiorowych pracy]
1. Na zasadach ustalonych odrębnymi przepisami związkom zawodowym przysługuje prawo prowadzenia rokowań zbiorowych oraz zawierania układów zbiorowych pracy, a także innych porozumień przewidzianych przepisami prawa pracy (patrz też zał. nr 3, poz. 6). 2. W gałęziach pracy nieobjętych układami zbiorowymi regulacja warunków pracy i płacy wymaga konsultacji
Art. 22. (uchylony)
Art. 23. [Sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy oraz przepisów bhp]
1. Związki zawodowe sprawują kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy oraz uczestniczą, na zasadach określonych odrębnymi przepisami, w nadzorze nad przestrzeganiem przepisów oraz zasad bezpieczeństwa 2. Jeżeli w sprawach, o których mowa w ust. 1, zdaniem związku zawodowego postępowanie organu administracji państwowej i samorządu terytorialnego lub pracodawcy jest niezgodne z prawem lub narusza zasady sprawiedliwości, związek może wystąpić do właściwego organu
ORZECZENIA. 1993.07.16 uchwała SN I PZP 28/93 OSNC 1994/1/2 1. Zawarte w art. 8, 23 ust. 1 i art. 26 pkt 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. 2. Ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 i 24 kodeksu cywilnego.
Art. 24. [Finanse związku zawodowego]
1. Dochód z działalności gospodarczej prowadzonej przez związki zawodowe służy realizacji ich zadań statutowych i nie może być przeznaczony do podziału pomiędzy ich członków. 2. Związki zawodowe korzystają ze zwolnień podatkowych przewidzianych dla stowarzyszeń.
Art. 25. [Urlop bezpłatny oraz zwolnienie ze świadczenia pracy dla osób pełniących z wyboru funkcje związkowe poza zakładem pracy]
1. Pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, przysługuje - na wniosek organizacji związkowej - prawo do urlopu bezpłatnego. 11. Pracownikowi, który po urlopie bezpłatnym stawi się do pracy w terminie przewidzianym w art. 74 Kodeksu pracy, okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze (patrz też zał. nr 3, poz. 8). 12. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania urlopu bezpłatnego oraz zakres uprawnień przysługujących pracownikowi korzystającemu z tego urlopu. 2. Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym AKTY WYKONAWCZE . 1/ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. ORZECZENIA. 2005.01.13 wyrok SN II PK 117/04 OSNP 2005/16/246 Zwolnienie pracownika od pracy zawodowej na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej, (art. 25 ust. 2 ustawy z dnia
2004.10.27 wyrok SN I PK 599/03 OSNP 2005/12/167 1. Prawo do bezpłatnego urlopu do pełnienia etatowej funkcji związkowej poza zakładem pracy przysługuje pracownikowi, który na podstawie wewnętrznych postanowień organizacji związkowej, uchwał jej statutowych organów lub związkowych norm zwyczajowych jest w momencie wyboru świadomy obowiązku realizowania tej funkcji w ramach zatrudnienia pracowniczego. 2. Wygaśnięcie mandatu związkowego powoduje ustanie stosunku pracy z wyboru, lecz w razie wyboru na nową kadencję można z odpowiednim uprzedzeniem żądać udzielenia kolejnego urlopu bezpłatnego bezpośrednio po zakończeniu poprzedniego urlopu, a tym samym pracownik nie musi macierzystemu pracodawcy zgłaszać powrotu do pracy
Art. 251. [Status zakładowej organizacji związkowej]
1. Uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują organizacji zrzeszającej co najmniej 10 złonków będących: 1) pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo 2) funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6, pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji. 2. Organizacja, o której mowa w ust. 1, przedstawia co kwartał – według stanu na ostatni dzień kwartału –
(obowiązuje od 01.01.2003 r. – patrz też zał. 2, poz. 1).
ORZECZENIA. 2005.01.25 wyrok SN II PK 159/04 OSNP 2005/17/267 Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy określona w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 79,
2004.10.13 wyrok SN II PK 41/04 OSNP 2005/8/107 Członek zarządu zakładowej organizacji związkowej zrzeszającej mniejszą liczbę pracowników od określonej w art. 251 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.), od dnia
Rozdział 4 Zakładowa organizacja związkowa
Art. 26. [Zakres działania zakładowej organizacji związkowej]
Do zakresu działania zakładowej organizacji związkowej należy w szczególności: 1) zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy, 2) zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy i organu samorządu załogi w sprawach dotyczących zbiorowych interesów i praw pracowników, 3) sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów prawa pracy, a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, 4) kierowanie działalnością społecznej inspekcji pracy 5) zajmowanie się warunkami życia emerytów i rencistów.
ORZECZENIA. 1993.07.16 uchwała SN I PZP 28/93 OSNC 1994/1/2 1. Zawarte w art. 8, 23 ust. 1 i art. 26 pkt 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. 2. Ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 Art. 261. [Obowiązki pracodawców w przypadku stosowania art. 231 Kodeksu pracy]
1. W razie przejścia zakładu pracy lub jego części na nowego pracodawcę, dotychczasowy i nowy pracodawca są obowiązani do poinformowania na piśmie działających u każdego z nich zakładowych organizacji związkowych 2. Informacje, o których mowa w ust. 1, dotychczasowy 3. Jeżeli dotychczasowy lub nowy pracodawca zamierza podjąć działania dotyczące warunków zatrudnienia pracowników, jest obowiązany do podjęcia negocjacji 4. W razie nie zawarcia porozumienia w terminie, 5. Przepisy ust. 3 i 4 nie mają zastosowania, gdy tryb dokonania działań dotyczących warunków zatrudnienia pracowników, jakie zamierza podjąć pracodawca, określają odrębne przepisy (patrz też zał. nr 3, poz. 9).
Art. 27. [Uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przy wprowadzaniu regulaminów zakładowych]
1. Ustalanie zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w tym podział środków z tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności, ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładową organizacją związkową (patrz też zał. nr 3, poz. 10). 2. Przyznawanie pracownikom świadczeń z funduszu, 3. Regulaminy nagród i premiowania są ustalane 4. skreślony
(obowiązuje od 01.01.2003 r. – patrz też zał. 2, poz. 1).
Art. 28. [ Obowiązki pracodawcy w zakresie przekazywania związkom zawodowym na ich wniosek informacji ]
Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie związku zawodowego informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących warunków pracy i zasad wynagradzania.
Art. 29. [Uprawnienia organizacji związkowej w razie wystąpienia zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników w zakładzie]
1. W razie uzasadnionego podejrzenia, że w zakładzie pracy występuje zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników, zakładowa organizacja związkowa może wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o przeprowadzenie odpowiednich badań, zawiadamiając o tym równocześnie właściwego okręgowego inspektora pracy. Pracodawca jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku zawiadomić zakładową organizację związkową 2. Zawiadomienie zakładowej organizacji związkowej 3. Pracodawca może w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2, zwrócić się
do właściwego okręgowego inspektora pracy o ustalenie celowości zamierzonych badań lub ich niezbędnego zakresu. Przeprowadzenie badań wbrew stanowisku inspektora pracy zwalnia pracodawcę z obowiązku pokrycia kosztów tych badań. Art. 30. [Wielość organizacji związkowych w jednym zakładzie pracy]
1. W zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna organizacja związkowa, każda z nich broni praw i reprezentuje interesy swych członków. 2. Pracownik niezrzeszony w związku zawodowym ma prawo do obrony swoich praw na zasadach dotyczących pracowników będących członkami związku, jeżeli wybrana przez niego zakładowa organizacja związkowa wyrazi zgodę na obronę jego praw pracowniczych. 21. W indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, 3. W sprawach dotyczących zbiorowych praw i interesów pracowników organizacje związkowe mogą tworzyć wspólną reprezentację związkową. 4. W sprawach wymagających zawarcia porozumienia lub uzgodnienia stanowiska z organizacjami związkowymi, organizacje te przedstawiają wspólnie uzgodnione stanowisko. Sposób ustalania i przedstawiania tego stanowiska przez każdorazowo wyłanianą do tych spraw wspólną reprezentację związkową określa porozumienie zawarte przez organizacje związkowe. 5. Jeżeli w sprawie ustalenia regulaminu wynagradzania, regulaminów nagród i premiowania, regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, planu urlopów lub regulaminu pracy, a także okresów rozliczeniowych, o których mowa w art. 129 § 2 i 3
(obowiązuje od 01.01.2004 r. – patrz też zał. 2, poz. 4). 6. skreślony (obowiązuje od 01.01.2003 r. – patrz też zał. 2, poz. 1).
ORZECZENIA. 2004.11.24 wyrok SN I PK 91/04 OSNP 2005/19/300 1. Pracodawca, któremu wiadomo, że działająca u niego zakładowa organizacja związkowa nie reprezentuje pracownika z tytułu jego przynależności do związku zawodowego bądź z tytułu podjęcia się obrony jego praw, nie narusza art. 53 § 4 k.p. w związku z art. 52 § 3 k.p. oraz art. 30 ust. 21 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.), gdy składa temu pracownikowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę, nie zażądawszy wcześniej informacji o pracownikach korzystających z obrony związku zawodowego.
2004.06.22 wyrok SN II PK 2/04 LEX nr 108534 Pracownik, który chce, aby w razie decyzji o jego zwolnieniu konsultowano ją ze związkiem zawodowym, do którego należy, powinien współdziałać w tym zakresie ze swoim pracodawcą. Pracownik taki powinien informować pracodawcę o przynależności związkowej.
2004.06.22 wyrok SN II PK 2/04 M.Prawn. 2004/14/630 Pracownik, który chce, aby w razie decyzji o jego zwolnieniu konsultowano ją ze związkiem zawodowym, do którego należy, powinien współdziałać w tym zakresie ze swoim pracodawcą. Pracownik taki powinien informować pracodawcę o przynależności związkowej.
2004.02.12 wyrok SN I PK 349/03 OSNP 2005/1/4 Regulamin wynagradzania nie może wejść w życie bez uzgodnienia z organizacją związkową działającą u pracodawcy. Jeżeli u pracodawcy działa więcej niż jedna organizacja związkowa, stosuje się art. 30 ust. 5 ustawy z dnia 23 maja 1991 r.
2003.10.23 wyrok SN I PK 428/02 Pr.Pracy 2004/3/37 Procedura konsultacji zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę przewidziana w art. 38 kp nie obejmuje przewidzianego w art. 30 ust. 21 ustawy o związkach zawodowych poprzedzającego ją obowiązku pracodawcy zwrócenia się do zakładowej organizacji związkowej o informację o pracownikach korzystających z jej obrony.
2003.07.25 wyrok SN I PK 305/02 LEX nr 127947 1. Wypowiedzenie uzasadnione nabyciem przez pracownika prawa do emerytury - czy też osiągnięciem wieku emerytalnego, przy spełnieniu pozostałych warunków nabycia prawa do emerytury - nie dyskryminuje tego pracownika. 2. Jednorazowe zwrócenie się pracodawcy do działających u niego zakładowych organizacji związkowych o informację dotyczącą wszystkich zatrudnionych pracowników czyni zadość obowiązkowi wynikającemu z art. 30 ust. 21 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.
2003.04.16 wyrok SN I PK 99/02 Sł. Pracow. 2004/6/6 Obowiązek konsultacji obejmuje zamiar wypowiedzenia umów o pracę pracownikom reprezentowanym przez związek zawodowy będącym członkami zakładowej organizacji związkowej lub pracownikom, którzy zwrócili się do związku zawodowego, a związek ten wyraził zgodę na obronę ich praw.
2001.11.23 uchwała SN III ZP 16/01 OSNP 2002/12/283 1. Pisemne zwrócenie się przez pracodawcę do wszystkich działających
2001.03.21 wyrok SN I PKN 320/00 OSNP 2002/24/599 1. Regulamin pracy wydany przez pracodawcę bez wymaganego uzgodnienia z zakładową organizacją związkową nie ma mocy wiążącej (art. 1042 KP 2. W razie nieprzedstawienia w terminie 30 dni wspólnie uzgodnionego stanowiska przez organizacje związkowe w kwestii zaproponowanego przez pracodawcę terminu prowadzenia negocjacji, może on ustalić regulamin pracy bez uzgodnienia z tymi organizacjami.
2000.07.20 wyrok SN I PKN 748/99 OSNP 2002/3/76 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o pracownikach korzystających z jej obrony (art. 30 ust. 21 zdanie pierwsze ustawy
1999.09.02 wyrok SN I PKN 229/99 OSNP 2000/24/897 Pracodawca jest obowiązany skonsultować zamiar rozwiązania umów
1999.08.19 wyrok SN I PKN 199/99 OSNP 2000/23/851 Przepis art. 30 ust. 21 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.), zgodnie z którym pracodawca jest obowiązany zwrócić się do organizacji związkowej o informację o pracownikach korzystających z jej obrony, nie ma zastosowania do szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy członków zarządu organizacji zakładowej (art. 32 ust. 1 tej ustawy).
1999.04.21 wyrok SN I PKN 36/99 OSNP 2000/13/507 W celu zadośćuczynienia obowiązkowi prawnemu wynikającemu z art. 38 § 1 KP
1998.08.06 wyrok SN I PKN 269/98 OSNP 1999/17/550 Naruszenie przez pracodawcę obowiązku wynikającego z art. 30 ust. 21 ustawy z dnia 23 maja 1991 o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.) stanowi wystarczającą podstawę dla rozważenia przez sąd możliwości przyznania pracownikowi odszkodowania określonego w art. 45 § 2 w związku z art. 56 § 2 KP (nawet częściowego - art. 8 KP w związku z art. 4771 § 2 KPC).
1997.06.02 wyrok SN I PKN 197/97 OSNP 1998/9/270 1. Jeżeli pracodawca przed dokonaniem pracownikowi wypowiedzenia umowy 2. Zarzut naruszenia statutu spółki akcyjnej w zakresie praw i obowiązków stron stosunku pracy może być w kasacji skutecznie zgłoszony tylko w ramach podstawy polegającej na naruszeniu prawa materialnego (art. 9 § 1 KP).
Art. 31. [Prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w związku z pełnioną funkcją związkową]
1. Prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przysługuje: 1) częściowo jednemu pracownikowi w miesięcznym wymiarze godzin równym liczbie członków zatrudnionych w zakładzie pracy, gdy ich liczba jest mniejsza od 150, 2) jednemu pracownikowi, gdy związek liczy od 150 do 500 członków zatrudnionych w zakładzie pracy, 3) dwom pracownikom, gdy związek liczy od 501 do 1000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy, 4) trzem pracownikom, gdy związek liczy od 1001 do 2000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy, 5) kolejnemu pracownikowi za każdy rozpoczęty nowy tysiąc, gdy zakładowa organizacja związkowa liczy ponad 2000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy, 6) w niepełnym wymiarze godzin i wtedy może ono być udzielane większej liczbie pracowników, zgodnie z zasadami zawartymi w punktach poprzedzających. 2. W zależności od wniosku zarządu zakładowej organizacji związkowej zwolnienia od pracy, o których mowa 3. Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy.
ORZECZENIA. 2002.04.04 wyrok SN I PKN 233/01 OSNP 2004/6/96 Pracownik zwolniony w całości lub w części z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej (art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79,
2001.06.06 wyrok SN I PKN 460/00 Prok.i Pr. 2002/12/48 Indywidualne zwolnienie od obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, dla załatwienia doraźnych spraw związanych z pełnioną funkcją związkową na podstawie art. 31 ust. 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854) nie zależy od uznania pracodawcy, ale od istnienia obiektywnych przesłanek określonych w tym przepisie.
1999.12.14 wyrok SN I PKN 459/99 OSNP 2001/10/340 Nie stanowi naruszenia zasady niezależności związku zawodowego ani przejawu dyskryminacji pracowników ze względu na ich przynależność związkową żądanie przez pracodawcę od zarządu zakładowej organizacji związkowej informacji dotyczących liczby zatrudnionych członków związku zawodowego.
1999.12.07 wyrok SN I PKN 654/99 OSNP 2001/9/302 Prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji przysługuje tylko pracownikowi wybranemu do zarządu zakładowej organizacji związkowej.
1999.11.05 wyrok SN I PKN 338/99 OSNP 2001/6/187 Nie jest wymagane wypowiedzenie warunków płacy (art. 42 KP) pracownikom zwolnionym od wykonywania pracy w celu pełnienia z wyboru funkcji w związkach zawodowych, którym wynagrodzenie wypłacane jest w oparciu o przepisy układu zbiorowego pracy, stanowiące średnią zakładową i korzystniejsze od obliczonego jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, jeżeli następuje obniżenie tego wynagrodzenia, jednak nie poniżej odpowiadającego ekwiwalentowi za urlop.
1999.01.20 uchwała SN III ZP 25/98 OSNP 1999/17/541 Pracownik ma obowiązek przystąpienia do pracy w odpowiednim wymiarze także wtedy, gdy zarząd zakładowej organizacji związkowej nie poinformował pracodawcy
1996.06.05 wyrok SN I PRN 37/96 OSNP 1997/3/36 Spór na tle przewidzianego w art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. AKTY WYKONAWCZE .
1/ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. Art. 32. [Ochrona stosunku pracy działaczy związkowych]
1. Pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może: 1) wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy 2) zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika, o którym mowa w pkt. 1 - z wyjątkiem, gdy dopuszczają to odrębne przepisy (patrz też zał. nr 3, poz. 11). 2. Ochrona, o której mowa w ust. 1, przysługuje przez okres określony uchwałą zarządu, a po jego upływie – dodatkowo przez czas odpowiadający połowie okresu określonego uchwałą, nie dłużej jednak niż rok po jego upływie. 3. Zarząd zakładowej organizacji związkowej, reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a Kodeksu pracy, wskazuje pracodawcy pracowników podlegających ochronie przewidzianej w ust. 1, w liczbie nie większej niż liczba osób stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie pracy albo liczba pracowników ustalona zgodnie z ust. 4 (patrz też zał. nr 3, poz. 6 i zał. nr 4). 4. Zarząd zakładowej organizacji związkowej, o której mowa w ust. 3 zrzeszającej do 20 członków ma prawo wskazać pracodawcy 2 pracowników podlegających ochronie przewidzianej w ust. 1, a w przypadku organizacji zrzeszającej więcej niż 20 członków będących pracownikami ma prawo wskazać, jako podlegających tej ochronie, 2 pracowników oraz dodatkowo: 1) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 10 członków tej organizacji będących pracownikami, w przedziale od 2) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 20 członków tej organizacji będących pracownikami, w przedziale od 51 do 150 tych członków, 3) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 30 członków tej organizacji będących pracownikami, w przedziale od 151 do 300 tych członków, 4) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 40 członków tej organizacji będących pracownikami,w przedziale od 301 do 500 tych członków, 5) po jednym pracowniku na każde rozpoczęte 50 członków tej organizacji będących pracownikami,w przedziale powyżej 500 tych członków (patrz też zał. nr 4 i 4A). 5. Osobami stanowiącymi kadrę kierowniczą w zakładzie pracy, o której mowa w ust. 3, są kierujący jednoosobowo zakładem pracy i ich zastępcy albo wchodzący w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy, a także inne osoby wyznaczone do dokonywania za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy. 6. Ochrona przewidziana w ust. 1, w zakładowej organizacji związkowej innej niż wymieniona w ust. 3 i 4, przysługuje jednemu pracownikowi imiennie wskazanemu uchwałą zarządu tej organizacji (patrz też zał. nr 4 ). 7. Ochrona przewidziana w ust. 1 przysługuje, przez okres 6 miesięcy od dnia utworzenia komitetu założycielskiego zakładowej organizacji związkowej, nie więcej niż trzem pracownikom imiennie wskazanym uchwałą komitetu założycielskiego (patrz też zał. nr 4). 8. W przypadku gdy właściwy organ nie dokona wskazania, o którym mowa w ust. 3, 4, 6 albo 7, ochrona przewidziana w ust. 1 przysługuje – w okresie do dokonania wskazania – odpowiednio przewodniczącemu zakładowej organizacji związkowej, bądź przewodniczącemu komitetu założycielskiego. 9. Ochrona przewidziana w ust. 1 przysługuje pracownikowi pełniącemu z wyboru funkcję związkową poza zakładową organizacją związkową, korzystającemu u pracodawcy z urlopu bezpłatnego lub ze zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy. Ochrona przysługuje w okresie tego urlopu lub zwolnienia oraz rok po upływie tego okresu. Zgodę, o której mowa w ust. 1, wyraża właściwy statutowo organ organizacji związkowej, w której pracownik pełni albo pełnił tę funkcję. 10. Minister właściwy do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb: 1) powiadamiania przez pracodawcę zarządu zakładowej organizacji związkowej o liczbie osób stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie pracy, o której mowa 2) wskazywania przez zarząd oraz komitet założycielski zakładowej organizacji związkowej pracowników podlegających ochronie przewidzianej w ust. 1, a także dokonywania zmian w takim wskazaniu (patrz też zał. 1, poz. 2).
(obowiązuje od 01.07.2003 r. – patrz też zał. nr 2, poz. 1).
ORZECZENIA. 2005.06.16 wyrok SN I PK 257/04 M.Prawn. 2005/13/619 Osobie zatrudnionej na podstawie spółdzielczej umowy o pracę nie przysługuje ochrona związkowa, a jej stosunek pracy wygasa na skutek wykluczenia ze spółdzielni.
2005.03.03 wyrok SN I PK 263/04 OSNP 2005/21/337 1. Prowadzenie działalności konkurencyjnej po odmowie zawarcia umowy o zakazie konkurencji oraz pomimo sprzeciwu pracodawcy jest świadomym naruszeniem przez pracownika obowiązku dbałości o dobro zakładu (art. 100 § 2 pkt 4 k.p.) i może stanowić uzasadnioną przyczynę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 § 1 pkt 1 k.p.). 2. W zakresie, w jakim jest to konieczne do oceny podlegania pracownika szczególnej ochronie na podstawie art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) oraz niesprzeczności rozwiązania umowy o pracę z przepisami, sąd jest uprawniony do badania zgodności sposobu formowania składu organów związku zawodowego ze statutem. 3. W ocenie niesprzeczności z zasadami współżycia społecznego roszczenia o przywrócenie do pracy pracownika szczególnie chronionego, uwzględnia się także okoliczności istniejące w chwili wydania wyroku. Zasady współżycia społecznego nie muszą być w tej ocenie odnoszone wyłącznie do przyczyny rozwiązania stosunku pracy.
2005.02.23 wyrok SN II PK 201/04 OSNP 2005/21/333 1. Zamiar utworzenia organizacji związkowej nie usprawiedliwia przerwania wykonywania pracy bez zgody pracodawcy, lecz może być jedną z przesłanek oceny stopnia winy pracowników naruszających podstawowy obowiązek wykonywania pracy (art. 52 § 1 pkt 1 k.p.). Organizatorzy nielegalnego strajku ponoszą surowszą odpowiedzialność niż jego bierni uczestnicy. 2. Członkowie komitetu założycielskiego zakładowej organizacji związkowej NSZZ "Solidarność" nie korzystają ze szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy, przewidzianej w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.), jeżeli u danego pracodawcy istnieje już zakładowa organizacja tego związku. Pracodawca nie jest obowiązany uprzedzać o tym członków komitetu założycielskiego (art. 12 oraz art. 32 tej ustawy).
2005.02.23 wyrok SN III PK 77/04 OSNP 2005/21/331 Ochrona trwałości stosunku pracy przewidziana w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) przysługuje od chwili zawiadomienia pracodawcy o uchwale zarządu zakładowej organizacji związkowej wskazującej osoby podlegające ochronie.
2005.01.25 wyrok SN II PK 164/04 OSNP 2005/17/268 Podstawą szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy określonej w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) są postanowienia statutu związku zawodowego, które określają organy lub osoby uprawnione do reprezentowania zakładowej organizacji związkowej wobec pracodawcy, a nie uchwała zarządu wskazująca pracownika jako podlegającego ochronie.
2005.01.25 wyrok SN II PK 159/04 OSNP 2005/17/267 Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy określona w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) przysługuje tylko członkom zarządu zakładowej organizacji związkowej, która spełnia kryteria ustanowione w art. 251 ust. 1 tej ustawy.
2004.11.25 wyrok SN I PK 11/04 Pr.Pracy 2005/7-8/42 Wybór pracownika do zarządu zakładowej organizacji związkowej w okresie wypowiedzenia umowy o pracę nie przesądza o sprzeczności z zasadami współżycia społecznego lub społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa jego żądania przywrócenia do pracy, w przypadku naruszenia przez pracodawcę art. 32 ustawy o związkach zawodowych, a taki wybór, nawet po podjęciu przez pracodawcę działań zmierzających do rozwiązania stosunku pracy, sam przez się nie prowadzi do nadużycia prawa wynikającego z przepisów o szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy.
2005.06.16 wyrok SN I PK 257/04 M.Prawn. 2005/13/619 Osobie zatrudnionej na podstawie spółdzielczej umowy o pracę nie przysługuje ochrona związkowa, a jej stosunek pracy wygasa na skutek wykluczenia ze spółdzielni.
2004.11.16 wyrok SN I PK 30/04 OSNP 2005/12/175 Nie korzysta ze szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy przewodniczący zarządu zakładowej organizacji związkowej zarejestrowanej przez międzyzakładową organizację związkową, która nie była do tego uprawniona.
2004.10.21 wyrok SN I PK 676/03 OSNP 2005/12/166 Od dnia 15 kwietnia 2003 r., to jest od wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 kwietnia 2003 r., P 7/02 (Dz. U. Nr 63, poz. 590; OTK-A 2003 nr 4, poz. 29), pracownicy będący członkami komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej nie są objęci ochroną, o której mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.).
2004.10.13 wyrok SN II PK 41/04 OSNP 2005/8/107 Członek zarządu zakładowej organizacji związkowej zrzeszającej mniejszą liczbę pracowników od określonej w art. 251 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.), od dnia
2004.01.23 wyrok SN I PK 208/03 OSNP 2004/23/401 Zakaz rozwiązania stosunku pracy bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) nie dotyczy rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem religii z powodu cofnięcia skierowania do nauczania religii w szkole.
2003.11.26 wyrok SN I PK 616/02 Pr.Pracy 2004/6/34 1. Osiągnięcie przez pracownika wieku emerytalnego stanowi samodzielną przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę i nie jest przejawem dyskryminacji pracownika, który nabył prawo do emerytury. 2. Celem ochrony działacza związkowego jest wyłącznie zagwarantowanie mu niezależności w wypełnianiu jego funkcji, a przepisy wyznaczające zakres tej ochrony mają charakter regulacji szczególnej i muszą być wykładane ściśle. Działalność związkowa nie może być pretekstem do nieuzasadnionego uprzywilejowania pracownika
2003.04.16 wyrok SN I PK 111/02 LEX nr 103837 Domaganie się przywrócenia do pracy przez pracownicę, która z biernego prawa wyborczego do komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej skorzystała w ostatnim dniu długotrwałej (175-dniowej) nieobecności w pracy z powodu choroby, czyli w przeddzień zgłoszenia się do pracy i odebrania oświadczenia pracodawcy
2002.10.02 wyrok SN I PKN 549/01 OSNP 2004/9/157 Wybór pracownika do władz związkowych, nawet po podjęciu przez pracodawcę działań zmierzających do rozwiązania stosunku pracy, sam przez się nie prowadzi do nadużycia prawa wynikającego z przepisów o szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy.
2002.10.02 wyrok SN I PKN 549/01 Pr.Pracy 2003/5/31 1. Zrzeczenie się prawa do wzmożonej ochrony trwałości stosunku pracy przez pracownika, który objął funkcję związkową gwarantującą mu szczególną ochronę przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, nie jest skuteczne, chyba że pracownik taki nie zakwestionuje wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy
2002.07.05 wyrok SN I PKN 967/00 OSNP-wkł. 2003/4/8 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. Może być uznane za nadużycie prawa (art. 8 KP) żądanie przywrócenia do pracy członka komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej, którego wypowiedzenie, dokonane bez zgody zarządu tej organizacji, jest następstwem dwukrotnej negatywnej oceny kwalifikacyjnej na stanowisku mianowanego pracownika samorządowego, motywowanej niewłaściwym stosunkiem do interesantów, postawą nieobowiązkowości i niezdyscyplinowania, brakiem dbałości o doskonalenie własnych kwalifikacji zawodowych i złym kierowaniem podwładnymi w ramach powierzonej mu funkcji, a który jako funkcyjny działacz związkowy odmawia ponadto jakiejkolwiek konstruktywnej współpracy z pracodawcą i uczestniczy w stałej konfrontacji z zarządem gminy
2002.01.24 wyrok SN I PKN 835/00 Pr.Pracy 2002/9/34 Przeniesienie przez pracodawcę nauczyciela będącego członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej w stan nieczynny może nastąpić tylko po uprzednim uzyskaniu na to zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej.
2001.12.12 wyrok SN I PKN 709/00 OSNP 2003/23/562 Wypowiedzenie warunków pracy i płacy pracownikowi będącemu członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej w okresie trwania kadencji oraz w okresie roku po jej upływie nie wymaga zgody zarządu tej organizacji, gdy jego przyczyną jest niemożność dalszego zatrudniania na dotychczasowym stanowisku pracy, spowodowana zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn określonych w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia
2001.11.22 wyrok SN I PKN 695/00 OSNP 2003/21/516 Pracodawca nie ma obowiązku rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem nie będącym działaczem związkowym w celu zapewnienia stanowiska pracy dla pracownika, którego stosunek pracy podlega szczególnej ochronie na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.), gdy jego stanowisko pracy jest likwidowane.
2001.05.16 wyrok SN I PKN 393/00 Pr.Pracy 2002/6/37 Niewystąpienie przez pracodawcę do zarządu zakładowej organizacji związkowej
2001.04.19 wyrok SN I PKN 374/00 OSNP 2003/4/100 1. Unieważnienie przez organ wyższej instancji związku zawodowego uchwały zarządu zakładowej organizacji związkowej odmawiającej zgody na rozwiązanie umowy 2. Zgoda zakładowej organizacji związkowej na rozwiązanie z działaczem związkowym stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy uchyla zakaz wypowiedzenia temu działaczowi umowy o pracę, o którym stanowi art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.).
2001.03.07 wyrok SN I PKN 276/00 OSNP 2002/22/549 Szczególna ochrona działacza związkowego przed rozwiązaniem stosunku pracy
2001.02.14 wyrok SN I PKN 252/00 OSNP 2002/21/525 Sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 8 KP) jest zasądzenie wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy na rzecz pracownika przywróconego do pracy z powodu nieuzyskania przez pracodawcę zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.; obecnie jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854) wówczas, gdy pracownik ten naruszył w sposób ciężki swe obowiązki pracownicze (przebywał na terenie zakładu pracy pod wpływem alkoholu), a pracodawca dokonuje zwolnień grupowych z powodu trudności ekonomicznych.
2001.02.02 wyrok SN I PKN 219/00 OSNP 2002/20/486 Obowiązek uzyskania zgody na wypowiedzenie umowy o pracę działaczowi związkowemu, którego mandat wygasł wskutek wykluczenia go ze związku zawodowego, jest spełniony przez uzyskanie zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej, której chroniony pracownik był członkiem.
2000.11.29 wyrok SN I PKN 119/00 OSNP 2002/13/309 Przepis art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
2000.09.12 wyrok SN I PKN 23/00 OSNP 2002/7/160 Z ustawowych gwarancji wzmożonej ochrony trwałości stosunku pracy nie powinien korzystać działacz związkowy, któremu można zarzucić ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i nadużywanie funkcji związkowej dla ochrony przed uzasadnionymi sankcjami prawa pracy.
2000.07.20 wyrok SN I PKN 748/99 OSNP 2002/3/76 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o pracownikach korzystających z jej obrony (art. 30 ust. 21 zdanie pierwsze ustawy
2000.04.18 wyrok SN I PKN 601/99 OSNP 2001/19/579 Z art. 8 KP nie można wyprowadzić reguły, że każde poważne naruszenie obowiązków przez pracownika będącego członkiem komitetu założycielskiego związku zawodowego i z tego tytułu podlegającego szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy, uzasadnia oddalenie roszczenia o przywrócenie do pracy albo o odszkodowanie.
1999.12.14 wyrok SN I PKN 447/99 OSNP 2001/10/336 Pracownika - członka organu związku zawodowego obciąża na równi
1999.11.17 wyrok SN I PKN 366/99 OSNP 2001/7/220 Żądanie przywrócenia do pracy członka zakładowej organizacji związkowej, który swoim postępowaniem polegającym na bezpodstawnym sprowadzeniu kontroli
1999.10.15 wyrok SN I PKN 306/99 Pr.Pracy 2000/8/31 Jeżeli pracodawca nie uzyskuje wymaganej przez prawo zgody na rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem-działaczem związkowym, to pracownikowi przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy nawet wówczas, gdy dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Taki jest sens szczególnej ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy, wynikającej z art. 32 ustawy o związkach zawodowych.
1999.08.19 wyrok SN I PKN 199/99 OSNP 2000/23/851 Przepis art. 30 ust. 21 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
1999.06.16 wyrok SN I PKN 127/99 OSNP 2000/17/652 Pozbawienie funkcyjnych działaczy związkowych wzmożonej ochrony trwałości stosunku pracy wymaga precyzyjnego i przekonującego uzasadnienia nadużycia prawa do tej ochrony (art. 8 KP w związku z art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r.
1998.12.22 wyrok SN I PKN 509/98 OSNP 2000/4/133 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. Pozostaje w sprzeczności ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa wybór pracownika do zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej wyłącznie w celu obrony przed dokonanym już wypowiedzeniem umowy o pracę (art. 8 KP).
1998.09.10 wyrok SN I PKN 310/98 OSNP 1999/19/614 1. W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy przepis art. 32 ustawy
1998.05.13 wyrok SN I PKN 106/98 OSNP 1999/10/336 Zastosowanie art. 8 KP wobec pracownika pełniącego funkcję w zakładowej organizacji związkowej, który rażąco naruszył podstawowe obowiązki pracownicze i z którym rozwiązano umowę o pracę w trybie art. 52 KP z naruszeniem prawa, oznacza że
1998.04.09 wyrok SN I PKN 40/98 OSNP 1999/8/270 Wybór pracownika do zarządu zakładowej organizacji związkowej w okresie wypowiedzenia umowy o pracę nie przesądza o sprzeczności z zasadami współżycia społecznego lub społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa jego żądania przywrócenia do pracy, w przypadku naruszenia przez pracodawcę art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.).
1997.12.02 wyrok SN I PKN 407/97 OSNP 1998/20/590 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. Członkowi zarządu zakładowej organizacji związkowej zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę na czas określony, któremu sprzecznie z prawem wypowiedziano warunki pracy i płacy, przysługuje tylko roszczenie o odszkodowanie (art. 50 § 3
1997.12.02 wyrok SN I PKN 324/97 OSNP 1998/19/570 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. 1. Organem właściwym do wyrażenia zgody na wypowiedzenie lub rozwiązanie stosunku pracy z członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej lub jej komisji rewizyjnej, a także zgody na niekorzystną dla nich zmianę treści stosunku pracy jest zarząd zakładowej organizacji związkowej, a więc organ, który niezależnie od swej nazwy wykonuje funkcję zarządzania sprawami związku. 2. Funkcję zarządu w organizacjach zakładowych NSZZ "Solidarność" sprawuje komisja zakładowa, chyba, że kompetencję do wyrażania wyżej wspomnianej zgody przekazała w całości bądź w części powołanemu przez siebie prezydium. 3. Niewybranie do składu prezydium komisji zakładowej pozostaje bez wpływu na zakres ochrony prawnej przysługującej członkom komisji zakładowej.
1997.03.13 wyrok SN I PKN 39/97 OSNP 1997/24/492 Przepis art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
1997.03.07 wyrok SN I PKN 30/97 OSNP 1997/24/488 Żądanie przywrócenia do pracy pracownika, pełniącego funkcję w związku zawodowym, z którym pracodawca rozwiązał umowę o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 KP bez uzyskania zgody związku zawodowego, może być uznane za sprzeczne z art. 8 KP, jeżeli przyczyną rozwiązania umowy było spożycie alkoholu w czasie i w miejscu pracy.
1997.02.27 wyrok SN I PKN 23/97 OSNP 1997/21/419 Na podstawie art. 4771 § 2 KPC sąd może uwzględnić roszczenie o odszkodowanie zamiast roszczenia o przywrócenie do pracy (art. 56 KP) zgłoszonego przez pracownika objętego ochroną przed rozwiązaniem stosunku pracy z art. 32 ustawy z dnia
1997.02.27 wyrok SN I PKN 17/97 OSNP 1997/21/416 1. Wybrane przez pracownika na podstawie art. 45 § 1 KP roszczenie 2. Utworzenie związku zawodowego w celu uzyskania szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy przez pracowników, którzy wskutek restrukturyzacji pracodawcy otrzymali wypowiedzenie umów o pracę jest nadużyciem wolności związkowej
1997.02.13 wyrok SN I PKN 4/97 OSNP 1997/19/375 Członek komitetu założycielskiego związku zawodowego traci ochronę przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy, w razie niezłożenia przez ten komitet,
1996.11.07 wyrok SN I PRN 101/96 OSNP 1997/11/190 Swoboda dokonywania zmian organizacyjnych przez pracodawcę nie może być wykorzystana w celu obejścia przepisów o szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy pracowników pełniących w zakładzie pracy funkcje związkowe.
1996.03.05 postanow. SN I PZP 3/96 OSNP 1996/18/265 Szczególna ochrona przed wypowiedzeniem warunków pracy i płacy przewidziana w art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm. 1 obejmuje również pracownika, który został wybrany do zarządu organizacji związkowej w okresie biegnącego wypowiedzenia.
1996.01.16 wyrok SN I PRN 85/95 OSNP 1997/1/9 W okresie przed rejestracją związku zawodowego organem uprawnionym do reprezentowania nowo powstałego związku zawodowego jest komitet założycielski i tylko jego członkowie korzystają z ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy przewidzianej w art. 32 ust. 1 w związku z ust. 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.). Ochrona stosunku pracy pracowników wybranych w tym czasie na członków zarządu lub komisji rewizyjnej nowo powstałego związku zawodowego rozpoczyna się od dnia rejestracji związku.
1995.10.03 wyrok SN I PRN 62/95 OSNP 1996/7/101 Przysługująca pracodawcy swoboda dokonywania zmian organizacyjnych nie może być wykorzystywana w celu obejścia przepisów o szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy.
1994.09.20 wyrok SN I PRN 58/94 OSNP 1995/2/17 Wymagana przez art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych zgoda zarządu zakładowej organizacji związkowej na rozwiązanie umowy
1994.06.14 wyrok SN I PRN 32/94 OSNP 1994/11/175 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. Jednostronna zmiana warunków pracy i płacy na niekorzyść pracownika będącego członkiem komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej (art. 32 ust. 2 ustawy
1994.06.07 wyrok SN I PRN 29/94 OSNP 1994/12/189 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. 1. Przejęcie jednego zakładu pracy w całości lub części przez inny zakład pracy nie pozbawia stron możliwości wprowadzenia na mocy porozumienia zmian do łączącego je stosunku pracy, a także do przekształcenia umowy zawartej na czas nie określony - w umowę na czas określony. 2. Wydanie świadectwa pracy nie oznacza rozwiązania stosunku pracy 3. Zakaz wypowiedzenia i rozwiązania umowy pracy z pracownikiem będącym członkiem zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej nie dotyczy rozwiązania umowy na mocy porozumienia stron oraz zmiany jej warunków w tym trybie.
1994.05.20 wyrok SN I PRN 25/94 OSNP 1994/7/111 1) Osiągnięcie przez pracownika wieku emerytalnego nie wyłącza ochrony wynikającej z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234).
1994.04.14 uchwała SN I PZP 59/93 OSNP 1994/9/140 W sytuacji, gdy po wypowiedzeniu przez pracodawcę umowy o pracę pracownik nie odwołał się od tego wypowiedzenia, a w okresie wypowiedzenia został wybrany do zarządu zakładowej organizacji związkowej i z tej przyczyny podlega ochronie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55,
1994.03.30 uchwała SN I PZP 40/93 OSNC 1994/12/230 Na podstawie art. 4771 § 2 k.p.c. sąd może uwzględnić roszczenie o odszkodowanie zamiast roszczenia o przywrócenie do pracy (art. 56 k.p.) zgłoszonego przez pracownika objętego ochroną przed rozwiązaniem stosunku pracy z art. 32 ustawy z dnia
1994.03.24 uchwała SN I PZP 5/94 OSNP 1994/1/4 1) Przepis art. 23 i 24 k.p. stosuje się odpowiednio do syndyka masy upadłości. 2) W razie ogłoszenia upadłości nie ma zastosowania art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234).
1994.01.11 uchwała SN I PZP 54/93 PiZS 1994/4/64 Uwaga: Teza częściowo nieaktualna. Brak działania zarządu zakładowej organizacji związkowej zawiadomionego przez kierownika zakładu pracy o zamiarze rozwiązania umowy o pracę
1993.05.19 wyrok SN III ARN 26/93 OSNC 1994/1/25 1. Nabycie przez mianowanego urzędnika państwowego prawa do emerytury na podstawie przepisów dotyczących ogółu pracowników (art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy 2. Stwierdzenie nieważności decyzji rozwiązującej stosunek pracy z mianowanym urzędnikiem państwowym powoduje przywrócenie go do pracy na poprzednich warunkach oraz w wypadku jej podjęcia obowiązek wypłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy (art. 45 § 1 i art. 47 § 1 k.p. w zw. z art. 5 k.p.).
AKTY WYKONAWCZE .
1/ Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie powiadamiania przez pracodawcę zarządu zakładowej organizacji związkowej o liczbie osób stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie pracy oraz wskazywania przez zarząd oraz komitet założycielski zakładowej organizacji związkowej pracowników, których stosunek pracy podlega ochronie, a także dokonywania zmian w takim wskazaniu (patrz zał. nr 1, poz. 2) .
Art. 33. [Obowiązek pracodawcy w zakresie udostępniania pomieszczeń i urządzeń technicznych związkom zawodowym]
1. Pracodawca, na warunkach określonych w umowie, jest obowiązany udostępnić zakładowej organizacji związkowej pomieszczenia i urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania działalności związkowej w zakładzie pracy. 2. Zakładowej organizacji związkowej oraz pracodawcy przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z roszczeniem wynikającym z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, o której mowa w ust. 1. 3. Jeżeli warunki udostępniania organizacji związkowej pomieszczeń i urządzeń technicznych określają postanowienia układu zbiorowego pracy, prawo wystąpienia z roszczeniem, o którym mowa w ust. 2, przysługuje pracodawcy lub każdej z organizacji związkowych, której postanowienia te dotyczą. 4. Do postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 2 i 3, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu z zakresu prawa pracy
(obowiązuje od 23.11.2004 r. - patrz też zał. 2, poz. 5).
Art. 331. [Pobieranie i przekazywanie przez pracodawcę składki związkowej]
1. Pracodawca, na pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej i za pisemną zgodą pracownika, jest obowiązany pobierać z wynagrodzenia pracownika składkę związkową w zadeklarowanej przez niego wysokości. 2. Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie przekazywać kwoty pobranych składek związkowych na rachunek bankowy wskazany przez zakładową organizację związkową. Art. 34. [Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy do międzyzakładowej organizacji związkowej]
1. Przepisy art. 251 - 331 stosuje się do międzyzakładowej organizacji związkowej obejmującej swoim działaniem pracodawcę, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 341 2. Przy ustalaniu liczby członków, o której mowa w art. 251 ust. 1, oraz prawa do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, o którym mowa w art. 31 ust. 1, uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji
(obowiązuje od 23.11.2004 r. - patrz też zał. nr 2, poz. 5).
ORZECZENIA. 2002.01.10 wyrok SN I PKN 790/00 OSNP 2004/2/29 Międzyzakładową organizacją związkową (art. 34 ustawy z dnia 23 maja 1991 r.
1998.11.05 wyrok SN I PKN 422/98 OSNP 1999/24/786 Okoliczność, że w zakładzie pracy nie działa zakładowa organizacja związku zawodowego, której pracownik jest członkiem, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku rozpatrzenia, przed podjęciem decyzji o uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu od zastosowania kary porządkowej (art. 112 § 1 zdanie 2 KP), stanowiska reprezentującej pracownika międzyzakładowej organizacji związkowej (art. 34 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, Dz. U. Nr 55, poz. 234 ze zm.).
1997.03.13 wyrok SN I PKN 41/97 OSNP 1997/24/493 1. O tym jakie jednostki organizacyjne (zakłady pracy) obejmuje działaniem międzyzakładowa organizacja związkowa, rozstrzygają samorządne decyzje właściwych organów danego związku zawodowego. 2. Wniesienie odwołania od wypowiedzenia warunków pracy lub płacy nie jest równoznaczne z odmową przyjęcia przez pracownika zaproponowanych mu nowych warunków; oświadczenie pracownika w tej sprawie musi być skierowane do pracodawcy i powinno zostać złożone przed upływem połowy okresu wypowiedzenia.
Art. 341. [Zwolnienie ze świadczenia pracy z prawem do wynagrodzenia w związku z pełnioną funkcją w międzyzakładowej organizacji związkowej]
1. Pracodawcy objęci działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej ponoszą koszty, w tym koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem pracownika zwolnionego: 1) z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji 2) od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia - na podstawie art. 31 ust. 3, odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u danego pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji 2. Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej przedstawia pracodawcy, który zwolni pracownika lub pracowników z obowiązku świadczenia pracy lub od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, informacje o liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji oraz u każdego z tych pracodawców 3. Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej przedstawia informacje, o których mowa w ust. 2, 4. Sposób i tryb ponoszenia kosztów, o których mowa
Art. 342. [Ochrona stosunku pracy osób pełniących funkcje
1. Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej, która w co najmniej jednym zakładzie pracy objętym jej działaniem zrzesza pracowników w liczbie wymaganej do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a Kodeksu pracy, może wskazać pracowników podlegających ochronie przewidzianej w art. 32 ust. 1 (patrz też zał. nr 3, poz. 6) : 1) w liczbie ustalonej zgodnie z art. 32 ust. 3 albo 4, lub 2) w liczbie ustalonej zgodnie z art. 32 ust. 3 albo
(obowiązuje od 01.01.2003 r. – patrz też zał. 2, poz. 1).
Rozdział 5 Odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy
Art. 35. [Kary za naruszenie przepisów ustawy]
1. Kto w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją: 1) przeszkadza w utworzeniu zgodnie z prawem organizacji związkowej, 2) utrudnia wykonywanie działalności związkowej prowadzonej zgodnie z przepisami ustawy, 3) dyskryminuje pracownika z powodu przynależności do związku zawodowego, pozostawania poza związkiem zawodowym lub wykonywania funkcji związkowej, 4) nie dopełnia obowiązków określonych w art. 261, 331 - podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. 2. Tej samej karze podlega ten, kto w związku z pełnioną funkcją związkową kieruje działalnością sprzeczną 3. Odpowiedzialność za kierowanie nielegalnym strajkiem określa ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (patrz też zał. nr 3, poz. 12).
Art. 36. [Prowadzenie działalności sprzecznej z przepisami ustawy]
1. Sąd rejestrowy w razie stwierdzenia, że organ związku zawodowego prowadzi działalność sprzeczną z ustawą, wyznacza termin co najmniej 14 dni na dostosowanie działalności tego organu do obowiązującego prawa. Postępowanie wszczyna się na wniosek właściwego prokuratora wojewódzkiego.
Uwaga! Po zmianie ustawy o prokuraturze od 01.01.1999 r. – na wniosek prokuratora okręgowego.
2. W razie bezskutecznego upływu terminu przewidzianego w ust. 1, sąd rejestrowy może: 1) orzec grzywnę wobec poszczególnych członków organu związkowego w wysokości określonej w art. 163 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (patrz też 2) wyznaczyć władzom związku termin przeprowadzenia nowych wyborów do organu związku wymienionego 3. Jeżeli środki określone w ust. 2 okażą się bezskuteczne, sąd rejestrowy, na wniosek Ministra Sprawiedliwości, orzeka o skreśleniu związku zawodowego z rejestru. Od tego orzeczenia przysługuje apelacja. 4. Do spraw, o których mowa w ust. 1-3, stosuje się odpowiednio art. 18. 5. Związek zawodowy skreślony prawomocnym orzeczeniem z rejestru w myśl ust. 3 jest obowiązany niezwłocznie zaprzestać swej działalności, a w terminie najpóźniej trzech miesięcy od uprawomocnienia się tego orzeczenia dokonać swojej likwidacji w sposób przewidziany w statucie. Rozdział 6 Przepisy szczególne
Art. 37. [Rozwiązywanie sporów między związkami zawodowymi a pracodawcą]
Spory między związkami zawodowymi a pracodawcami
Art. 38. [Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy do federacji i konfederacji związków zawodowych]
Przepisy ustawy dotyczące związków zawodowych stosuje się odpowiednio do organizacji związkowych,
Art. 39. [Pracownicze kasy zapomogowo – pożyczkowe]
1. W zakładach pracy mogą być tworzone pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe, których członkami mogą być pracownicy, emeryci i renciści bez względu na przynależność związkową. Nadzór społeczny nad tymi kasami sprawują związki zawodowe. 2.-4. (utraciły moc). 5. Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady organizowania i działania kas,
AKTY WYKONAWCZE .
1/ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1992 r.
Rozdział 7Zmiany w przepisach obowiązujących oraz przepisy przejściowe i końcowe
Art. 40. [Zmiany w przepisach obowiązujących]
W ustawie z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U.
Art. 41. [Zmiany w przepisach obowiązujących]
W ustawie z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 16, poz. 134, "Art. 48a. 1. Żołnierzom zawodowym nie przysługuje prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych. Obowiązkiem Państwa jest zagwarantowanie żołnierzowi zawodowemu godziwych warunków służby i uposażenia. 2. Z chwilą powołania do zawodowej służby wojskowej ustaje dotychczasowe członkostwo w związkach zawodowych."
Art. 42. [Zmiany w przepisach obowiązujących]
W ustawie z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214, z 1984 r. Nr 35,
Art. 43. [Zmiany w przepisach obowiązujących]
W ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1990 r. Nr 23, poz. 138, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306 i Nr 89, poz. 517) dział VI skreśla się.
Art. 44. [Zmiany w przepisach obowiązujących]
W ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U.
Art. 45. [Nieruchomości przekazane Zrzeszeniu Związków Zawodowych]
1. Nieruchomości Zrzeszenia Związków Zawodowych wraz z ich wyposażeniem, przekazane na zasadach 1a. Jeżeli nieruchomość, o której mowa w ust. 1, w dniu podziału nie stanowi własności lub nie jest przedmiotem użytkowania wieczystego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, podziałowi pomiędzy Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" 2. Czynności prawne przekraczające zakres zwykłego zarządu majątkiem, którego dotyczy ust. 1, są nieważne, 3. Minister Pracy i Polityki Socjalnej, w terminie do dnia 31 sierpnia 1997 r., w oparciu o inwentaryzację nieruchomości, o których mowa w ust. 1, określi w drodze rozporządzenia wykazy nieruchomości, które od dnia wejścia w życie rozporządzenia stanowić będą wyłączną własność albo przedmiot użytkowania wieczystego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" lub Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych; wykazy te stanowić będą podstawę do ujawnienia praw w księgach wieczystych. 3a. Postępowanie w sprawach, o których mowa 4. Minister Pracy i Polityki Socjalnej w rozporządzeniu, 1) przeniesienia praw do nieruchomości podlegających podziałowi, o którym mowa w ust. 1, 2) rozliczeń związanych z tym podziałem, jeżeli wartość poszczególnych nieruchomości nie pozwoli na równy ich podział. 5. Inwentaryzację, o której mowa w ust. 3, przeprowadzi komisja powołana przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. 6. Minister Pracy i Polityki Socjalnej dokona, w drodze decyzji, rozliczeń, o których mowa w ust. 4 pkt 2. 7. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 3 i 4, Minister Pracy i Polityki Socjalnej wyda po zasięgnięciu, w trybie określonym w art. 19 ust. 2, opinii Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność"
ORZECZENIA.
1997.12.03 wyrok TK K 1/97 OTK 1997/5-6/68 art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 5, poz. 234; zm.: z 1994 r. Nr 43, poz. 163; z 1996 r. Nr 1, poz. 2 i Nr 24, poz. 110),
AKTY WYKONAWCZE .
1/ Rozporządzenie Ministra Pracy I Polityki Socjalnej z dnia Art. 46. [Przepisy przejściowe]
Rejestracja organizacji związkowych dokonana przed dniem wejścia w życie ustawy zachowuje moc prawną.
Art. 47. [Przepisy przejściowe]
Pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, korzystającym w dniu wejścia w życie ustawy ze zwolnienia od pracy na podstawie dotychczasowych przepisów, przysługuje prawo do dalszego korzystania ze zwolnienia od pracy na warunkach określonych tymi przepisami, nie dłużej jednak niż do dnia 30 czerwca 1993 r.
Art. 48. [Przepisy tracące moc]
1. Traci moc ustawa z dnia 8 października 1982 r. 2. Do czasu wydania rozporządzenia Rady Ministrów, Art. 49. [ Termin wejścia w życie ustawy ]
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. __________________________________________________
ZAŁĄCZNIK NR 1
AKTY WYKONAWCZE DO USTAWY [ 1 ] (do art. 25 ust. 12 i art. 31 ust. 2) .
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 11 czerwca 1996 r.
w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje
(Dz. U. z 1996 r. Nr 71, poz. 336)
Na podstawie art. 25 ust. 12 i art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. § 1. 1. Z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego w celu pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, może wystąpić do pracodawcy organizacja związkowa, w której pracownik ma pełnić daną funkcję. 2. Organizacja związkowa powinna wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, co najmniej na 14 dni przed proponowanym terminem rozpoczęcia urlopu bezpłatnego, wskazując okres, na jaki ma być on udzielony. 3. Pracodawca jest obowiązany udzielić urlopu bezpłatnego na okres wskazany przez organizację związkową; udzielenie urlopu bezpłatnego
§ 2. Organizacja związkowa, na której wniosek pracownikowi udzielono urlopu bezpłatnego, powinna niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o wygaśnięciu mandatu pracownika. W takim przypadku stosuje się odpowiednio przepis art. 74 Kodeksu pracy. § 3. W okresie urlopu bezpłatnego pracownik zachowuje prawo do umundurowania oraz do korzystania z lokalu mieszkalnego lub innego pomieszczenia mieszkalnego, zajmowanego przed urlopem bezpłatnym, jeżeli pracodawca jest uprawniony do określania warunków zajmowania przez pracowników takiego lokalu lub pomieszczenia.
§ 4. 1. Pracodawca jest obowiązany, na wniosek zarządu zakładowej organizacji związkowej, zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie tej organizacji, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wykaże we wniosku, że zachodzą okoliczności uzasadniające udzielenie zwolnienia, o których mowa w art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234, z 1994 r. Nr 43, poz. 163 oraz z 1996 r. Nr 1, poz. 2, Nr 24, poz. 110 i Nr 61, poz. 283). 2. Wniosek zarządu zakładowej organizacji związkowej powinien zawierać: 1) wskazanie pracownika, któremu zwolnienie od pracy ma być udzielone, 2 ) wskazanie okoliczności uzasadniających udzielenie zwolnienia od pracy,
4) określenie wymiaru i okresu zwolnienia od pracy.
§ 5. 1. Zarząd zakładowej organizacji związkowej jest obowiązany poinformować pracodawcę o ustaniu okoliczności uprawniających pracownika do korzystania ze zwolnienia od pracy. 2. W razie ustania okoliczności, o których mowa w ust. 1, pracownik ma obowiązek przystąpienia do pracy.
§ 6. 1. Wynagrodzenie od pracodawcy, przysługujące pracownikowi w okresie zwolnienia od pracy, ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przy obliczaniu tego wynagrodzenia dodatkowe wynagrodzenia za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, trudnych, szczególnie uciążliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych uwzględnia się, jeżeli w czasie zwolnienia od pracy nie ustaje dotychczasowe narażenie pracownika na oddziaływanie takich warunków. 2. Wynagrodzenie ustala się ponownie w razie zmiany zasad wynagradzania ogółu pracowników lub grupy zawodowej, którymi pracownik byłby objęty, gdyby nie korzystał ze zwolnienia od pracy.
§ 7. Korzystanie przez pracownika ze zwolnienia od pracy w niepełnym wymiarze godzin nie pozbawia go tych uprawnień pracowniczych, które, zgodnie § 8. Pracownik korzystający ze zwolnienia od pracy zachowuje prawo do świadczeń wynikających z tytułu zatrudnienia u pracodawcy udzielającego zwolnienia, zgodnie z przepisami określającymi zasady przyznawania takich świadczeń. § 9. Pracownikom korzystającym w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia z urlopu bezpłatnego lub zwolnienia od pracy, udzielonego na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 maja 1992 r. w sprawie udzielania bezpłatnych urlopów oraz zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych (Dz. U. Nr 45, poz. 201), przysługuje prawo do dalszego korzystania z tego urlopu lub zwolnienia na dotychczasowych warunkach do upływu okresu, na jaki został udzielony urlop bezpłatny lub zwolnienie od pracy, chyba że wcześniej nastąpi wygaśnięcie ich mandatu. § 10. Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 maja 1992 r. w sprawie udzielania bezpłatnych urlopów oraz zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych (Dz. U. Nr 45, § 11. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
[ 2 ] (do art. 32 ust. 10) .
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY l POLITYKI SPOŁECZNEJ
z dnia 16 czerwca 2003 r.
w sprawie powiadamiania przez pracodawcę zarządu zakładowej organizacji związkowej o liczbie osób stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie pracy oraz wskazywania przez zarząd oraz komitet założycielski zakładowej organizacji związkowej pracowników, których stosunek pracy podlega ochronie,
(Dz.U. z 2003 r. Nr 108, poz. 1013)
Na podstawie art. 32 ust. 10 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, póz. 854, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje: §1. 1.Pracodawca powiadamia na piśmie zarząd zakładowej organizacji związkowej o liczbie osób stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie pracy, 2. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, następuje w terminie żądania zarządu zakładowej organizacji związkowej w celu realizacji art. 32 ust. 3 ustawy. § 2. 1. Zarząd oraz komitet założycielski zakładowej organizacji związkowej imiennie wskazują pracodawcy na piśmie pracowników, których stosunek pracy podlega ochronie, o której mowa w art. 32 ust. 1 ustawy. 2. Zmiany we wskazaniu, o którym mowa w ust. 1, zarząd oraz komitet założycielski zakładowej organizacji związkowej dokonują na piśmie w terminie 7 dni od dnia zaistnienia zmiany.
§ 3. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2003 r.
[ 3 ] (do art. 39 ust. 2) .
Uwaga!
Przepisy niniejszego rozporządzenia w zakresie odnoszącym się do spółdzielczych kas oszczędnościowo – kredytowych utraciły moc
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 19 grudnia 1992 r.
w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy.
(Dz. U. z 1992 r. Nr 100, poz. 502, zm. z 1996 r. Nr 1, poz. 2)
Na podstawie art. 39 ust. 5 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1 Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa szczegółowe zasady organizowania i działania
§ 2. 1. W zakładzie pracy, w którym co najmniej 10 pracowników zadeklaruje gotowość przynależności do PKZP lub SKOK, mogą być utworzone PKZP lub SKOK. 2. W jednym zakładzie pracy może działać tylko jedna PKZP i jedna SKOK. 3. Jeżeli przynależność do PKZP lub SKOK deklaruje mniej niż 10 pracowników, może być utworzona międzyzakładowa PKZP lub SKOK. 4. Do międzyzakładowej PKZP i SKOK stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące działalności PKZP lub SKOK. § 3. O utworzeniu PKZP lub SKOK decydują założyciele, którzy uchwalają statut i dokonują wyboru organów przewidzianych w statucie.
§ 4. 1. Zakład pracy świadczy pomoc PKZP i SKOK w szczególności w zakresie: 1) zapewnienia pomieszczeń biurowych i odpowiednio zabezpieczonego miejsca na przechowywanie pieniędzy, 2) transportu pieniędzy z banku, 3) prowadzenia księgowości, obsługi kasowej i prawnej, 4) dostarczania druków i formularzy, 5) dokonania na rzecz PKZP i SKOK potrąceń w listach płac, listach wypłat zasiłków chorobowych i zasiłków wychowawczych, wpisowego, wkładów miesięcznych i rat pożyczek, 6) przyjmowania wpłat wnoszonych przez emerytów i rencistów oraz osoby przebywające na urlopach wychowawczych, 7) odprowadzania wpłat na rachunek bankowy PKZP lub SKOK, 8) informowania przynajmniej raz w roku członków kas o stanie ich wkładów i zadłużeń. 2. Szczegółowe warunki świadczenia pomocy, o której mowa w ust. 1, określa umowa zawarta między zakładem pracy a PKZP lub SKOK. § 5. Nadzór społeczny nad PKZP i SKOK sprawują związki zawodowe.
Rozdział 2 Szczegółowe zasady organizowania i działania PKZP
§ 6. Celem PKZP jest udzielanie członkom pomocy materialnej w formie pożyczek długo- i krótkoterminowych oraz zapomóg - w miarę posiadanych środków - na zasadach określonych w statucie. § 7. 1. Członkowie przyjmowani są do PKZP na podstawie złożonej deklaracji. 2. Uchwałę o przyjęciu podejmuje zarząd PKZP nie później niż w ciągu miesiąca od dnia złożenia deklaracji. 3. Członkowie PKZP wpłacają wpisowe i miesięczny wkład członkowski § 8. Członek PKZP jest obowiązany: 1) wpłacić wpisowe, 2) wpłacać miesięczny wkład członkowski lub wyrazić zgodę na potrącanie wkładu z wynagrodzenia za pracę, zasiłku chorobowego lub zasiłku wychowawczego, 3) przestrzegać przepisów statutu oraz uchwał organów PKZP. § 9. Członek PKZP ma prawo: 1) gromadzić oszczędności w PKZP według zasad określonych w statucie, 2) korzystać z pożyczek, 3) w razie wydarzeń losowych ubiegać się o udzielenie zapomogi, 4) brać udział w obradach walnego zebrania, 5) wybierać i być wybieranym do zarządu PKZP i komisji rewizyjnej. § 10. Uprawnienia określone w § 9 pkt 1, 4 i 5 członek PKZP nabywa z chwilą przyjęcia w poczet członków. Pozostałe uprawnienia określone w § 9 członek PKZP nabywa po wpłaceniu wpisowego i dwóch kolejnych wkładów miesięcznych. § 11. Skreślenie z listy członków PKZP następuje: 1) na pisemne żądanie członka PKZP, 2) w razie ustania zatrudnienia, z wyjątkiem przejścia na emeryturę lub rentę, 3) w razie śmierci członka PKZP, 4) na skutek uchwały zarządu PKZP, powziętej w wyniku niedopełnienia przez członka obowiązków określonych w § 8. § 12. Osobom skreślonym z listy członków PKZP przysługuje zwrot ich wkładów członkowskich w terminie określonym w statucie. § 13. 1. Organami PKZP są: 1) walne zebranie członków, 2) zarząd, 3) komisja rewizyjna. 2. Jeżeli PKZP liczy więcej niż 150 członków, zamiast walnego zebrania członków zarząd może zwołać walne zebranie delegatów. Liczbę delegatów ustala pierwsze walne zebranie członków. § 14. 1. Uchwały organów PKZP zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby członków (delegatów). 2. Zarząd i komisja rewizyjna pochodzą z wyboru. § 15. Kadencja zarządu i komisji rewizyjnej trwa nie dłużej niż cztery lata. § 16. Członkowie organów PKZP wykonują swoje czynności społecznie. § 17. 1. Walne zebranie członków może być zwyczajne lub nadzwyczajne. 2. Zwyczajne walne zebranie członków zwołuje zarząd co najmniej raz
§ 18. 1. Nadzwyczajne walne zebranie członków zwołuje zarząd w razie potrzeby lub na żądanie: 1) komisji rewizyjnej, 2) 1/3 liczby członków PKZP, 3) związku zawodowego. 2. Nadzwyczajne walne zebranie członków zwołuje się nie później niż § 19. Do kompetencji walnego zebrania członków należy: 1) uchwalanie statutu i wprowadzanie w nim zmian, 2) wybór i odwoływanie członków zarządu oraz członków komisji rewizyjnej, 3) ustalanie wysokości wpisowego i miesięcznych wkładów członkowskich oraz zasad udzielania zapomóg, 4) zatwierdzanie sprawozdań i bilansów rocznych, 5) przyjmowanie sprawozdań zarządu z bieżącej działalności oraz sprawozdań i wniosków komisji rewizyjnej, 6) w razie powstania szkód i strat, rozpatrywanie ich przyczyn oraz podejmowanie decyzji w sprawach ich pokrycia, 7) podejmowanie uchwał w sprawach dotyczących likwidacji PKZP. § 20. 1. Zarząd składa się co najmniej z 3 członków. 2. Zarząd na pierwszym posiedzeniu wybiera ze swojego grona przewodniczącego, sekretarza i skarbnika. § 21. Posiedzenia zarządu odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz w miesiącu. Z każdego posiedzenia zarządu sporządza się protokół. § 22. Do kompetencji zarządu należy: 1) przyjmowanie członków PKZP i skreślanie ich z listy, 2) prowadzenie ewidencji członków PKZP, 3) prowadzenie polityki w zakresie udzielania świadczeń, 4) przyznawanie pożyczek i ustalanie okresów ich spłaty, 5) podejmowanie decyzji w sprawie odroczenia spłaty pożyczek, 6) przyznawanie zapomóg, 7) sprawowanie kontroli nad terminowym i właściwym dokonywaniem wpłat i wypłat oraz księgowanie tych operacji, 8) podpisywanie dyspozycji pieniężnych i innych dokumentów, 9) zwoływanie walnych zebrań członków, 10) składanie walnemu zebraniu członków sprawozdań z działalności bieżącej oraz przedstawianie bilansów rocznych do zatwierdzania, 11) rozpatrywanie okresowych sprawozdań finansowych, 12) reprezentowanie interesów PKZP wobec kierownika zakładu pracy, 13) ustosunkowywanie się do wniosków i ustaleń komisji rewizyjnej, 14) współdziałanie ze związkami zawodowymi oraz przedstawianie im raz 15) współdziałanie z pracownikami wyznaczonymi przez zakład pracy do prowadzenia księgowości, obsługi kasowej i prawnej PKZP, 16) prowadzenie innych spraw PKZP. § 23. Zarząd PKZP reprezentuje interesy PKZP na zewnątrz zakładu pracy. § 24. 1. Komisja rewizyjna składa się co najmniej z 3 członków. 2. Komisja rewizyjna na pierwszym posiedzeniu wybiera ze swojego grona przewodniczącego i sekretarza. § 25. Przewodniczącemu komisji rewizyjnej lub delegowanemu przez niego członkowi komisji przysługuje prawo uczestniczenia w posiedzeniach zarządu z głosem doradczym. § 26. 1. Komisja rewizyjna jest organem kontrolującym działalność finansową zarządu. 2. Do właściwości komisji rewizyjnej należy w szczególności: 1) ochrona mienia PKZP, 2) kontrola przestrzegania przez zarząd postanowień statutu, 3) czuwanie nad prawidłowym udokumentowaniem wszystkich wpłat i wypłat, 4) czuwanie nad terminowym prowadzeniem obsługi kasowej i księgowości PKZP przez zakład pracy. 3. Komisja rewizyjna składa na walnym zebraniu członków PKZP sprawozdanie ze swojej działalności oraz ustosunkowuje się do działalności zarządu. 4. Komisja rewizyjna przeprowadza kontrolę działalności PKZP co najmniej raz na kwartał, sporządzając protokół. § 27. W razie stwierdzenia, że zarząd PKZP w swojej działalności finansowej nie przestrzega przepisów prawa, lub gdy działalność zarządu jest sprzeczna § 28. Na środki finansowe PKZP składają się następujące fundusze: 1) fundusz oszczędnościowo-pożyczkowy, 2) fundusz rezerwowy, 3) fundusz zapomogowy i inne fundusze, przewidziane w statucie. § 29. 1. Fundusz oszczędnościowo-pożyczkowy powstaje z wkładów członkowskich i jest przeznaczony na udzielanie pożyczek. 2. Wkłady członkowskie, wnoszone w wysokości i terminach ustalonych 3. Wkłady członków PKZP będących pracownikami mogą być za ich zgodą potrącane z wynagrodzenia, zasiłku chorobowego lub wychowawczego. 4. Emeryci i renciści wpłacają swoje wkłady w kasie PKZP lub przekazują na rachunek bankowy PKZP. § 30. Fundusz rezerwowy powstaje z wpłat wpisowego wnoszonych przez członków wstępujących do PKZP, z nie podjętych zwrotów wkładów członkowskich, z odsetek od lokat terminowych i odsetek zasądzonych przez sąd oraz z subwencji i darowizn i jest przeznaczony na pokrycie szkód i strat, nieściągalnych zadłużeń oraz na odpis na fundusz zapomogowy. § 31. Fundusz zapomogowy powstaje z odpisów funduszu rezerwowego oraz § 32. PKZP ma prawo przyjmować subwencje i darowizny na zasilenie funduszu rezerwowego. § 33. 1. Środki pieniężne PKZP są przechowywane na rachunkach bankowych. 2. Rachunki bankowe PKZP są otwierane na wniosek zarządu. Zarząd wskazuje osoby uprawnione do dysponowania tymi rachunkami. 3. Wzory podpisów osób uprawnionych do dysponowania rachunkami PKZP zatwierdza zarząd. § 34. 1. W razie skreślenia z listy członków PKZP członka posiadającego zadłużenie, zadłużenie to podlega potrąceniu z wkładów. 2. Przy braku pełnego pokrycia z wkładu na spłatę zadłużenia resztę długu pracownik spłaca w ratach na zasadach ustalonych w umowie pożyczki.
§ 35. W razie skreślenia członka PKZP z listy członków na jego wniosek, spłata zadłużenia jest natychmiast wymagalna, niezależnie od terminów spłaty ustalonych przy udzielaniu pożyczki. § 36. W razie zwłoki w spłacie zadłużenia wobec PKZP, należy wezwać dłużnika na piśmie do uregulowania należności, wyznaczając termin spłaty. Kopię tego wezwania należy doręczyć poręczycielom. W razie niedokonania wpłaty przez dłużnika w wyznaczonym terminie, zarząd PKZP ma prawo pokryć to zadłużenie z wkładów poręczycieli. § 37. W razie śmierci członka PKZP, jego zadłużenie nie podlega spłacie przez poręczycieli. § 38. Nieściągalne zadłużenie może być umorzone w ciężar funduszu rezerwowego. § 39. W razie konieczności wniesienia powództwa do sądu z powodu niespłacenia pożyczki przez członka PKZP, w imieniu i w interesie PKZP występuje upoważniony członek zarządu lub inna upoważniona przez zarząd osoba. § 40. 1. Walne zebranie podejmuje uchwałę o likwidacji PKZP w razie: 1) ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy, 2) zmniejszenia się liczby członków poniżej 10. 2. Uchwała walnego zebrania o likwidacji PKZP określa skład komisji likwidacyjnej w liczbie co najmniej 3 osób oraz przeznaczenie środków pozostających na funduszu rezerwowym po całkowitym rozliczeniu należności, zobowiązań i wkładów członkowskich. 3. Likwidacja PKZP ma na celu zakończenie spraw bieżących, spłatę zobowiązań oraz ściągnięcie wierzytelności. 4. Z dniem podjęcia uchwały o likwidacji PKZP zaprzestaje się przyjmowania nowych członków oraz przyjmowania wkładów członkowskich, wypłat pożyczek i zapomóg. § 41. Komisja likwidacyjna wchodzi w prawa i obowiązki zarządu oraz komisji rewizyjnej. § 42. 1. Uchwałę o likwidacji PKZP, z podaniem składu komisji likwidacyjnej 2. Likwidacja PKZP powinna być zakończona w ciągu 6 miesięcy od dnia podjęcia uchwały o jej likwidacji, nie może jednak przekroczyć okresu likwidacji zakładu pracy. § 43. 1. Rachunkowość PKZP jest prowadzona zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi zasad prowadzenia rachunkowości. 2. Rokiem obrachunkowym jest rok kalendarzowy. § 44. Rachunkowości PKZP nie mogą prowadzić członkowie zarządu i komisji rewizyjnej, a także osoba prowadząca kasę PKZP. Kasy PKZP nie mogą prowadzić członkowie zarządu i komisji rewizyjnej oraz osoba prowadząca księgowość PKZP. § 45. 1. Roczne sprawozdanie finansowe sporządzone według zasad, o których mowa w § 43 ust. 1, podpisuje zarząd oraz komisja rewizyjna po przeprowadzeniu kontroli działalności PKZP. Protokół kontroli dołącza się do rocznego sprawozdania finansowego. 2. Roczne sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu przez walne zebranie członków. § 46. PKZP używa pieczęci podłużnej z podaniem nazwy i adresu zakładu pracy, w którym została utworzona. § 47. 1. Walne zebranie członków może podjąć uchwałę o przekształceniu PKZP w SKOK. 2. Protokół walnego zebrania członków dołącza się do wniosku o wpisanie SKOK do rejestru spółdzielni. 3. Osoby, których członkostwo w PKZP nie ustało do chwili wpisania SKOK do rejestru, stają się członkami SKOK. 4. Wpisowe i dotychczasowe wkłady członkowskie w PKZP stają się udziałami członkowskimi w SKOK w wysokości i na zasadach uchwalonych przez walne zebranie członków. Rozdział 3 Zasady organizowania i działania SKOK
§ 48. 1. Celem SKOK jest zapewnienie członkom SKOK źródła pożyczek zgodnie z ideą finansowej samopomocy. 2. SKOK realizuje swoje cele przez program systematycznego oszczędzania i udzielanie członkom krótko- i długoterminowych pożyczek nisko oprocentowanych. § 49. 1. Członek SKOK jest obowiązany: 1) wpłacić wpisowe i udziały, 2) wpłacać comiesięczny wkład członkowski, 3) wyrazić na piśmie zgodę na potrącenie z jego wynagrodzenia za pracę, zasiłku chorobowego i wychowawczego, wszelkich należności przypadających od niego na rzecz SKOK, 4) dbać o rozwój SKOK i usprawnianie jej pracy, 5) przestrzegać przepisów statutu oraz uchwał organów SKOK. 2. Członek SKOK ma prawo: 1) gromadzić oszczędności w SKOK według zasad określonych w statucie, 2) korzystać z udzielanych przez SKOK pożyczek, 3) korzystać z innych usług świadczonych przez SKOK, 4) brać udział w walnych zgromadzeniach członków, 5) wybierać i być wybieranym do organów SKOK. 3. Członkostwo w SKOK ustaje w razie: 1) wypowiedzenia członkostwa przez członka; termin i okres wypowiedzenia określa statut, 2) ustania zatrudnienia, z wyjątkiem przejścia na emeryturę lub rentę, 3) śmierci członka, 4) pozbawienia członkostwa przez radę nadzorczą w wyniku niewykonywania przez członka obowiązków określonych w ust. 1. § 50. 1. Wypłata udziałów i wkładów następuje nie później niż po upływie miesiąca od dnia zatwierdzenia przez walne zgromadzenie bilansu za rok, 2. Członek SKOK może po upływie roku bilansowego wycofać nadwyżkę ponad kwotę 6-miesięcznych wkładów. § 51. 1. Emeryt lub rencista pozostający członkiem kasy może być zwolniony od dokonywania wpłat miesięcznych wkładów członkowskich; jednakże w tym przypadku może korzystać z pożyczek do wysokości zgromadzonego wkładu. 2. W stosunku do członka SKOK przebywającego na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym można zawiesić obowiązek wpłacania miesięcznych wkładów członkowskich do czasu podjęcia pracy. Osoba korzystająca z tego zwolnienia może otrzymać pożyczkę do wysokości zgromadzonego wkładu członkowskiego. § 52. Organy SKOK stanowią: 1) walne zgromadzenie członków, 2) rada nadzorcza, 3) zarząd, 4) komisja kredytowa. § 53. Uchwały organów SKOK zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby członków. § 54. 1. Kadencja rady nadzorczej, zarządu i komisji kredytowej wynosi 3 lata. 2. Członkostwo w organach wymienionych w ust. 1, ustaje w razie śmierci, zrzeczenia się funkcji lub odwołania z powodu niewłaściwego wypełniania obowiązków. Wniosek o odwołanie może zgłosić każdy członek SKOK. Odwołanie wymaga kwalifikowanej większości 2/3 głosów. 3. W celu uzupełnienia składu organów, o których mowa w ust. 1, przeprowadza się wybory uzupełniające. § 55. 1. Członkowie organów SKOK wykonują swoje funkcje społecznie, z tym że statut może przewidywać wynagradzanie członków zarządu. 2. Członkom organów SKOK przysługuje zwrot wydatków związanych § 56. 1. Walne zgromadzenie członków może być zwyczajne lub nadzwyczajne. 2. Zwyczajne walne zgromadzenie zwołuje zarząd co najmniej raz w roku. § 57. 1. Nadzwyczajne walne zgromadzenie zwołuje: 1) zarząd z własnej inicjatywy lub na wniosek co najmniej 1/3 członków walnego zgromadzenia, 2) rada nadzorcza, w przypadku odmowy zwołania walnego zgromadzenia przez zarząd. 2. Nadzwyczajne walne zgromadzenie zwołuje się nie później niż w ciągu miesiąca od dnia zgłoszenia wniosku i nie wcześniej niż po upływie 6 dni od zawiadomienia członków o zgromadzeniu. § 58. Do kompetencji walnego zgromadzenia należy w szczególności: 1) uchwalanie statutu, 2) wybór i odwoływanie członków rady nadzorczej w tajnym głosowaniu, 3) przyjmowanie rocznych sprawozdań finansowych, 4) przyjmowanie bieżących sprawozdań z działalności zarządu, komisji kredytowej i rady nadzorczej, 5) podejmowanie uchwał w sprawie łączenia, podziału lub likwidacji SKOK, 6) podejmowanie uchwał w przedmiocie podziału nadwyżki bilansowej lub sposobu pokrycia strat. § 59. Rada nadzorcza składa się co najmniej z 3 członków. § 60. Rada na swym pierwszym posiedzeniu wybiera ze swego grona przewodniczącego i sekretarza. § 61. Do kompetencji rady nadzorczej należy w szczególności: 1) powoływanie i odwoływanie członków zarządu i komisji kredytowej, 2) kontrola działalności zarządu i komisji kredytowej pod względem legalności i gospodarności, 3) czuwanie nad prawidłowym dokumentowaniem wszystkich operacji finansowych SKOK, 4) przeprowadzanie corocznych i doraźnych rewizji ksiąg i dokumentacji finansowej SKOK, 5) przedstawianie na walnym zgromadzeniu sprawozdania ze swojej działalności oraz ocen działalności zarządu i komisji kredytowej, 6) określanie zasad wynagradzania pracowników SKOK, 7) uchwalanie regulaminu finansowego i regulaminu działania organów SKOK, z wyłączeniem zgromadzenia członków, 8) pozbawianie członkostwa i wykreślanie z rejestru członków. § 62. Zarząd składa się z 3 do 5 członków. § 63. Posiedzenia zarządu odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz w miesiącu. Z każdego posiedzenia zarządu sporządza się protokół. § 64. Do kompetencji zarządu należy w szczególności: 1) kierowanie bieżącą działalnością SKOK, 2) przyjmowanie członków, występowanie z wnioskiem o pozbawienie członkostwa, prowadzenie rejestru członków, 3) ustalanie polityki udzielania pożyczek, według zasad określanych regulaminem finansowym, 4) ustalanie, według zasad określonych w regulaminie finansowym, wysokości oprocentowania pożyczek, wkładów i rachunków, 5) zwalnianie od obowiązku wnoszenia wkładu lub zawieszanie obowiązku wnoszenia wkładu, w przypadkach określonych w § 51, 6) sprawowanie nadzoru nad prowadzeniem księgowości, 7) zwoływanie walnego zgromadzenia członków, 8) składanie walnemu zgromadzeniu sprawozdań z bieżącej działalności oraz przedstawianie bilansów rocznych do zatwierdzenia, 9) przyjmowanie rocznego planu dochodów i wydatków SKOK, 10) rozpatrywanie okresowych sprawozdań finansowych, 11) reprezentowanie interesów SKOK wobec kierownika zakładu pracy oraz związków zawodowych, 12) przedstawianie związkom zawodowym raz w roku sprawozdania z działalności SKOK, 13) zatrudnianie pracowników niezbędnych do prowadzenia spraw SKOK. § 65. Komisja kredytowa składa się co najmniej z 3 członków. § 66. 1. Do kompetencji komisji kredytowej należy w szczególności: 1) przyznawanie pożyczek zgodnie z regulaminem finansowym, 2) przedstawianie zarządowi wniosków w sprawie odroczenia spłaty pożyczek oraz ściągnięcia pożyczek nie spłaconych w terminie. 2. Od uchwały komisji kredytowej przysługuje odwołanie do rady nadzorczej w terminie 7 dni od daty jej doręczenia. § 67. Na środki finansowe SKOK składają się następujące fundusze: 1) fundusz udziałowy, 2) fundusz zasobowy, 3) fundusz oszczędnościowo-pożyczkowy, 4) inne fundusze przewidziane statutem SKOK. § 68. 1. Fundusz oszczędnościowo-pożyczkowy powstaje z wkładów członkowskich i jest przeznaczony głównie na udzielanie pożyczek. 2. Wkłady członkowskie, wnoszone na zasadach określonych w statucie, zapisuje się na imiennym rachunku członka SKOK. § 69. Zasady pobierania przez SKOK i wypłacania członkom odsetek określa regulamin finansowy. § 70. 1. Środki finansowe SKOK mogą być inwestowane: 1) w bony skarbowe i obligacje skarbowe lub emitowane przez Narodowy Bank Polski, 2) jako udziały w organizacjach zrzeszających SKOK. 2. Wartość udziału SKOK lub nabytego papieru wartościowego jednego rodzaju nie może przekroczyć 20% aktywów SKOK. 3. SKOK lokują środki finansowe na rachunkach bankowych. § 71. 1. Zasady udzielania pożyczek i ich spłaty określa statut oraz regulamin finansowy. 2. Regulamin finansowy określa także dopuszczalne formy zabezpieczeń udzielanych pożyczek. Wybór i ocena formy zabezpieczenia konkretnej pożyczki należy do komisji kredytowej. 3. Łączna kwota pożyczek udzielonych jednemu członkowi nie może przekraczać 10% aktywów SKOK. § 72. SKOK może udzielać pożyczek członkom rady nadzorczej, zarządu i komisji kredytowej, jeśli: 1) pożyczka nie jest udzielana na warunkach korzystniejszych niż określane dla innych członków, 2) łączna kwota pożyczek udzielonych tym osobom nie przekracza 20% aktywów SKOK. § 73. Członek SKOK nie może być poręczycielem więcej niż 2 pożyczek. § 74. W razie ustania członkostwa, spłata zadłużenia jest natychmiast wymagalna, niezależnie od terminów ustalonych przy udzielaniu pożyczki. § 75. W razie śmierci członka SKOK, jego zadłużenie nie podlega spłacie przez poręczycieli. § 76. Nieściągalne zadłużenie może być umorzone w ciężar funduszu zasobowego. § 77. 1. Rachunkowość SKOK jest prowadzona zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi zasad prowadzenia rachunkowości. 2. Rachunkowości SKOK nie mogą prowadzić członkowie rady nadzorczej, zarządu lub komisji kredytowej ani też osoba prowadząca kasę SKOK. 3. Kasy SKOK nie mogą prowadzić członkowie rady nadzorczej, zarządu
Rozdział 4 Przepisy końcowe
§ 78. Traci moc zarządzenie Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia
§ 79. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
[ 4 ] (do art. 45 ust. 3 i 4) .
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ
z dnia 27 czerwca 1997 r.
w sprawie wykazu nieruchomości byłego Zrzeszenia Związków Zawodowych, które stanowią własność albo przedmiot użytkowania wieczystego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" lub Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, a także szczegółowych zasad i trybu przeniesienia praw do tych nieruchomości i rozliczeń związanych z podziałem.
(Dz. U. z 1997 r. Nr 68, poz. 437 ze zm., ost. zm. z 1997 r. Nr 101,
Na podstawie art. 45 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234, z 1994 r. Nr 43, poz. 163 oraz z 1996 r. Nr 1, poz. 2, Nr 24, poz. 110, Nr 61, poz. 283, Nr 75, poz. 355 i Nr 152, poz. 723) zarządza się, co następuje: § 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa bez bliższego określenia o ustawie, należy przez to rozumieć ustawę z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234, z 1994 r. Nr 43, poz. 163, z 1996 r. Nr 1, poz. 2, Nr 24, poz. 110, Nr 61, poz. 283, Nr 75, poz. 355 i Nr 152, poz. 723 oraz z 1997 r. Nr 82, poz. 518, Nr 88, poz. 554 i Nr 96, poz. 589). § 2. Ustala się wykaz nieruchomości byłego Zrzeszenia Związków Zawodowych, które z dniem wejścia w życie rozporządzenia stanowią wyłączną własność: 1) Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", 2) Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych - stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia. § 2a. Ustala się wykaz nieruchomości byłego Zrzeszenia Związków Zawodowych, które z dniem 31 sierpnia 1997 r. stanowią przedmiot użytkowania wieczystego: 1) Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", 2) Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych - stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia. § 3. Z dniem wejścia w życie rozporządzenia Niezależnemu Samorządnemu Związkowi Zawodowemu "Solidarność" przysługuje roszczenie wynikające § 4. Zobowiązania Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych wobec osób trzecich, w tym Skarbu Państwa i gminy, powstałe przed dniem wejścia w życie rozporządzenia i związane z nieruchomością wymienioną w załączniku nr 1 do rozporządzenia pod poz. 1, pozostają zobowiązaniami Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. § 4a. Budynki i inne urządzenia znajdujące się na gruntach będących częścią nieruchomości wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia pod poz. 1 stają się z dniem 31 sierpnia 1997 r. własnością Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność". § 4b. 1. Przejęcie przez Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" od Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych nieruchomości wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia pod poz. 1 nastąpi do dnia 31 października 1997 r. na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego sporządzanego odrębnie dla każdej nieruchomości. 2. Z dniem przejęcia nieruchomości, o których mowa w ust. 1, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" staje się, w miejsce Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, stroną umów związanych 3. Wierzytelności Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych wynikające z umów związanych z nieruchomościami, o których mowa w ust. 1, które stają się wymagalne po dniu przejęcia nieruchomości przez Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność", pozostają wierzytelnościami Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych w części odpowiadającej okresowi władania tą nieruchomością przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych. 4. Zobowiązania Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych wobec osób trzecich, związane z nieruchomościami, o których mowa § 5. 1. Podstawą rozliczeń, o których mowa w art. 45 ust. 4 pkt 2 ustawy, jest wartość nieruchomości ustalona w załącznikach do rozporządzenia. 2. Strona zobowiązana na podstawie decyzji, o której mowa w art. 45 ust. 6 ustawy, do wyrównania różnicy wartości otrzymanych nieruchomości przekaże drugiej stronie kwotę ustaloną w decyzji niezwłocznie, niepóźniej jednak niż w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia decyzji. 3. W razie uchybienia terminu określonego w ust. 2, strona uprawniona może żądać odsetek ustawowych. § 6. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI: ZAŁĄCZNIK nr 1
WYKAZ NIERUCHOMOŚCI NIEZALEŻNEGO SAMORZĄDNEGO ZWIĄZKU ZAWODOWEGO "SOLIDARNOŚĆ" ORAZ OGÓLNOPOLSKIEGO POROZUMIENIA ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH
1. Nieruchomość stanowiąca własność Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność": Budynek mieszkalny z lokalami użytkowymi przy ul. Oboźnej 7 w Warszawie, powierzchnia zabudowy 1.217 m2, powierzchnia użytkowa 3.882 m2, kubatura 27.044 m3, księga wieczysta nr 2779 E, wartość - 4.995.273 zł.
ZAŁĄCZNIK nr 2
WYKAZ NIERUCHOMOŚCI STANOWIĄCYCH PRZEDMIOT UŻYTKOWANIA WIECZYSTEGO NIEZALEŻNEGO SAMORZĄDNEGO ZWIĄZKU ZAWODOWEGO "SOLIDARNOŚĆ" ORAZ OGÓLNOPOLSKIEGO POROZUMIENIA ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH
2. Nieruchomości stanowiące przedmiot użytkowania wieczystego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych:
WYCIĄGI Z AKTÓW PRAWNYCH WPRO-
[ 1 ] (obowiązuje od 01.01. i od 01.07. 2003 r.) .
USTAWA
z dnia 26 lipca 2002 r o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
(Dz.U. z 2002 r. Nr 135, poz. 1146, zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 40, poz.374)
Art. 3. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
a) w ust. 3 (....) - treść podana w ujednoliconym tekście ustawy, b) skreśla się ust. 4,
a) ust. 5 otrzymuje brzmienie: (....) - treść podana w ujednoliconym tekście ustawy, b) skreśla się ust. 6,
Art. 11. Pracownik objęty ochroną, o której mowa w art. 32 ustawy wymienionej
Art. 13. Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w ustawie stosuje się dotychczasowe przepisy wykonawcze, jeżeli nie są sprzeczne Art. 14. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:
[ 2 ] (obowiązuje od 01.01.2003 r.) .
USTAWA
z dnia 23 listopada 2002 r.
o Sądzie Najwyższym.
(Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2052, zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 25, poz. 219)
Art. 81. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
Art. 101. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2003 r., z tym że przepisy
[ 3 ] (obowiązuje od 15.04.2003 r.) .
WYROK TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO
z dnia 7 kwietnia 2003 r.
sygn. akt P 7/02
(Dz. U. z 15.04. 2003 r. Nr 63, poz. 590)
Trybunał Konstytucyjny w składzie: Marian Zdyb - przewodniczący, Jerzy Ciemniewski - sprawozdawca, Wiesław Johann, Jadwiga Skórzewska-Łosiak, Jerzy Stępień, protokolant: Grażyna Szałygo, po rozpoznaniu, z udziałem Sejmu i Prokuratora Generalnego, na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2003 r. pytania prawnego Sądu Rejonowego w Gdańsku VIII Wydział Pracy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, o zbadanie zgodności art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854, ze zm.) z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, orzeka:
Art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854, Nr 100, poz. 1080 i Nr 128, poz. 1405 oraz z 2002 r. Nr 135, poz. 1146 i Nr 240, poz. 2052) w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2003 r. w zakresie, w jakim nakłada na pracodawcę obowiązek uzyskania zgody na rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem będącym członkiem komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej, jest niezgodny z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
[ 4 ] (obowiązuje od 01.01.2004 r.) .
USTAWA
z dnia 14 listopada 2003 r o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
( Dz.U. z 2003 r. Nr 213, poz. 2081 )
Art. 5. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
Art. 20. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2004 r., z tym że przepisy
[ 5 ] (obowiązuje od 23.11.2004 r.) .
USTAWA
z dnia 8 października 2004 r.
o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
(Dz. U. z 2004 r. Nr 240, poz. 2407)
Art. 3. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych 1) w art. 19: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: (....) – treść podana w ujednoliconym tekście ustawy,
b) po ust. 2 dodaje się ust. 21 w brzmieniu: (....) - treść podana c) ust. 3 otrzymuje brzmienie: (....) – treść podana w ujednoliconym tekście ustawy, 2) po art. 19 dodaje się art. 191 w brzmieniu: (....) – treść podana 3) art. 33 otrzymuje brzmienie: (....) – treść podana w ujednoliconym tekście ustawy, 4) w art. 34 ust. 2 otrzymuje brzmienie: (....) – treść podana w ujednoliconym tekście ustawy, Art. 14. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIK NR 3
WYCIĄGI Z INNYCH AKTÓW DOTYCZĄCE UPRAWNIEŃ I ZADAŃ ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH
UWAGA ! Załącznik zawiera wyciągi tylko z tych aktów prawnych, do których odsyła ustawa
[ 1 ] (do art. 2 ust. ust. 4) . USTAWA z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz.U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 175, poz. 1462)
Art. 2. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
2) 2) bezrobotnym - oznacza to osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2 lit. a-e i g, a) ukończyła 18 lat, b) nie ukończyła 60 lat - kobieta lub 65 lat - mężczyzna, c) nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, d) nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieru- e) nie uzyskuje przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że dochód f) nie podjęła pozarolniczej działalności od dnia wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji do dnia wyrejestrowania tej działalności albo nie podlega na podstawie odrębnych przepisów obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników, g) nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności, h) nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych, i) nie pobiera na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłku stałego, j) nie pobiera, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, k) nie pobiera po ustaniu zatrudnienia świadczenia szkoleniowego,
[ 2 ] (do art. 2 ust. 6) .
USTAWA z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej.
(j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 207, poz. 1761 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2004 r.
Art. 14. 1. Funkcjonariusze mogą zrzeszać się w związku zawodowym funkcjonariuszy Służby Więziennej. 2. Przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych ___________________________________________________________________
USTAWA z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej.
(j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 234, poz. 1997)
Art. 72. 1. Funkcjonariusze mogą zrzeszać się w związku zawodowym funkcjonariuszy Straży Granicznej. 2. Przepisy ustawy o związkach zawodowych stosuje się odpowiednio 3. Szczegółowe zasady współdziałania związku zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych _______________________________________________________
USTAWA z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.
(j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 169, poz. 1411)
Art. 67. 1. Policjanci mogą zrzeszać się w związku zawodowym policjantów. 2. Przepisy ustawy o związkach zawodowych stosuje się odpowiednio, 3. Szczegółowe zasady współdziałania związku zawodowego policjantów _______________________________________________________
USTAWA z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli.
(j.t. Dz.U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 169,
Art. 86. 1. Pracownicy Najwyższej Izby Kontroli, z wyjątkiem Prezesa, wiceprezesów, dyrektora generalnego, dyrektorów i wicedyrektorów jednostek organizacyjnych oraz doradców Prezesa, mają prawo zrzeszania się w związkach zawodowych. 2. Pracownicy nadzorujący lub wykonujący czynności kontrolne mogą należeć do związku zawodowego zrzeszającego wyłącznie pracowników Najwyższej Izby Kontroli. W Najwyższej Izbie Kontroli może działać tylko jeden związek zawodowy zrzeszający pracowników, o których mowa w zdaniu pierwszym.
[ 3 ] (do art. 8) .
Ustawa o Służbie Więziennej – art. 14. (sygnatura aktu i treść przepisu podana w poz. 2) _______________________________________________________
Ustawa o Straży Granicznej (sygnatura aktu podana w poz. 2)
Art. 47. 3. Zwolnienie funkcjonariusza ze służby na podstawie art. 45 ust. 2 pkt 5 może nastąpić po zasięgnięciu opinii związku zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej. Art. 72. (treść podana w poz. 2) _______________________________________________________
USTAWA z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
( Dz.U. z 2003 r. Nr 90 , poz. 844 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r. .Nr 62,
Art. 2. 1. Pracodawca jest obowiązany skonsultować zamiar przeprowadzenia grupowego zwolnienia z zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi u tego pracodawcy. 2. Konsultacja, o której mowa w ust. 1, dotyczy w szczególności możliwości uniknięcia lub zmniejszenia rozmiaru grupowego zwolnienia oraz spraw pracowniczych związanych z tym zwolnieniem, w tym zwłaszcza możliwości przekwalifikowania lub przeszkolenia zawodowego, a także uzyskania innego zatrudnienia przez zwolnionych pracowników. 3. Pracodawca jest obowiązany zawiadomić na piśmie zakładowe organizacje związkowe o przyczynach zamierzonego grupowego zwolnienia, liczbie zatrudnionych pracowników i grupach zawodowych, do których oni należą, grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia, okresie, w ciągu którego nastąpi takie zwolnienie, proponowanych kryteriach doboru pracowników do grupowego zwolnienia, kolejności dokonywania zwolnień pracowników, propozycjach rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych 4. Pracodawca przekazuje zakładowym organizacjom związkowym informacje, o których mowa w ust. 3, w terminie umożliwiającym tym organizacjom zgłoszenie w ramach konsultacji propozycji dotyczących spraw określonych w ust. 2. 5. W trakcie konsultacji pracodawca jest obowiązany przekazać zakładowym organizacjom związkowym także inne niż określone w ust. 3 informacje, jeżeli mogą one mieć wpływ na przebieg konsultacji oraz treść porozumienia, o którym mowa w art. 3. 7. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, uprawnienia tych organizacji w zakresie wynikającym z ust. 1-5 przysługują przedstawicielom pracowników wyłonionym w trybie przyjętym
Art. 3. 1. W terminie nie dłuższym niż 20 dni od dnia zawiadomienia, o którym mowa w art. 2 ust. 3, pracodawca i zakładowe organizacje związkowe zawierają porozumienie. 2. W porozumieniu, o którym mowa w ust. 1, określa się zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia, a także obowiązki pracodawcy w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia innych spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem. 3. Jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia z wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi 4. Jeżeli nie jest możliwe zawarcie porozumienia zgodnie z ust. 1 i 3, zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia ustala pracodawca w regulaminie, uwzględniając, w miarę możliwości, propozycje przedstawione w ramach konsultacji przez zakładowe organizacje związkowe. 5. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia ustala pracodawca w regulaminie, po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Art. 4. 1. Pracodawca - po zawarciu porozumienia, a w razie niezawarcia porozumienia po spełnieniu obowiązku, o którym mowa w art. 3 ust. 4 lub 2. Kopię zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, pracodawca przekazuje zakładowym organizacjom związkowym. Zakładowe organizacje związkowe mogą przedstawić właściwemu powiatowemu urzędowi pracy swoją opinię 3. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do przedstawicieli pracowników wyłonionych w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Art. 5. 1. Przy wypowiadaniu pracownikom stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia nie stosuje się art. 38 i 41 Kodeksu pracy, z zastrzeżeniem ust. 2-4, a także przepisów odrębnych dotyczących szczególnej ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 5. 5. W okresie objęcia szczególną ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy pracodawca może jedynie wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy pracownikowi: 3) będącemu członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej; 4) będącemu członkiem zakładowej organizacji związkowej, upoważnionemu do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy; 6. Jeżeli wypowiedzenie warunków pracy i płacy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikom, o których mowa w ust. 5, przysługuje, do końca okresu, w którym korzystaliby ze szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, dodatek wyrównawczy obliczony według zasad wynikających z Kodeksu pracy. Art. 10. 1. Przepisy art. 5 ust. 3-7 i art. 8 stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1. 2. W przypadku określonym w ust. 1 pracodawca może rozwiązać stosunki pracy, w drodze wypowiedzenia, z pracownikami, których stosunek pracy podlega z mocy odrębnych przepisów szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem i wobec których jest dopuszczalne wypowiedzenie stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową w terminie _______________________________________________________
Ustawa o Policji (sygnatura aktu podana w poz. 2)
Art. 43. 3. Zwolnienie policjanta ze służby na podstawie art. 41 ust. 2 pkt 5 może nastąpić po zasięgnięciu opinii związku zawodowego Policji.
Art. 67. (treść podana w poz. 2)
Art. 129. Uprawnienia przewidziane w art. 12, art. 101 ust. 2, art. 102, art. 104 ust. 6, art. 105 ust. 3, art. 110 ust. 1, art. 112 ust. 1, art. 113 i art. 120 ust. 2 minister właściwy do spraw wewnętrznych wykonuje po zasięgnięciu opinii związku zawodowego Policji. _______________________________________________________
USTAWA z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych
(Dz.U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1080 ze zm., ost. zm. 2004 r. Nr 240,
Art. 6. 1. Stronę pracowników w Komisji reprezentują przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związkowych. 2. Za reprezentatywne organizacje związkowe uznaje się ogólnokrajowe związki zawodowe, ogólnokrajowe zrzeszenia (federacje) związków zawodowych i ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe (konfederacje), które spełniają łącznie następujące kryteria: 1) zrzeszają, z zastrzeżeniem ust. 3, więcej niż 300.000 członków będących pracownikami, 2) działają w podmiotach gospodarki narodowej, których podstawowy rodzaj działalności jest określony w więcej niż w połowie sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), o której mowa w przepisach o statystyce publicznej. 3. Przy ustalaniu kryterium liczebności, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, uwzględnia się nie więcej niż po 100.000 członków organizacji związkowej będących pracownikami zatrudnionymi w podmiotach gospodarki narodowej, których podstawowy rodzaj działalności jest określony w jednej sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), o której mowa w przepisach o statystyce publicznej. Organizacja związkowa ubiegająca się o uznanie jej za reprezentatywną organizację związkową przy ustalaniu liczby pracowników, 4. Strona pracowników może zapraszać do udziału w pracach Komisji,
Art. 8. 1. Wnioski organizacji związkowych, o których mowa w art. 6 ust. 2, 2. Wnioski organizacji pracodawców, o których mowa w art. 7 ust. 3, 3. Z wnioskami, o których mowa w ust. 1 i 2, organizacje związkowe i organizacje pracodawców występują co 4 lata. Okres 4 lat liczy się od dnia uprawomocnienia się uprzednio wydanego orzeczenia. 4. Z upływem 4 lat od uprawomocnienia się orzeczenia o stwierdzeniu reprezentatywności organizacja związkowa i organizacja pracodawców traci uprawnienia organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 6 i art. 7, chyba że udokumentuje Prezydium Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych złożenie wniosku o ponowne stwierdzenie reprezentatywności. W takim przypadku organizacja ta zachowuje status organizacji reprezentatywnej do czasu uprawomocnienia się orzeczenia sądu o ponownym stwierdzeniu reprezentatywności. _______________________________________________________
Ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli - art. 86 (sygnatura aktu i treść przepisu podana w poz. 2) _______________________________________________________
USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych.
(Dz.U. z 1997 r. Nr 123, poz. 779 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1190)
Art. 30. 1. Strażnicy mogą się zrzeszać w związkach zawodowych, z tym że nie mają prawa do strajku. Przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234, z 1994 r. Nr 43, poz. 163, z 1996 r. _______________________________________________________
USTAWA z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw.
(Dz.U. z 1995 r. Nr 1, poz. 2 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 240,
Art. 4. 1. U przedsiębiorcy przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym roku ustalają, w drodze porozumienia, strony uprawnione do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy. Porozumienie to powinno uwzględniać sytuację i możliwości finansowe przedsiębiorcy oraz wskaźniki ustalone zgodnie z art. 3 ust. 3 lub 5, a także z art. 4a. 2. Porozumienie, o którym mowa w ust. 1, powinno być zawarte w terminie do końca lutego każdego roku. 3. U przedsiębiorców, u których porozumienie, o którym mowa w ust. 1, nie zostało zawarte, przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ustala, w terminie do dnia 10 marca każdego roku, pracodawca, w drodze zarządzenia. 3a. Ustalenie przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, dokonane zgodnie z przepisem ust. 1 lub ust. 3, może ulec zmianie, jeżeli uzasadnia to zmiana sytuacji i możliwości finansowych przedsiębiorcy. _______________________________________________________
USTAWA z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
(Dz.U. z 1991 r. Nr 55, poz. 236 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 240,
Art. 1. Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych. Art. 2. 1. Prawa i interesy zbiorowe pracowników wskazane w art. 1 są reprezentowane przez związki zawodowe. Art. 3. 1. W zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna organizacja związkowa, każda z nich może reprezentować w sporze zbiorowym interesy stanowiące przedmiot tego sporu. 2. Jeżeli działające w zakładzie pracy organizacje związkowe tak postanowią, w sporze zbiorowym występuje wspólna reprezentacja związkowa. 3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do reprezentacji interesów zbiorowych w sporach wielozakładowych. 4. W imieniu pracowników zakładu pracy, w którym nie działa związek zawodowy, spór zbiorowy może prowadzić organizacja związkowa, do której pracownicy zwrócili się o reprezentowanie ich interesów zbiorowych. Art. 6. Przepisy ustawy, w których jest mowa o pracownikach, mają odpowiednie zastosowanie do osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
Art. 7. 1. Spór zbiorowy istnieje od dnia wystąpienia przez podmiot reprezentujący interesy pracownicze do pracodawcy z żądaniami w sprawach wskazanych w art. 1, jeżeli pracodawca nie uwzględnił wszystkich żądań w terminie określonym w wystąpieniu, nie krótszym niż 3 dni.
Art. 16. 1. Podmiot prowadzący spór zbiorowy w interesie pracowników może, nie korzystając z prawa przewidzianego w art. 15, podjąć próbę rozwiązania sporu przez poddanie go rozstrzygnięciu kolegium arbitrażu społecznego.
Art. 20. 1. Strajk zakładowy ogłasza organizacja związkowa po uzyskaniu zgody większości głosujących pracowników, jeżeli w głosowaniu wzięło udział co najmniej 50% pracowników zakładu pracy. 2. Strajk wielozakładowy ogłasza organ związku wskazany w statucie po uzyskaniu zgody większości głosujących pracowników w poszczególnych zakładach pracy, które mają być objęte strajkiem, jeżeli w głosowaniu w każdym z tych zakładów wzięło udział co najmniej 50% pracowników. 3. Ogłoszenie strajku powinno nastąpić co najmniej na 5 dni przed jego rozpoczęciem. Art. 22. W obronie praw i interesów pracowników, którzy nie mają prawa do strajku, związek zawodowy działający w innym zakładzie pracy może zorganizować strajk solidarnościowy na czas nie dłuższy niż połowa dnia roboczego. Przepisy art. 17-21 stosuje się odpowiednio.
Art. 24. Związki zawodowe decydują o tworzeniu i wykorzystaniu funduszów strajkowych. Fundusze te nie podlegają egzekucji. _______________________________________________________
USTAWA z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy.
(Dz.U. z 1983 r. Nr 35, poz. 163 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2001 r. Nr 128,
W trosce o systematyczną poprawę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w celu zapewnienia związkom zawodowym niezbędnych warunków do sprawowania skutecznej kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy stanowi się, co następuje: Art. 2. Społeczna inspekcja pracy reprezentuje interesy wszystkich pracowników w zakładach pracy i jest kierowana przez zakładowe organizacje związkowe. Art. 3. 2. Zakładowe organizacje związkowe dostosowują organizację społecznej inspekcji pracy do potrzeb wynikających ze struktury zakładu pracy.
Art. 5. 1. Społecznym inspektorem pracy może być pracownik danego zakładu pracy, który jest członkiem związku zawodowego i nie zajmuje stanowiska kierownika zakładu pracy lub stanowiska kierowniczego bezpośrednio podległego kierownikowi zakładu. 2. Zakładowe organizacje związkowe mogą postanowić, że społecznym inspektorem pracy może być również pracownik zakładu nie będący członkiem związku zawodowego. Art. 6. 5. W zakładach, w których nie wybrano grupowych społecznych inspektorów pracy, tryb wyborów społecznych inspektorów pracy, o którym mowa 6. Wybory społecznych inspektorów pracy przeprowadzają zakładowe organizacje związkowe na podstawie uchwalonych przez siebie regulaminów wyborów. 7. Ogólnokrajowe organizacje związkowe mogą ustalać ramowe wytyczne do regulaminów wyborów społecznych inspektorów pracy.
Art. 7. 1. Społeczny inspektor pracy w razie niewywiązywania się ze swoich obowiązków może być, na zasadach określonych w art. 6, odwołany przed upływem okresu, o którym mowa w art. 6 ust. 2. 2. Odwołanie, w myśl ust. 1, następuje na wniosek: 1) zakładowych organizacji związkowych, 2) co najmniej jednej piątej pracowników.
Art. 15. 3. W razie znacznego obciążenia zadaniami wynikającymi z pełnienia funkcji społecznego inspektora pracy, kierownik zakładu pracy na wniosek zakładowych organizacji związkowych może ustalić miesięczne wynagrodzenie zryczałtowane do wysokości nie przekraczającej wynagrodzenia za 30 godzin pracy osoby pełniącej funkcję społecznego inspektora pracy. 4. W szczególnie uzasadnionych wypadkach kierownik zakładu pracy, na wniosek zakładowych organizacji związkowych, może podwyższyć wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 3, do wysokości nie przekraczającej wynagrodzenia za 60 godzin pracy. 5. W zakładach pracy, w których występuje szczególne zagrożenie zdrowia i życia pracowników, a warunki pracy wymagają stałego społecznego nadzoru, kierownik zakładu pracy, na wniosek zakładowych organizacji związkowych, może zwolnić na czas pełnienia funkcji zakładowego społecznego inspektora pracy z obowiązku wykonywania pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Art. 16. 1. Ogólnokrajowe organizacje związkowe mogą określać wytyczne do działalności społecznych inspektorów pracy.
Art. 19. Na umotywowany wniosek zakładowego społecznego inspektora pracy, uzgodniony z zakładowymi organizacjami związkowymi, dotyczący spraw zagrożenia zdrowia i życia pracowników, inspektorzy pracy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzają kontrole oraz wszczynają postępowanie w sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika.
[ 4 ] (do art. 18 ) .
USTAWA z dnia 17 listopada 1964 r. KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO
(Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 172,
[ 5 ] (do art. 19 ust. 1 ).
Ustawa o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (sygnatura aktu podana w poz. 3)
Art. 6. ust. 2 (treść podana w poz. 3)
Art. 3. 1. Strona rządowa, w terminie do dnia 10 maja każdego roku, przedstawia Komisji wstępną prognozę wielkości makroekonomicznych stanowiących podstawę do prac nad projektem ustawy budżetowej na rok następny. 2. Strony pracowników i pracodawców, w terminie do dnia 20 maja każdego roku, przedstawiają wspólną propozycję w sprawie wzrostu w następnym roku: 1) wynagrodzeń w gospodarce narodowej, w tym w państwowej sferze budżetowej oraz u przedsiębiorców, a także minimalnego wynagrodzenia za pracę, 2) emerytur i rent z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 3.W przypadku gdy w terminie, o którym mowa w ust. 2, strony pracowników i pracodawców nie przedstawią wspólnej propozycji, każda z tych stron może, w terminie do dnia 25 maja, przedstawić swoją propozycję w każdej ze spraw, o których mowa w ust. 2. 4. W przypadku gdy w terminie, o którym mowa w ust. 3, strona nie przedstawi propozycji w sprawach, o których mowa w ust. 2, propozycję w każdej ze spraw może przedstawić, w terminie do dnia 30 maja, każda z organizacji, której przedstawiciele reprezentują stronę w Komisji. 5. Strona rządowa, w terminie do dnia 15 czerwca każdego roku, kieruje założenia projektu budżetu państwa na rok następny do Komisji w celu zajęcia stanowiska przez strony pracowników i pracodawców. 6. Strony pracowników i pracodawców zajmują, w terminie do dnia 20 lipca każdego roku, wspólne stanowisko w sprawie założeń projektu budżetu państwa na rok następny. 7. W przypadku gdy w terminie, o którym mowa w ust. 6, strony nie uzgodnią wspólnego stanowiska, każda ze stron może, w terminie do dnia 25 lipca, zająć stanowisko w sprawie założeń projektu budżetu państwa na rok następny. 8. W przypadku gdy w terminie, o którym mowa w ust. 7, strona nie uzgodni stanowiska w sprawie założeń projektu budżetu państwa na rok następny, opinię w sprawie założeń projektu budżetu państwa na rok następny może przedstawić, w terminie do dnia 31 lipca, każda z organizacji, której przedstawiciele reprezentują stronę w Komisji. 9. Strona rządowa, nie później niż 20 dni przed przedstawieniem projektu ustawy budżetowej Sejmowi, kieruje projekt ustawy budżetowej na rok następny wraz z uzasadnieniem do Komisji w celu zajęcia stanowiska przez strony pracowników i pracodawców. 10. Strony pracowników i pracodawców zajmują wspólne stanowisko 11. W przypadku gdy w terminie, o którym mowa w ust. 10, strony nie uzgodnią wspólnego stanowiska, każda ze stron może, w ciągu następnych 3 dni roboczych, zająć stanowisko w sprawie projektu ustawy budżetowej na rok następny. 12. W przypadku gdy w terminie, o którym mowa w ust. 11, strona nie uzgodni stanowiska w sprawie projektu ustawy budżetowej na rok następny, opinię w sprawie projektu ustawy budżetowej na rok następny może przedstawić, w ciągu następnych 2 dni roboczych, każda z organizacji, której przedstawiciele reprezentują stronę w Komisji. 13. Terminy, o których mowa w ust. 1-8, Komisja może zmieniać na wniosek strony rządowej. 14. Nieprzedstawienie propozycji, o której mowa w ust. 4, oraz opinii,
[ 6 ] (do art. 21 ust. 1) .
Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – art. 4 (sygnatura aktu i treść przepisu podana w poz. 3). _______________________________________________________
Ustawa o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (sygnatura aktu i treść przepisów podana w poz. 3). _______________________________________________________
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 4 kwietnia 2001 r. w sprawie trybu postępowania w sprawie rejestracji układów zbiorowych pracy, prowadzenia rejestru układów i akt rejestrowych oraz wzorów klauzul rejestracyjnych i kart rejestrowych.
(Dz.U. z 2001 r. Nr 34, poz. 408) § 1. 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o pracodawcy lub zakładowej organizacji związkowej jako o stronach zakładowego układu zbiorowego pracy, należy przez to rozumieć również podmioty, które zawarły układ zakładowy na podstawie przepisów art. 24128 Kodeksu pracy.
§ 2. 1. Rejestracji układu dokonuje się na wniosek jednej ze stron układu. 3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się: 2) pełnomocnictwa osób zawierających układ w imieniu organów do tego uprawnionych, 3) odpis orzeczenia sądu stwierdzającego reprezentatywność organizacji związkowej, 4) pismo ogólnokrajowej organizacji międzyzwiązkowej (konfederacji) potwierdzające wchodzenie w jej skład ogólnokrajowego związku zawodowego lub zrzeszenia (federacji) związków zawodowych, 5) wyciąg z rejestru organizacji związkowych lub organizacji pracodawców stwierdzający zarejestrowanie danej organizacji, 6) wyciąg ze statutu organizacji związkowej lub organizacji pracodawców wskazujący organ właściwy do zawarcia układu. 4. W razie gdy dokumenty, o których mowa w ust. 3 pkt 2-6, są w posiadaniu organu rejestrującego i zachowały swą aktualność, nie zachodzi potrzeba ponownego ich dołączania do wniosku o rejestrację układu. _______________________________________________________
USTAWA z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy. (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r.
DZIAŁ XI. UKŁADY ZBIOROWE PRACY (od art. 238 do art. 24130 – treść części art. została pominięta)
Art. 238. § 1. Ilekroć w przepisach działu jest mowa o: 1) ponadzakładowej organizacji związkowej - należy przez to rozumieć organizację związkową będącą ogólnokrajowym związkiem zawodowym, zrzeszeniem (federacją) związków zawodowych lub ogólnokrajową organizacją międzyzwiązkową (konfederacją), 2) organizacji związkowej reprezentującej pracowników - należy przez to rozumieć organizację związkową zrzeszającą pracowników, dla których układ jest zawierany. Dotyczy to również zrzeszenia (federacji) związków zawodowych, w skład którego wchodzą te organizacje związkowe, a także ogólnokrajowej organizacji międzyzwiązkowej (konfederacji) zrzeszającej takie organizacje związkowe lub zrzeszenia (federacje) związków zawodowych.
Art. 2412. § 1. Zawarcie układu następuje w drodze rokowań. § 2. Podmiot występujący z inicjatywą zawarcia układu jest obowiązany powiadomić o tym każdą organizację związkową reprezentującą pracowników, dla których ma być zawarty układ, w celu wspólnego prowadzenia rokowań przez wszystkie organizacje związkowe.
Art. 2413. § 1. Każda ze stron jest obowiązana prowadzić rokowania w dobrej wierze i z poszanowaniem słusznych interesów drugiej strony. Oznacza to w szczególności: 1) uwzględnianie postulatów organizacji związkowej uzasadnionych sytuacją ekonomiczną pracodawców,
Art. 2414. § 1. Pracodawca jest obowiązany udzielić przedstawicielom związków zawodowych prowadzącym rokowania informacji o swojej sytuacji ekonomicznej w zakresie objętym rokowaniami i niezbędnym do prowadzenia odpowiedzialnych rokowań. Obowiązek ten dotyczy w szczególności informacji objętych sprawozdawczością Głównego Urzędu Statystycznego. § 2. Przedstawiciele związków zawodowych są obowiązani do nieujawniania uzyskanych od pracodawcy informacji, stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Art. 2419. § 2. Jeżeli układ został zawarty przez więcej niż jedną organizację związkową, przez okres jego obowiązywania wszelkie czynności dotyczące tego układu podejmują organizacje związkowe, które go zawarły, z zastrzeżeniem § 3 i 4. § 3. Strony układu mogą wyrazić zgodę, aby w prawa i obowiązki strony wstąpiła organizacja związkowa, która nie zawarła układu. § 4. Organizacja związkowa, która po zawarciu układu stała się reprezentatywna na podstawie art. 24117 lub art. 24125a § 1, może wstąpić w prawa § 5. Informacja o wstąpieniu organizacji związkowej w prawa i obowiązki strony układu podlega zgłoszeniu do rejestru układów.
Art. 24112. § 2. Pracodawca jest obowiązany: 2) dostarczyć zakładowej organizacji związkowej niezbędną liczbę egzemplarzy układu, Art. 24114. § 1. Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy, zwany dalej "układem ponadzakładowym", zawierają: 1) ze strony pracowników właściwy statutowo organ ponadzakładowej organizacji związkowej, Art. 24114a. § 1. W razie gdy ponadzakładowa organizacja związkowa reprezentująca pracowników, dla których ma być zawarty układ ponadzakładowy, wchodzi § 2. Ogólnokrajowa organizacja międzyzwiązkowa (konfederacja) uczestniczy w rokowaniach i zawiera układ ponadzakładowy w miejsce wchodzących w jej skład ponadzakładowych organizacji związkowych, reprezentujących pracowników, dla których układ ten ma być zawarty i które uzyskały reprezentatywność na podstawie art. 24117 § 3, jedynie w razie skierowania do niej umotywowanego pisemnego wniosku w tej sprawie przez co najmniej jedną z pozostałych ponadzakładowych organizacji związkowych prowadzących rokowania w sprawie zawarcia tego układu. Organizacja, do której skierowano wniosek, nie może odmówić przystąpienia do rokowań; odmowa skutkuje pozbawieniem reprezentatywności dla potrzeb określonego układu ponadzakładowego wszystkich organizacji, w miejsce których powinna wstąpić organizacja, do której skierowany został wniosek.
Art. 24115. Prawo wystąpienia z inicjatywą zawarcia układu ponadzakładowego przysługuje: 2) każdej ponadzakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracowników, dla których ma być zawarty układ.
Art. 24116. § 1. Jeżeli pracowników, dla których ma być zawarty układ ponadzakładowy, reprezentuje więcej niż jedna organizacja związkowa, rokowania w celu zawarcia układu prowadzi ich wspólna reprezentacja lub działające wspólnie poszczególne organizacje związkowe. § 2. Jeżeli w terminie wyznaczonym przez podmiot występujący z inicjatywą zawarcia układu ponadzakładowego, nie krótszym niż 30 dni od dnia zgłoszenia inicjatywy zawarcia układu, nie wszystkie organizacje związkowe przystąpią do rokowań w trybie określonym w § 1, do prowadzenia rokowań są uprawnione organizacje związkowe, które przystąpiły do rokowań. Rokowania te są prowadzone w trybie określonym w § 1. § 3. Warunkiem prowadzenia rokowań, o których mowa w § 2, jest uczestniczenie w nich co najmniej jednej reprezentatywnej ponadzakładowej organizacji związkowej w rozumieniu art. 24117. § 4. Jeżeli przed zawarciem układu zostanie utworzona ponadzakładowa organizacja związkowa, ma ona prawo przystąpić do rokowań. § 5. Układ ponadzakładowy zawierają wszystkie organizacje związkowe, które prowadziły rokowania nad tym układem, bądź co najmniej wszystkie reprezentatywne organizacje związkowe, w rozumieniu art. 24117, uczestniczące w rokowaniach. Art. 24117. § 1.Reprezentatywną organizacją związkową jest ponadzakładowa organizacja związkowa: 1) reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego lub 2) zrzeszająca co najmniej 10 % ogółu pracowników objętych zakresem działania statutu, nie mniej jednak niż dziesięć tysięcy pracowników, lub 3) zrzeszająca największą liczbę pracowników, dla których ma być zawarty określony układ ponadzakładowy.
§ 2. Z wnioskiem o stwierdzenie reprezentatywności ponadzakładowa organizacja związkowa, o której mowa w § 1 pkt 2 i 3, występuje do Sądu Okręgowego w Warszawie, który wydaje w tej sprawie orzeczenie w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku, w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym. § 3. W przypadku stwierdzenia reprezentatywności ogólnokrajowej organizacji międzyzwiązkowej (konfederacji) z mocy prawa stają się reprezentatywne wchodzące w jej skład ogólnokrajowe związki zawodowe i zrzeszenia (federacje) związków zawodowych.
Art. 24118. § 1. Na wspólny wniosek organizacji pracodawców i ponadzakładowych organizacji związkowych, które zawarły układ ponadzakładowy, minister właściwy do spraw pracy może - gdy wymaga tego ważny interes społeczny - rozszerzyć, w drodze rozporządzenia, stosowanie tego układu w całości lub w części na pracowników zatrudnionych u pracodawcy nieobjętego żadnym układem ponadzakładowym, prowadzącego działalność gospodarczą taką samą lub zbliżoną do działalności pracodawców objętych tym układem, ustalonej na podstawie odrębnych przepisów dotyczących klasyfikacji działalności, po zasięgnięciu opinii tego pracodawcy lub wskazanej przez niego organizacji pracodawców oraz zakładowej organizacji związkowej - o ile taka działa u pracodawcy - a także opinii Komisji do Spraw Układów Zbiorowych Pracy powołanej na podstawie odrębnych przepisów.
Art. 24119. § 1. W razie połączenia lub podziału organizacji związkowej lub organizacji pracodawców, która zawarła układ ponadzakładowy, jej prawa i obowiązki przechodzą na organizację powstałą w wyniku połączenia lub podziału. § 2.W razie rozwiązania organizacji pracodawców lub wszystkich organizacji związkowych, będących stroną układu ponadzakładowego, pracodawca może odstąpić od stosowania układu ponadzakładowego w całości lub
Art. 24123. Zakładowy układ zbiorowy pracy, zwany dalej "układem zakładowym", zawiera pracodawca i zakładowa organizacja związkowa.
Art. 24124. Prawo wystąpienia z inicjatywą zawarcia układu zakładowego przysługuje: 1) pracodawcy, 2) każdej zakładowej organizacji związkowej.
Art. 24125. § 1. Jeżeli pracowników, dla których ma być zawarty układ zakładowy, reprezentuje więcej niż jedna organizacja związkowa, rokowania w celu zawarcia układu prowadzi ich wspólna reprezentacja lub działające wspólnie poszczególne organizacje związkowe. § 2. Jeżeli w terminie wyznaczonym przez podmiot występujący z inicjatywą zawarcia układu zakładowego, nie krótszym niż 30 dni od dnia zgłoszenia inicjatywy zawarcia układu, nie wszystkie organizacje związkowe przystąpią do rokowań w trybie określonym w § 1, do prowadzenia rokowań są uprawnione organizacje związkowe, które przystąpiły do rokowań. Rokowania te są prowadzone w trybie określonym w § 1. § 3. Warunkiem prowadzenia rokowań, o których mowa w § 2, jest uczestniczenie w nich co najmniej jednej reprezentatywnej zakładowej organizacji związkowej w rozumieniu przepisów art. 24125a. § 4. Jeżeli przed zawarciem układu zostanie utworzona zakładowa organizacja związkowa, ma ona prawo przystąpić do rokowań. § 5. Układ zakładowy zawierają wszystkie organizacje związkowe, które prowadziły rokowania nad tym układem, bądź przynajmniej wszystkie reprezentatywne organizacje związkowe, w rozumieniu art. 24125a, uczestniczące w rokowaniach.
Art. 24125a. § 1. Reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest organizacja związkowa: 1) będąca jednostką organizacyjną albo organizacją członkowską ponadzakładowej organizacji związkowej uznanej za reprezentatywną na podstawie art. 24117 § 1 pkt 1, pod warunkiem że zrzesza ona co najmniej 7% pracowników zatrudnionych u pracodawcy, lub 2) zrzeszająca co najmniej 10% pracowników zatrudnionych u pracodawcy.
§ 2. Jeżeli żadna z zakładowych organizacji związkowych nie spełnia wymogów, o których mowa w § 1, reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest organizacja zrzeszająca największą liczbę pracowników. § 3. Przy ustalaniu liczby pracowników zrzeszonych w zakładowej organizacji związkowej, o której mowa w § 1 i 2, uwzględnia się wyłącznie pracowników należących do tej organizacji przez okres co najmniej 6 miesięcy przed przystąpieniem do rokowań w sprawie zawarcia układu zakładowego. W razie gdy pracownik należy do kilku zakładowych organizacji związkowych, uwzględniony może być tylko jako członek jednej wskazanej przez niego organizacji związkowej. § 4. Zakładowa organizacja związkowa może przed zawarciem układu zakładowego zgłosić uczestnikom prowadzącym rokowania w sprawie zawarcia tego układu pisemne zastrzeżenie co do spełniania przez inną zakładową organizację związkową kryteriów reprezentatywności, o których mowa w § 1 i 2; prawo zgłoszenia zastrzeżenia przysługuje również pracodawcy. § 5. W przypadku, o którym mowa w § 4, zakładowa organizacja związkowa, wobec której zostało zgłoszone zastrzeżenie, występuje do sądu rejonowego - sądu pracy właściwego dla siedziby pracodawcy z wnioskiem
Art. 24128. § 1. Układ zakładowy może obejmować więcej niż jednego pracodawcę, jeżeli pracodawcy ci wchodzą w skład tej samej osoby prawnej. § 2. Rokowania nad zawarciem układu zakładowego prowadzą: 1) właściwy organ osoby prawnej, o której mowa w § 1, oraz 2) wszystkie zakładowe organizacje związkowe działające u pracodawców, z zastrzeżeniem § 3. § 3. Jeżeli zakładowe organizacje związkowe należą do tego samego związku, federacji lub konfederacji, do prowadzenia rokowań w ich imieniu jest uprawniony organ wskazany przez ten związek, federację lub konfederację. § 4. Jeżeli w terminie wyznaczonym przez podmiot występujący z inicjatywą zawarcia układu zakładowego, nie krótszym niż 30 dni od dnia zgłoszenia inicjatywy zawarcia układu, nie wszystkie organizacje związkowe przystąpią do rokowań, do prowadzenia rokowań są uprawnione organizacje związkowe, które do nich przystąpiły, pod warunkiem uczestniczenia w tych rokowaniach wszystkich organów, o których mowa w § 3, wskazanych przez ponadzakładowe organizacje związkowe reprezentujące pracowników zatrudnionych u pracodawców wchodzących w skład osoby prawnej, reprezentatywne w rozumieniu art. 24117 § 1 pkt 1 i 2 oraz § 3. § 5. Układ zakładowy zawierają wszystkie organizacje związkowe, które prowadziły rokowania nad tym układem, bądź co najmniej wszystkie organy, o których mowa w § 3, wskazane przez ponadzakładowe organizacje związkowe reprezentujące pracowników zatrudnionych u pracodawców wchodzących w skład osoby prawnej, reprezentatywne w rozumieniu art. 24117 Art. 24129. § 2. W razie połączenia zakładowych organizacji związkowych, z których choćby jedna zawarła układ zakładowy, jej prawa i obowiązki przechodzą na § 3. W razie rozwiązania wszystkich organizacji związkowych, które zawarły układ zakładowy, pracodawca może odstąpić od stosowania tego układu
Art. 24130. Przepisy rozdziału stosuje się odpowiednio do międzyzakładowej organizacji związkowej działającej u pracodawcy. __________________________________________________
USTAWAz dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela.
(j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r.
Art. 36. 1. Układy zbiorowe pracy dla nauczycieli mogą być zawierane na zasadach określonych w dziale jedenastym Kodeksu pracy, z zastrzeżeniem ust. 2. 2. Zawieranie układów zbiorowych pracy dla nauczycieli, o których mowa w ust. 1, nie może powodować dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa. _______________________________________________________
Ustawa o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw (sygnatura aktu i treść przepisów podana w poz. 3). _______________________________________________________
USTAWA z dnia 23 maja 1991 r. o pracy na morskich statkach handlowych.
(Dz.U. z 1991 r. Nr 61, poz. 258 ost. zm. z 2004 r. Nr 96, poz. 959)
Art. 82. 1. W rokowaniach każda ze stron jest zobowiązana do poszanowania słusznych interesów drugiej strony. Oznacza to w szczególności: 1) obowiązek uwzględniania przez armatora postulatów strony związkowej uzasadnionych sytuacją ekonomiczną lub rozwojem przedsiębiorstwa, 2. W trakcie rokowań armator jest zobowiązany do udzielania związkom zawodowym wszelkich informacji niezbędnych do prowadzenia odpowiedzialnych rokowań. Art. 83. Na żądanie każdej ze stron może być powołany ekspert lub grupa ekspertów, których zadaniem jest dostarczenie informacji potrzebnych do prowadzenia odpowiedzialnych rokowań. Przepis art. 82 ust. 2 stosuje się odpowiednio. Art. 84. 1. W razie wysunięcia przez którąkolwiek ze stron uzasadnionego pisemnie zarzutu naruszenia zasady odpowiedzialnych rokowań, strony mają obowiązek niezwłocznie powołać komisję rozjemczą. 2. Każda ze stron powołuje dwóch członków komisji rozjemczej. Przewodniczący jest ustalany wspólnie. W braku zgody co do jego powołania, powołuje go, w ciągu 14 dni, sąd wojewódzki - sąd pracy i ubezpieczeń społecznych właściwy dla siedziby armatora, na wniosek którejkolwiek ze stron. 3. Komisja rozjemcza orzeka o zasadności zarzutu w ciągu 30 dni. Komisja może orzec o sposobie dostosowania postulatu do wymagań określonych w art. 82. Art. 89. W sprawach nie uregulowanych przepisami ustawy do zakładowych układów zbiorowych pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy _______________________________________________________
Ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (sygnatura aktu i treść przepisów podana w poz. 3).
[ 7 ] (do art. 23 ust. 1) .
Ustawa Kodeks Pracy (sygnatura aktu podana w poz. 5).
Art. 23712. § 1. Pracodawca zatrudniający więcej niż 250 pracowników powołuje komisję bezpieczeństwa i higieny pracy, zwaną dalej "komisją bhp", jako swój organ doradczy i opiniodawczy. W skład komisji bhp wchodzą w równej liczbie przedstawiciele pracodawcy, w tym pracownicy służby bhp i lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, oraz przedstawiciele pracowników, w tym społeczny inspektor pracy. _______________________________________________________
Ustawa o społecznej inspekcji pracy (sygnatura aktu i treść przepisów podana w poz. 3). _____________________________________________________________________
Wykaz pozostałych przepisów (treść pominięto) nad przestrzeganiem, których nadzór sprawują (zgodnie z art. 23 ust. 1 ustaw o związkach zawodowych) związki zawodowe:
[ 8 ] (do art. 25 ust. 12 ) .
Ustawa Kodeks pracy (sygnatura aktu podana w poz. 5)
Art. 74. Pracownik pozostający w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru, na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, jeżeli zgłosi swój powrót w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.
[ 9 ] (do art. 261 ust. 5) .
Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (sygnatura aktu i treść przepisów podana w poz. 3).
[ 10 ] (do art. 30 ust. 21 i ust. 5) .
USTAWA z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (j.t. Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 249,
Art. 8. 1. Przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. 2. Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu, z uwzględnieniem ust. 1, oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa, z zastrzeżeniem ust. 2a, pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 albo z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych. Pracodawca, 3. Związkom zawodowym przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy _______________________________________________________
Ustawa Kodeks pracy (sygnatura aktu podana w poz. 5)
Art. 91. § 1. Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, może być zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy; nie dotyczy to przepisów Kodeksu pracy oraz przepisów innych ustaw i aktów wykonawczych. § 2. Porozumienie, o którym mowa w § 1, zawiera pracodawca i reprezentująca pracowników organizacja związkowa, a jeżeli pracodawca nie jest objęty działaniem takiej organizacji, porozumienie zawiera pracodawca § 3. Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy nie może trwać dłużej niż przez okres 3 lat. Przepis art. 24127 § 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 38. § 1. O zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nie określony pracodawca zawiadamia na piśmie reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy. § 2. Jeżeli zakładowa organizacja związkowa uważa, że wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione, może w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia zgłosić na piśmie pracodawcy umotywowane zastrzeżenia. § 5. Po rozpatrzeniu stanowiska organizacji związkowej, a także w razie niezajęcia przez nią stanowiska w ustalonym terminie, pracodawca podejmuje decyzję w sprawie wypowiedzenia.
Art. 232. Jeżeli przepisy prawa pracy przewidują współdziałanie pracodawcy z zakładową organizacją związkową w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, pracodawca ma obowiązek współdziałać w takich sprawach z zakładową organizacją związkową reprezentującą pracownika z tytułu jego członkostwa w związku zawodowym albo wyrażenia zgody na obronę praw pracownika nie zrzeszonego w związku - zgodnie z ustawą o związkach zawodowych. Art. 52. § 1. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia 1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, 2) pełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem, 3 zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. § 2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. § 3. Pracodawca podejmuje decyzję w sprawie rozwiązania umowy po zasięgnięciu opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, którą zawiadamia o przyczynie uzasadniającej rozwiązanie umowy. Art. 772. § 1. Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników, nie objętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania.
§ 2. W regulaminie wynagradzania, o którym mowa w § 1, pracodawca może ustalić także inne świadczenia związane z pracą i zasady ich przyznawania. § 3. Regulamin wynagradzania obowiązuje do czasu objęcia pracowników zakładowym układem zbiorowym pracy lub ponadzakładowym układem zbiorowym pracy ustalającym warunki wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą w zakresie i w sposób umożliwiający określanie, na jego podstawie, indywidualnych warunków umów o pracę. § 4. Regulamin wynagradzania ustala pracodawca. Jeżeli u danego pracodawcy działa zakładowa organizacja związkowa, pracodawca uzgadnia z nią regulamin wynagradzania. § 5. Do regulaminu wynagradzania stosuje się odpowiednio przepisy § 6. Regulamin wynagradzania wchodzi w życie po upływie dwóch tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Art. 1042. § 1. Regulamin pracy ustala pracodawca w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. § 2. W razie nieuzgodnienia treści regulaminu pracy z zakładową organizacją związkową w ustalonym przez strony terminie, a także w przypadku, gdy u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, regulamin pracy ustala pracodawca. Art. 112. § 1. Jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu.
Art. 113. § 1. Karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa
Art. 129. § 2. W rolnictwie i hodowli, a także przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób może być wprowadzony okres rozliczeniowy nie przekraczający
Art. 135. § 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 1 miesiąca. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy. § 2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres rozliczeniowy, § 3. Przy pracach uzależnionych od pory roku lub warunków atmosferycznych okres rozliczeniowy, o którym mowa w § 1, może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 4 miesięcy.
Art. 1517. § 3. Czas pracy pracującego w nocy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane § 4. Wykaz prac, o których mowa w § 3, określa pracodawca w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, a jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – z przedstawicielami pracowników wybranymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy, oraz po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa pracy Art. 163. § 1. Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi zgodnie z art. 1672. § 11. Pracodawca nie ustala planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę; dotyczy to także pracodawcy, § 2. Plan urlopów podaje się do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Art. 177. § 1. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę § 4. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Art. 244. § 1. W celu polubownego załatwiania sporów o roszczenia pracowników ze stosunku pracy mogą być powoływane komisje pojednawcze. § 3. Komisję pojednawczą powołują wspólnie pracodawca i zakładowa organizacja związkowa, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa - pracodawca, po uzyskaniu pozytywnej opinii pracowników. Art. 24125a (treść przepisu podana została w poz. 6)
[ 11 ] (do art. 32 ust. 1 i 3 oraz art. 342 ust. 1 i 2) .
Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (sygnatura aktu i treść przepisu podana w poz. 3).
Art. 5. 1. Przy wypowiadaniu pracownikom stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia nie stosuje się art. 38 i 41 Kodeksu pracy, z zastrzeżeniem ust. 2-4, a także przepisów odrębnych dotyczących szczególnej ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 5. 5. W okresie objęcia szczególną ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy pracodawca może jedynie wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy pracownikowi: 3) będącemu członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej; 4) będącemu członkiem zakładowej organizacji związkowej, upoważnionemu do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności 6. Jeżeli wypowiedzenie warunków pracy i płacy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikom, o których mowa w ust. 5, przysługuje, do końca okresu, w którym korzystaliby ze szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, dodatek wyrównawczy obliczony według zasad wynikających z Kodeksu pracy.
Art. 10. 1. Przepisy art. 5 ust. 3-7 i art. 8 stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1. 2. W przypadku określonym w ust. 1 pracodawca może rozwiązać stosunki pracy, w drodze wypowiedzenia, z pracownikami, których stosunek pracy podlega z mocy odrębnych przepisów szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem i wobec których jest dopuszczalne wypowiedzenie stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową w terminie 3. Pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy i płacy pracownikom, 4. Jeżeli wypowiedzenie warunków pracy i płacy w okolicznościach określonych w ust. 3 powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikom przysługuje, przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy, dodatek wyrównawczy obliczony według zasad wynikających z Kodeksu pracy. Prawo do dodatku wyrównawczego nie przysługuje pracownikom, których szczególna ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę wynika z art. 41 Kodeksu pracy. _______________________________________________________
Ustawa Kodeks pracy (sygnatura aktu podana w poz. 5)
Art. 411. § 1. W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, nie stosuje się przepisów art. 38, 39 i 41, ani przepisów szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy § 2. W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy może być rozwiązana przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Art. 24113. § 1. Korzystniejsze postanowienia układu, z dniem jego wejścia w życie, zastępują z mocy prawa wynikające z dotychczasowych przepisów prawa pracy warunki umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. § 2. Postanowienia układu mniej korzystne dla pracowników wprowadza się w drodze wypowiedzenia pracownikom dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. Przy wypowiedzeniu dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy nie mają zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania warunków takiej umowy lub aktu. Art. 24125a (treść przepisu podana została w poz. 6).
[ 12 ] (do art. 35 ust. 3) .
Ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (sygnatura aktu podana w poz. 3).
Art. 26. 1. Kto w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją: 1) przeszkadza we wszczęciu lub w prowadzeniu w sposób zgodny 2) nie dopełnia obowiązków określonych w tej ustawie - podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. 2. Tej samej karze podlega ten, kto kieruje strajkiem lub inną akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew przepisom ustawy. 3. Za szkody wyrządzone strajkiem lub inną akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew przepisom ustawy organizator ponosi odpowiedzialność na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.
[ 13 ] (do art. 36 ust. 2) .
USTAWA z dnia 17 listopada 1964 r. KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO
(Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 ze zm., ost. zm. Dz.U. z 2005 r.
Art. 163. § 1. Jeżeli kodeks przewiduje grzywnę bez określenia jej wysokości, grzywnę wymierza się w kwocie do jednego tysiąca złotych. Grzywny ściąga się w drodze egzekucji sądowej na rzecz Skarbu Państwa.
[ 14 ] (do art. 37) .
Ustawa o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (sygnatura aktu oraz treść przepisów podana w poz. 3) _______________________________________________________
ZAŁĄCZNIK NR 4
PRZYKŁADY USTALANIA ILOŚCI OSÓB, KTÓRYCH STOSUNEK PRACY PODLEGA SZCZEGÓLNEJ OCHRONIE
Uwaga! W załączniku podano przykłady wyliczania ilości osób, dla poszczególnych struktur organizacyjnych związku (we wszystkich możliwych wariantach), których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie na podstawie znowelizowanych (od 01.07.2003 r.) przepisów ustawy o związkach zawodowych.
A. Komitet założycielski zakładowej organizacji związkowej
Dla tej struktury przepisy przewidują ochronę tylko dla trzech osób imiennie wskazanych uchwałą komitetu założycielskiego (art. 32 ust. 7 ustawy o z.z.).
B. Zakładowa organizacja związkowa (zoz)
Dla tej struktury przepisy przewidują następujące warianty ustalania ilości osób chronionych :
* według ilości osób stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie (art. 32 ust. 3 ustawy),
Przykład I
Pracodawca (Spółka Akcyjna) zatrudnia 100 osób. Zakładowa organizacja zrzesza 13 członków w tym 10 pracowników. Z otrzymanej informacji od pracodawcy wynika, że kadrę kierowniczą zakładu w rozumieniu art. 32 ust. 5 ustawy o z.z. stanowi 5 osób (zarząd - 3 osoby, prokurent, oraz kierownik działu kadr - upoważniony do dokonywania za pracodawcę czynności z zakresu prawa pracy). U tego pracodawcy zarząd zoz będzie mógł wskazać uchwałą nie więcej niż 5 osób podlegających ochronie.
* według ilości zrzeszonych członków będących pracownikami (art. 32 ust. 4 ustawy o z.z.),
Przykład II
Dane jak w Przykładzie I. Tutaj zoz wskaże nie więcej niż 2 osoby (patrz też załącznik nr 4A).
Przykład III
Pracodawca zatrudnia 2000 osób. Zakładowa organizacja zrzesza 1100 członków w tym 1001 pracowników (99 członków to emeryci i renciści). Z informacji pracodawcy wynika, że kadrę kierowniczą stanowi 8 osób. Tutaj zoz wskaże nie więcej niż 31 osób (patrz też załącznik nr 4 A).
Przykład IV
Pracodawca zatrudnia 500 osób. Jedna z działających organizacji zakładowych liczy 50 członków w tym Tutaj zoz wskaże tylko 1 osobę.
C. Międzyzakładowa organizacja związkowa (moz)
Dla tej struktury przepisy przewidują następujące warianty ustalania ilości osób chronionych :
* według ilości osób stanowiących kadrę kierowniczą u wszystkich pracodawców objętych jej działaniem (z wyłączeniem tych zakładów, w których nie zrzesza co najmniej 10 członków będących pracownikami - art. 342 ust. 1 pkt. 1 i art. 32 ust. 3 i 6 ustawy o z.z.).
Przykład I Organizacja obejmuje swoim działaniem czterech pracodawców (A, B, C, D). Ilość członków będących pracownikami w poszczególnych zakładach wynosi: A – 501; B – 51 ; C – 11 ; D – 9. W zakładzie A i B związek jest reprezentatywny. Z otrzymanych informacji od pracodawców wynika, że kadrę kierowniczą w poszczególnych zakładach w rozumieniu art. 32 ust. 5ustawy o z.z. stanowi : w A - 8 osób ; w B – 5 osób ; w C – 3 osoby i w D – 2 osoby. W tym przykładzie zarząd moz będzie mógł wskazać uchwałą nie więcej niż 14 osób podlegających ochronie (za A – 8 osób za B – 5 osób za C – 1 osoba – wg art. 32 ust. 6 ustawy bez D).
* według wyliczenia wynikającego z ilości zrzeszonych członków będących pracownikami u wszystkich pracodawców objętych działaniem moz (z wyłączeniem tych zakładów w których związek
Przykład II
Dane jak w Przykładzie I. Tutaj moz wskaże nie więcej niż 23 osoby (za A i B 22 osoby z sumy członków równą - 552 za C – 1 osoba – wg art. 32 ust. 6 ustawy bez D - patrz też załącznik nr 4A).
* według ilości osób stanowiących kadrę kierowniczą w jednym wskazanym zakładzie spośród zakładów objętych działaniem moz , w którym organizacja zrzesza pracowników w liczbie wymaganej do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej, w rozumieniu art. 241 25a Kodeksu pracy, powiększonej dodatkowo o liczbę pozostałych zakładów, w których do związku należy co najmniej 10 pracowników (art. 342 ust. 1 pkt. 2 ust. 2 i art. 32 ust. 3 i 6 ustawy o z.z.).
Przykład III
Dane jak w Przykładzie I. Tutaj moz wskaże nie więcej niż 10 osób (za A – 8 osób + za B – 1 i za C - 1 bez D).
* według wyliczenia wynikającego z ilości członków w jednym zakładzie, wskazanym spośród zakładów objętych działaniem moz , w którym organizacja zrzesza pracowników w liczbie wymaganej do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 241 25a Kodeksu pracy powiększonej dodatkowo o liczbę pozostałych zakładów, w których do związku należy co najmniej 10 pracowników (art. 342 ust. 1 pkt. 2 i art. 32 ust. 4 i 6 ustawy o z.z.).
Przykład IV
Dane jak w Przykładzie I. Tutaj moz wskaże nie więcej niż 23 osoby podlegające ochronie (za A – 21 osób od 501 członków + 1 osoba za B i 1 za C bez D - patrz też załącznik nr 4A).
Przykład V
Organizacja obejmuje swoim działaniem czterech pracodawców (A, B, C, D). Ilość członków będących pracownikami w poszczególnych zakładach wynosi: A – 30; B – 20 ; C – 10 ; D – 9. Tutaj moz wskaże nie więcej niż 3 osoby ( po 1 osobie za zakład A , B i C bez D).
ZAŁĄCZNIK NR 4A
Wyliczeniemaksymalnej ilości osób, których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie ( od 01.07.2003 r. ), na podstawie art. 32 ust. 4 ustawy o związkach zawodowych ( wariant uzależniony od ilości członków – będących pracownikami zakładowej organizacji związkowej )
Opracował : Jerzy Płaza
ZAŁĄCZNIK NR 4
KOMENTARZ DO ZMIAN W USTAWIE
Uwaga! Omówione poniżej zmiany do ustawy o związkach zawodowych zostały wprowadzone :
- art. 251 (dodany), art. 27 ust. 3 i 4, art. 30 ust. 5 i 6 i art. 34 ust. 1 z datą wejścia w życie – od 01.01.2003 r.,
- art. 32 (nowe brzmienie) i art. 342 (dodany) - z datą wejścia w życie od 01.07. 2003 r. (patrz też zał. nr 2 poz. 1).
- art. 22 (uchylony) – z datą wejścia w życie od 01.01.2003 r. (patrz też zał. nr 2 poz. 2).
- art. 32 ust. 1 w brzmieniu obowiązującym do 30.06.2003 r. w zakresie, w jakim nakładał na pracodawcę obowiązek uzyskania zgody na rozwiązanie stosunku pracy z członkiem komisji rewizyjnej (uchylony) – z datą wejścia, tj. od 15.04.2003 r. (patrz też zał. nr 2 poz. 3).
- art. 30 ust. 5 (nowe brzmienie ) – z datą wejścia w życie od 01.01.2004 r. (patrz też zał. nr 2 poz. 4).
Opracował : Jerzy Płaza ( przy wykorzystaniu komentarzy publikowanych w „Rzeczpospolitej” i „Gazecie Prawnej”)
ZAŁĄCZNIK NR 5
PRZYKŁADY USTALANIA ILOŚCI OSÓB, KTÓRYCH STOSUNEK PRACY PODLEGA SZCZEGÓLNEJ OCHRONIE ________
Uwaga! W załączniku podano przykłady wyliczania ilości osób, dla poszczególnych struktur organizacyjnych związku (we wszystkich możliwych wariantach), których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie na podstawie znowelizowanych przepisów ustawy o związkach zawodowych.
A. Komitet założycielski zakładowej organizacji związkowej
Dla tej struktury przepisy przewidują ochronę tylko dla trzech osób imiennie wskazanych uchwałą komitetu (art. 32 ust. 7 - patrz też zał. nr 4 – komentarz do art. 32).
B. Zakładowa organizacja związkowa (zoz)
Dla tej struktury przepisy przewidują następujące warianty ustalania ilości osób chronionych :
* według ilości osób stanowiących kadrę kierowniczą w zakładzie (art. 32 ust. 3),
Przykład I
Pracodawca (Spółka Akcyjna) zatrudnia 100 osób. Zakładowa organizacja zrzesza 13 członków w tym 10 pracowników. Z otrzymanej informacji od pracodawcy wynika, że kadrę kierowniczą zakładu w rozumieniu art. 32 ust. 5 stanowi 5 osób (zarząd 3 osoby, prokurent, oraz kierownik działu kadr - upoważniony do dokonywania za pracodawcę czynności z zakresu prawa pracy). U tego pracodawcy zarząd zoz będzie mógł wskazać uchwałą nie więcej niż 5 osób podlegających ochronie.
* według ilości zrzeszonych członków będących pracownikami (art. 32 ust. 4),
Przykład II
Dane jak w Przykładzie I. Tutaj zoz wskaże nie więcej niż 2 osoby (patrz też załącznik nr 5A).
Przykład III
Pracodawca zatrudnia 2000 osób. Zakładowa organizacja zrzesza 1100 członków w tym 1001 pracowników. Z informacji pracodawcy wynika, że kadrę kierowniczą stanowi 8 osób. Tutaj zoz wskaże nie więcej niż 31 osób (patrz też załącznik nr 5A).
Przykład IV
Pracodawca zatrudnia 500 osób. Jedna z działających organizacji zakładowych liczy 50 członków w tym 32 pracowni- ków. Tutaj zoz wskaże tylko 1 osobę.
Przykład V
Pracodawca zatrudnia 100 osób. Organizacja zakładowa zrzesza 10 członków w tym 9 pracowników . Tutaj zoz nie wskaże żadnej osoby. C. Międzyzakładowa organizacja związkowa (moz)
Dla tej struktury przepisy przewidują następujące warianty ustalania ilości osób chronionych :
* według ilości osób stanowiących kadrę kierowniczą u wszystkich pracodawców objętych jej działaniem (z wyłączeniem tych zakładów, w których nie zrzesza co najmniej 10 członków będących pracownikami - art. 342 ust. 1 pkt. 1 i art. 32 ust. 3).
Przykład I
Organizacja obejmuje swoim działaniem czterech pracodawców (A, B, C, D). Ilość członków będących pracownikami
* według wyliczenia wynikającego z ilości zrzeszonych członków będących pracownikami u wszystkich pracodawców objętych działaniem moz (z wyłączeniem tych zakładów w których nie zrzesza co najmniej 10 członków będących pracownikami - art. 342 ust. 1 pkt. 1 i art. 32 ust. 4).
Przykład II
Dane jak w Przykładzie I. Tutaj moz wskaże nie więcej niż 22 osoby (od 563 członków jako suma z A, B i C bez D - patrz też załącznik nr 5A).
* według ilości osób stanowiących kadrę kierowniczą w jednym wskazanym zakładzie spośród zakładów objętych działaniem moz , w którym organizacja zrzesza pracowników w liczbie wymaganej do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej, w rozumieniu art. 241 25a K.p. , powiększonej dodatkowo o liczbę pozostałych zakładów, w których do związku należy co najmniej 10 pracowników (art. 342 ust. 1 pkt. 2 i art. 32 ust. 3).
Przykład III
Dane jak w Przykładzie I. Tutaj moz wskaże nie więcej niż 10 osób (za A – 8 osób + za B – 1 i za C - 1 bez D).
* według wyliczenia wynikającego z ilości członków w jednym zakładzie, wskazanym spośród zakładów objętych działaniem moz , w którym organizacja zrzesza pracowników w liczbie wymaganej do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 241 25a , powiększonej dodatkowo o liczbę pozostałych zakładów, w których do związku należy co najmniej 10 pracowników (art. 342 ust. 1 pkt. 2 i art. 32 ust. ).
Przykład IV
Dane jak w Przykładzie I. Tutaj moz wskaże nie więcej niż 23 osoby podlegające ochronie (za A – 21 osób od 501 członków + 1 osoba za B i 1 za C bez D - patrz też załącznik nr 5A).
Przykład V
Organizacja obejmuje swoim działaniem czterech pracodawców (A, B, C, D). Ilość członków będących pracownikami w po - szczególnych zakładach wynosi: A – 30; B – 20 ; C – 10 ; D – 9. Tutaj moz wskaże nie więcej niż 3 osoby ( po 1 za zakład A , B i C bez D).
Przykład VI
Organizacja obejmuje swoim działaniem czterech pracodawców (A, B, C, D). Ilość członków będących pracownikami w po- szczególnych zakładach wynosi: A – 9 B – 8 ; C – 7 ; D – 6. Tutaj zoz nie będzie mogła wskazać żadnej osoby.
Opracował: Jerzy Płaza
ZAŁĄCZNIK NR 5A Wyliczeniemaksymalnej ilości osób, których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie ( od 01.07.2003 r. ), na podstawie art. 32 ust. 4 ustawy o związkach zawodowych ( wariant uzależniony od liczebności zakładowej organizacji związkowej )
Opracował : Jerzy Płaza
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||